یک هفته پس از انتشار مقاله وزیر امور خارجه ایران در روزنامه نیویورک تایمز که عربستان را به حمایت از «افراطیون خشونتطلب» متهم کرده بود، همتای عربستانی او روز سهشنبه ۲۹ دی ماه با چاپ یادداشتی در این روزنامه، به این مقاله پاسخ داده و گفته که کشورش قربانی تروریسم از سوی حامیان ایران شده است.
عادل الجبیر در این مقاله که با عنوان «آیا ایران میتواند تغییر کند؟» چاپ شده است، این ادعا را مطرح کرده که ایران به جای مقابله با انزواطلبیاش که خودش مسبب آن بوده است، کنار گذاشتن «سیاستهای خطرناک توسعهطلبانه و فرقهای» و همچنین حمایت از تروریسم، اتهامهای واهی و بیاساس علیه پادشاهی عربستان طرح میکند.
به گفته وی، این مهم است که درک شود چرا عربستان و کشورهای حامی آن در حاشیه خلیج «فارس» متعهد به مقاومت علیه توسعهطلبی ایران و واکنش قوی به اقدامات تهاجمی آن هستند.
وزیر خارجه عربستان با اشاره به توافق هستهای میان تهران و شش قدرت جهانی، گفته که قطعا بخش بزرگی از جامعه ایران خواهان گشایش اساسی در داخل و مناسبات بهتر با کشورهای همسایه و جهان هستند ولی حکومت ایران چنین چیزی را نمیخواهد.
عادل الجبیر سپس با اشاره به پیروزی انقلاب بهمن ۵۷ در ایران و تنظیم قانون اساسی جمهوری اسلامی که در آن خواهان «صدور انقلاب» شده است، نتیجهگیری کرده که در پیامد این رویکرد، تهران از گروههای افراطی خشونتطلب نظیر حزبالله لبنان، حوثیهای یمن و شبه نظامیان فرقهگرا در عراق حمایت میکند.
وزیر خارجه عربستان، ایران را مسوول بمبگذاری در مقر تفنگداران دریایی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳، انفجار مقر الخبر در عربستان سعودی در سال ۱۹۹۶ و ترور (ناراضیان سیاسی) در رستوران میکونوس در برلین در سال ۱۹۹۲ خواند. «همچنین از سال ۲۰۰۳ به این سو، یک هزار و ۱۰۰ نفر از نیروهای آمریکایی در عراق از سوی نیروهای مورد حمایت ایران کشته شدهاند».
روابط ایران و عربستان در پنج سال گذشته و همزمان با آغاز بهار عربی به شدت متلاطم شده و به دنبال اعدام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه، به دست حکومت سعودی در روز ۱۲ دی امسال، به تیرگی کامل گرایید.
ما در فهرست دولتهای حامی تروریست نیستیم، ولی ایران هست. ملت ما به خاطر حمایت از تروریسم در فهرست تحریمهای بینالمللی نیست، ولی ایران هست. مقامهای کشور ما در فهرست حامیان تروریسم نیستند، ولی ایران هست. این مامور ما نبود که به خاطر توطئه قتل سفیر عربستان در واشینگتن در سال ۲۰۱۱ از سوی دادگاه فدرال نیویورک به ۲۵ سال زندان محکوم شد، این مامور ایران بودعادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان
با انتشار خبر این اعدام، گروهی در تهران به سفارتخانه عربستان حمله کرده و آن را به آتش کشیدند. کنسولگری این کشور در مشهد نیز دچار آسیب شد.
این حمله سبب قطع رابطه تهران و ریاض شد و از آن زمان مقامهای دو کشور جنگ لفظی شدیدی علیه یکدیگر آغاز کردهاند که مقالهنویسی وزیران خارجه دو کشور تازهترین نمونه از این جنگ لفظی است.
حمله به سفارتخانهها
وزیر خارجه عربستان در بخش دیگری از مقالهاش، جمهوری اسلامی ایران را متهم کرده که از حمله به سفارتخانههای خارجی به عنوان ابزاری در مسیر سیاست خارجیاش استفاده میکند.
به گفته عادل الجبیر، «تسخیر سفارت آمریکا در تهران تنها نقطه آغاز این روند بود. از آن زمان، سفارتخانههای بریتانیا، دانمارک، کویت، فرانسه، روسیه و عربستان سعودی در ایران یا در کشورهای دیگر از سوی حامیان تهران مورد حمله قرار گرفتهاند».
وی با اشاره به فعالیتها و اقدامات متحدان ایران در لبنان، سوریه و یمن گفته که ایران مهمترین اولویت سیاست خارجیاش را «دوستی» عنوان میکند ولی رفتارش خلاف این قاعده را نشان میدهد. «ایران یگانه بازیگر متخاصم در منطقه به شمار میرود و اقداماتش هم در راستای سلطه بر منطقه و هم عمیقا واجد این دیدگاه است که تحرکات آشتیجویانه موقعیت ایران را تضعیف میکند».
عادل الجبیر همچنین با اشاره به آزمایش موشکی ایران در مهرماه امسال که به گفته آن، نقض قطعنامههای شورای امنیت بود، موشک پراکنی به سوی شناورهای آمریکایی و فرانسوی در آذرماه و اظهارات رهبر ایران در دفاع از «شعار مرگ بر آمریکا»، گفته است که کشورش اجازه نخواهد داد تا ایران، امنیت عربستان و متحدانش را زیر سوال ببرد و «ما به هرگونه تلاشی در این زمینه واکنش نشان میدهیم».
وی افزوده است: «ایران در دروغی عجیب، با گفتن اینکه کشور من، محل دو مسجد مقدس، مردم را برای گسترش افراطیگری شستشوی مغزی میدهد، به سعودیها توهین کرده است».
جبیر خطاب به ایران گفته است: «ما در فهرست دولتهای حامی تروریست نیستیم، ولی ایران هست. ملت ما به خاطر حمایت از تروریسم در فهرست تحریمهای بینالمللی نیست، ولی ایران هست. مقامهای کشور ما در فهرست حامیان تروریسم نیستند، ولی ایران هست. این مامور ما نبود که به خاطر توطئه قتل سفیر عربستان در واشینگتن در سال ۲۰۱۱ از سوی دادگاه فدرال نیویورک به ۲۵ سال زندان محکوم شد، این مامور ایران بود».
وی مدعی شده که «عربستان سعودی قربانی تروریسم است، آن هم از سوی متحدان ایران. کشور ما در خط مقدم مبارزه با تروریسم است و با متحدانش در این زمینه همکاری میکند. سوال این است که آیا ایران میخواهد در چارچوب قواعد نظام بین المللی به حیات خود ادامه دهد یا به عنوان کشوری انقلابی باقی بماند که به دنبال توسعهطلبی و مقابلهجویی با مقررات بینالمللی است. در پایان، ما از ایران میخواهیم در مسیری قدم بردارد و مشکلات را حل کند که صلح را برای مردم به ارمغان بیاورد. اما این نیازمند تغییرات عمده در سیاست و رفتار ایران است. ما هنوز منتظر چنین تغییری هستیم».
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز ۲۱ دی با چاپ مقالهای در روزنامه نیویورک تایمز، عربستان را متهم کرده بود که نگران حل مسئله هستهای ایران است، چرا که به گفته وی با حل این بحران، چهره تهدید واقعی برای جهان یعنی حمایت فعالانه عربستان «از افراطیون خشونتطلب مشخص خواهد شد».
وی در ادامه گفته بود: «فراموش نکنیم که تقریبا عاملان بسیاری از اقدامات تروریستی از زمان حملات ۱۱ سپتامبر (در سال ۲۰۰۱) تا تیراندازی اخیر در سان برناردینو (در سال ۲۰۱۵)، و همچنین تقریبا همه اعضای گروههای اسلامی گرای افراطی مانند القاعده و جبهه النصره یا اتباع عربستان بوده و یا به نوعی توسط دلارهای نفتی جریان عوام فریبی تامین مالی شدهاند تا پیامهای ضد اسلامی نفرت و فرقه گرایی را برای چندین دهه ترویج کنند».