وزیر دادگستری ایران با تأکید بر اینکه مجازات اعدام را «نمیتوان نفی کرد»، در عین حال گفت که «حجم مجازات اعدام در سالهای اخیر کارآمد نبوده» و باید در «میزان و مصادیق» این مجازات بازنگری شود.
به گزارش وبسایت خانه ملت وابسته به مجلس شورای اسلامی، مصطفی پورمحمدی روز شنبه هشتم آبان گفت: «اصل مجازات اعدام را نمیتوان نفی کرد زیرا عدهای مفسد در کشور وجود دارند که جز مجازات اعدام هیچ راه اصلاحی ندارند».
او درعین حال اعلام کرد که درباره «میزان مجازات اعدام و مصادیقی از جرایم» که مجازات اعدام برای آنها در نظر گرفته شده، بحثهای «جدی» وجود دارد.
آقای پورمحمدی با تأکید براینکه «حجم مجازات اعدام در سالهای اخیر کارآمد نبوده» و باید مورد بازنگری قرار گیرد، اعلام کرد که قوه قضاییه نیز این نظر را «اجمالاً قبول دارد».
وزیر دادگستری گفت که حفظ مجازات اعدام همچنان «در دستور است» اما «نه در میزانی» که فعلاً در ایران انجام میشود.
محمدجواد لاریجانی، رئیس ستاد حقوق بشر قوه قضائیه ایران، در مهر ماه در مصاحبه با روزنامه «او استادو» در برزیل با تأکید بر کاهش تعداد اعدامها در صورت محدود شدن حکم اعدام به «سردسته قاچاقچیان بزرگ و مهم»، پیشبینی کرده بود که آثار چنین تجدید نظری ظرف شش تا هفت ماه مشخص خواهد شد.
در این زمینه محمدباقر الفت، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه، نیز اعلام کرده بود که اعدام «قاچاقچیان مواد مخدر» در ایران «بازدارنده» نبوده است.
به رغم این اظهار نظرها، صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه، گفته است که این قوه «برنامهای برای حذف مجازات اعدام» قاچاقچیان مواد مخدر ندارد.
در ماههای گذشته اظهار نظرهایی درباره تبدیل مجازات اعدام قاچاقچیان مواد مخدر به مجازات زندان مطرح شده و ۱۵۰ نماینده مجلس ایران نیز طرحی را در این باره ارائه کردهاند.
در دی ماه ۹۴ نیز تعدادی از نمایندگان مجلس نهم طرحی را برای تبدیل اعدام مجازات قاچاقچیان غیر مسلح مواد مخدر به حبس ابد ارائه کرده بودند اما این طرح در نوبت بررسی در مجلس قرار نگرفت.
در همین حال یحیی کمالیپور، نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، روز شنبه با انتقاد از «تکبعدی عمل کردن» مسئولان درحوزه مواد مخدر، گفت که «نگاه ارعابی و مجرمیت به معتاد در کاهش اعتیاد نقشی ندارد».
او اضافه کرد: «عدم وجود عزم جدی مسئولان برای مبارزه با مواد مخدر و اعتیاد باعث شده که روزمرگی گریبان مسئولان را گرفته و هیچ فردی به دنبال کشف علت و برخورد با علل افزایش اعتیاد نیست».
آقای کمالیپور تأکید کرد که ستاد مبارزه با مواد مخدر تنها به دستگیری معتادان اکتفا میکند، درحالی که دهها مسئولیت دارد که «به بسیاری» از آنها از جمله ساماندهی معتادان و ایجاد بسترهای لازم برای بازگرداندن آنها به جامعه «توجه نمیکند».
ایران و چین در صدر فهرست کشورهای جهان در اجرای مجازات اعدام هستند و سازمانهای مدافع حقوق بشر، کمیسیون حقوق بشر ملل متحد و تشکلهای فرادولتی، بارها در مورد شمار بالای اعدام در ایران هشدار داده و از آن انتقاد کردهاند.
در بیانیه اخیر پارلمان اروپا نیز کاهش استفاده از مجازات اعدام یکی از محورهای گفتوگو با مقامهای ایران عنوان شده است.