سه روز پس از رخدادهای خونین مرزهای غزه و کشته شدن ۶۲ فلسطینی و زخمی شدن بیش از ۲۷۰۰ تن در تظاهراتی همزمان با روز انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم، ترکیه دیوان بین‌المللی لاهه را به محاکمه اسرائیل فرا خواند.
به گزارش خبرگزاری‌ها مولود چاوش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت در مصاحبه با شبکه تی‌آرتی ترکیه گفت که باید یک کمیسیون مستقل بین‌المللی تحقیق نیز برای بررسی «جنایات متعدد اسرائیل» برپا شود.
وزیر خارجه ترکیه به اسرائیل هشدار داد که مناسبات بین دو کشور ممکن است در نتیجه وخیم شدن بحران لطمه ببیند.
به گفته آقای چاوش‌اوغلو، اکنون که شورای امنیت بخاطر ممانعت آمریکا نمی‌تواند تصمیمی علیه اسرائیل بگیرد، مجمع عمومی سازمان ملل متحد موظف است که نظر به کشته و زخمی شدن شمار زیادی از فلسطینیان غزه در روز گشایش سفارت آمریکا، قطعنامه‌ای در خصوص بیت المقدس/ اورشلیم تصویب کند.
همزمان آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل، در واکنش به اقدام شورای حقوق بشر سازمان ملل در نکوهش اسرائیل به خاطر رخدادهای غزه، خواست که کشورش «به فوریت» از این شورا خارج شود.
لیبرمن در توییتر خود با اشاره به اینکه «حملات تروریستی از غزه با حملات منافقانه زیر رهبری شورای حقوق بشر سازمان ملل همزمان شده است؛ هدف همه این نکوهش ها ترساندن اسرائیل از دفاع از خود است» خواستار خروج سریع اسرائیل و آمریکا از شورای حقوق بشر سازمان ملل شد.
به نظر می رسد که وزیر دفاع اسرائیل این پیشنهاد را با توجه به مواضع پیشین آمریکا علیه نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد به خاطر سیاست و بیانیه‌های آنها علیه اسرائیل مطرح کرده است.
نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، در ماه‌های گذشته انتقادهای سختی را متوجه شورای حقوق بشر سازمان ملل و یونسکو به خاطر مواضع آنها علیه اسرائیل کرد.
خانم هیلی در نشست‌های دوشنبه و سه شنبه شورای امنیت سازمان ملل با مصوبه پیشنهادی برای تعیین کمیسیون تحقیق در خصوص رخدادهای غزه مخالفت کرد و مانع از تصویب آن شد.
از روز دوشنبه همزمان با انتشار گزارش‌هایی از افزایش تلفات و مجروحان در تظاهرات فلسطینیان، مناسبات اسرائیل و ترکیه دوباره بشدت وخیم شده است.
مناسبات دو کشور در سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ نیز در ارتباط با حماس و غزه و کشته شدن ۱۰ شهروند ترکیه‌ای در کشتی «ماوی مرمره» که به سوی اسرائیل می‌رفت، بشدت تیره و عملا قطع شد.
رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه، از دوشنبه‌شب چندین بار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را به «جنایت» متهم کرده و به دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا نیز به خاطر حمایت از اسرائیل حمله کرده است.
به گزارش رویترز، اردوغان چهارشنبه نیز گفت: ترکیه با همه توان خود در کنار فلسطینیان می‌ایستد زیرا پذیرش اقدامات اسرائیل «کنار آمدن با هرج و مرج ایجاد شده به دست اراذل است».
اردوغان با تاکید بر اینکه «ترکیه نخواهد گذاشت که اسرائیل بیت المقدس را از مسلمانان بدزدد» افزود که حماس نیز سازمان تروریستی نیست.
ترکیه دوشنبه‌شب گفته بود که سفیرانش را از تل‌آویو و واشینگتن به بازگشت به آنکارا فرا خوانده است.
در حالی که اسرائیل هنوز قصد داشت ایتان نائه، سفیر خود را در ترکیه حفظ کند، اما به دستور دولت آنکارا، سفیر اسرائیل چهارشنبه در حالی اخراج شد که او در فرودگاه استانبول وادار به درآوردن کفش‌هایش و بازرسی بدنی شد و به گفته اسرائیل، آنها «عامدانه سفیر را تحقیر کردند».
نخست وزیر اسرائیل در برابر گفته است که رجب طیب اردوغان «آخرین کسی است که می‌تواند به اسرائیل درس اخلاق بدهد». یائیر نتانیاهو، پسر بزرگ نخست وزیر اسرائیل، نیز چهارشنبه در فیسبوک خود یادداشتی تحقیرآمیز با واژگان زشت علیه ترکیه منتشر کرد.
به گزارش رسانه های اسرائیل، یاریو لوین، وزیر گردشگری اسرائیل، نیز چهارشنبه از صدها هزار گردشگر اسرائیلی که سالیانه به ترکیه می‌روند، خواست که با خودداری از سفر به ترکیه، به آن کشور «درس عبرت بدهند».
اظهارات البردویل
در این میان دولت و ارتش اسرائیل با استناد به اظهارات یکی از سران حماس، بار دیگر تأکید کردند که اکثریت کشته‌ها در خشونت‌های روز دوشنبه در مرز غزه، «عضو حماس» بوده‌اند.
صلاح البردویل، از مقام‌های حماس، چهارشنبه در مصاحبه‌ای رادیویی در غزه در پاسخ به این پرسش که چرا حماس زنان و کودکان فلسطینی را به تظاهرات خشونت‌بار می‌کشاند گفته بود: «پنجاه نفر از کشته‌های روز دوشنبه عضو حماس بودند...اما در روز تظاهرات مسلح نبودند».
توضیحات البردویل بر این محور بود که حماس برای هدف‌های خود از غیرنظامیان استفاده نمی‌کند و «با ارتش اسرائیل مانند یک ارتش مقابله می‌کند». شماری از مقام‌های اسرائیل اظهارات این عضو ارشد حماس را بهترین گواه برای این دانست که نیروهای نظامی اسرائیل تنها «خرابکارانی را قصد عبور از مرز را داشته‌اند» هدف گرفته است.
شماری از رسانه‌های خاورمیانه، ضمن تایید سران حماس، گزارش داده‌اند که با میانجی‌گری مصر، فلسطینیان عملا از مرزهای غزه دور شده‌اند.
از سوی دیگر، با وجود آنکه شمار زیاد تلفات و مجروحان روز دوشنبه غزه از جمله به خاطر اعتراض به گشایش سفارت آمریکا در اورشلیم بود، اما چهارشنبه نیز در مراسمی با حضور جیمی مورالس، رییس جمهوری گواتمالا، این کشور آمریکای لاتین سفارت خود را در بیت‌المقدس افتتاح کرد.
رسانه‌های اسرائیل از هندوراس، پاراگوئه و جمهوری چک نیز به عنوان سه کشوری که آنها هم در آینده‌ای «بسیار نزدیک» سفارت خود را به اورشلیم منتقل می‌کنند، یاد کرده‌اند.
