فشارها بر عربستان سعودی در ارتباط با پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، یک بار دیگر بالا گرفته است.
فخرالدین التون، مدیر ارتباطات و از دستیاران رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، روز جمعه اعلام کرد که «فقدان کامل شفافیت» مقامهای عربستان سعودی در این پرونده، عمیقا مایه نگرانی است و به اعتبار ریاض آسیب می‌رساند.
پاسخ مکتوب فخرالدین آلتون به رویترز، یک روز پس از انتشار یک گزارش سازمان ملل درباره قتل جمال خاشقجی، از سوی این مقام دولت ترکیه اعلام شده است.
کمیته تحقیق سازمان ملل متحد در گزارشی که دیروز منتشر کرد، مرگ جمال خاشقجی توسط عاملان عربستان سعودی را تایید کرد و از مدارکی نام برد که از مرگ «برنامه‌ریزی شده» و «وحشیانه» این روزنامه‌نگار توسط مقامات سعودی پرده برمی‌داشت.
در این گزارش تصریح شده بود که مقامهای سعودی برای تضعیف و به تاخیر انداختن تحقیقات ترکیه در این پرونده، از هیچ تلاشی فروگذار نکرده‌اند.
همزمان با انتشار این گزارش که کمیته تحقیق سازمان ملل متحد کار تهیه و تدوین آن را برعهده داشت، روزنامه نیویورک تایمز چاپ آمریکا روز پنج‌شنبه با انتشار گزارشی خبر داد که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی از برنامه قتل جمال خاشقجی اطلاع داشته است.
این گزارش که گفته شده بخشی از آن با استفاده از شنود مکالمات مقامهای سعودی تهیه شده تایید کرد که «محمد بن سلمان ولیعهد سعودی یک سال قبل از قتل جمال خاشقجی... به یکی از مشاوران و دستیاران ارشد خود گفته بود که اگر خاشقجی به عربستان بازنگردد و به انتقاداتش علیه دولت ریاض پایان ندهد، یک گلوله خرج او خواهد شد.»
نیویورک تایمز تاریخ این اظهارات ولیعهد سعودی به یکی از دستیاران ارشدش را مربوط به سال ۲۰۱۷ میلادی و پیش از قتل خاشقجی در اکتبر گذشته در کنسولگری استانبول، اعلام کرده است.
در همین حال، گروهی از نمایندگان مجلس آمریکا بار دیگر تلاش‌ها برای تنبیه مقامهای سعودی به دلیل نقش‌آفرینی در ترور «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار منتقد سعودی را در دستور کار قرار داده‌اند.
در این طرح قانونگذاران آمریکایی خواستار اعمال تحریم علیه مقامهای مرتبط با قتل جمال خاشقجی شده‌اند. این طرح، همچنین خواستار قطع کمک‌های آمریکا به ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن است.
هفت سناتور ارشد آمریکایی چند ماه پیش از این با استناد به قانونی حقوق بشری، از وزارت خارجه آمریکا خواسته بودند که تا هفت فوریه، ۱۸ بهمن‌ماه ارزیابی خود از نقش سران عالی‌رتبه سعودی در قتل خاشقچی را بررسی و در گزارشی اعلام کند که با وجود پایان گرفتن این مهلت، گزارشی از سوی دولت آمریکا در این خصوص ارائه نشد.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه نیز چند روز پیش از این در گفت‌وگو با تلویزیون دولتی ترکیه، از آن چه «بی‌عملی» ایالات متحده در قبال قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد ولیعهد عربستان سعودی، می‌نامید، انتقاد کرد.
اردوغان به شبکه دولتی تی‌آر‌تی گفت که قادر نیست «سکوت» آمریکا در پی قتل خاشقجی را درک کند.
رئیس جمهوری ترکیه «قتل صورت گرفته» را قتلی «بی‌رحمانه» توصیف کرده و تاکید کرده بود که «می‌خواهد همه چیز روشن شود چرا که قتل خاشقجی یک قتل معمولی نیست».
آلتون مدیر ارتباطات رسانه‌ای و دستیار اردوغان نیز تاکید کرده است که ترکیه در این پرونده خود را متعهد به همکاری با تیم تحقیق سازمان ملل می‌داند و به این همکاری‌ها ادامه خواهد داد.
او گفت: «جهان نظاره‌گر ماست. ترکیه در کنار تمام کشورهایی که به دموکراسی و آزادی باور دارند، به دنبال تحقق عدالت و حقیقت خواهد بود.»
این دستیار رجب طیب اردوغان تصریح کرده است که در چهار ماهی که از قتل خاشقجی می گذرد مقامهای عربستان سعودی کمترین همکاری را با مقامهای ترک، تیم تحقیقاتی و جامعه بین‌الملل داشته‌اند.
آلتون یک بار دیگر به این درخواست ترکیه از سعودی اشاره کرده است که ریاض باید قاتلان جمال خاشقجی را به ترکیه تحویل دهد چراکه محل وقوع جرم ترکیه بوده است.
جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار و منتقد محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در مهر ماه امسال پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول به دست تیم ویژه‌ای که برای قتل اعزام شده بود، کشته شد.
عربستان برای مدتی اساسا وقوع هر اتفاقی در کنسولگری را رد کرده و می‌گفت خاشقجی از محل خارج شده است. اما سپس پذیرفت او «در جریان نزاع» جان خود را از دست داده است.
در نهایت و پس از فشارهای بین‌المللی ریاض اعلام کرد خاشقجی در کنسولگری به قتل رسیده است.
اتهام‌های زیادی حتی از سوی برخی چهره‌های جمهوری‌خواه و نزدیک به رئیس جمهوری آمریکا مانند سناتور لیندسی گراهام، مستقیما متوجه محمد بن سلمان شد، اما ریاض هرگونه دخالت ولیعهد سعودی در جریان قتل را رد کرده‌است.
سلطان و ولیعهد سعودی تاکنون چند بار رسما اعلام کرده‌اند که از وقوع این جنایت بی‌خبر بوده‌اند، امری که از سوی چندین شخصیت و سازمان از جمله سی‌آی‌ای رد شده است.
مقامهای دولت آمریکا در مواردی مسئله قتل خاشقجی را با مقامهای سعودی مطرح کرده‌اند و گفت‌وگوهایی در این زمینه انجام شده است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، گفته است او مخالف تحریم دستگاه رهبری سعودی است چرا که ریاض یک «متحد استراتژیک» آمریکا در منطقه است.
رئیس جمهوری آمریکا ۲۹ آبان ماه اعلام کرد که ایالات متحده «شریک ثابت‌قدم» عربستان سعودی باقی خواهد ماند، حتی اگر محمد بن سلمان، از طراحی قتل جمال خاشقجی، مطلع بوده باشد.
مایک پومپئو وزیر خارجه ایالات متحده نیز حدود یک ماه قبل، گفته بود که رهبران عربستان سعودی به او تضمین داده اند که تمام افرادی که در قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد دخالت داشته اند مجازات خواهند شد.
