کمیته حفاظت از روزنامهنگاران در گزارش تازه خود از سانسور رسانهها توسط حکومتهای جهان فهرستی از ده کشور منتشر کرد که بدترین و بیشترین محدودیتها را برای رسانهها و اصحاب آن ایجاد میکنند.
بر اساس این گزارش که روز سهشنبه، ۱۹ شهریور، منتشر شد کشور اریتره در شاخ آفریقا مقام اول را از نظر سانسور حکومتی در جهان دارد.
کره شمالی و ترکمنستان به ترتیب در ردههای دوم و سوم این فهرست قرار دارند. همچنین عربستان سعودی، چین، ویتنام، ایران، گینه استوایی، بلاروس و کوبا به ترتیب در ردههای بعدی فهرست سانسور حکومتی هستند.
کمیته حفاظت از روزنامهنگاران که مقر آن در نیویورک است در گزارش خود این ده کشور را متهم کرده که «استانداردهای بینالمللی آزادی بیان را زیرپا گذاشته و با ارعاب خبرنگاران با استفاده از حبس، رسانهها را به سخنگوی حکومت تبدیل و خبرنگاران مستقل را به تبعید وادار میکنند».
این کمیته با اشاره به این که «خودسانسوری در این کشورها فراگیر است»، درباره سانسور در کشورهایی چون عربستان سعودی، چین، ویتنام و ایران گفته که آنها «روشهای سنتی سانسور همچون آزار و اذیت و بازداشت بدون دلیل را با نظارت امنیتی پیشرفته و هک کردن هدفمند با هم ترکیب کرده و به منظور به سکوت واداشتن رسانههای مستقل علیه آنان استفاده میکنند».
جوئل سایمون، مدیرکل اجرایی «کمیته حفاظت از روزنامهنگاران» در این زمینه گفته است که «اینترنت قرار بود سانسور را منسوخ کند ولی این اتفاق نیفتاد. این حکومتها روشهای قدیمی سرکوبگرانه را با فناوریهای جدیدی که اغلب از شرکتهای غربی میخرند، ترکیب کرده و برای کنترل رسانهها و خفقان مخالفان استفاده میکنند».
جمهوری اسلامی ایران در گزارشهایی که نهادهای مدافع آزادی رسانه در جهان طی سالهای اخیر منتشر کردهاند از جمله معدود کشورهایی است که بدترین کارنامه را در این زمینه دارد.
به عنوان نمونه، گزارشگران بدون مرز در آخرین گزارش خود برای سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که ایران با شش رتبه نزول نسبت به سال قبل از آن، در جایگاه ۱۷۰ ردهبندی جهانی آزادی رسانهها قرار دارد.
در این گزارش از ایران به عنوان یکی از سرکوبگرترین کشورها برای روزنامهنگاران از ۴۰ سال پیش تاکنون نام برده و اعلام شده است که در فاصله سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۸، دستکم ۸۶۰ روزنامهنگار و شهروند – خبرنگار تحت تعقیب قرار گرفته، بازداشت، زندانی و یا حتا اعدام شدهاند.
ایران علاوه بر این که یکی از پنج زندان بزرگ برای روزنامهنگاران در جهان لقب گرفته، به گفته گزارشگران بدون مرز، به بزرگترین زندان جهان برای فعالان رسانهای نیز تبدیل شده است.
کمیته حفاظت از روزنامهنگاران در گزارش خود همچنین به تاکتیکهایی اشاره کرده که حکومتها برای محدود کردن آزادی رسانه استفاده میکنند.
استفاده از «قوانین کیفری مربوط به توهین و افترا، نظارت دیجیتال و فیزیکی خبرنگاران، مسدود کردن وبسایتهای خبری، محدود کردن رسانههای دارای مالکیت خصوصی یا مستقل، ممانعت از ورود خبرنگاران خارجی و هک کردن هدفمند اشخاص و استفاده از ترول یا اوباش اینترنتی» از جمله روشهایی است که ده کشور مورد اشاره این کمیته، برای مقابله با رسانهها به کار میگیرند.