نخستوزیر بریتانیا روز دوشنبه اول مهر در اظهارنظری غیرمنتظره گفت فارغ از نقطهنظرات مطرح شده درباره توافق هستهای سال ۱۳۹۴ بین ایران و قدرتهای جهانی، اکنون وقت آن است که درباره یک توافق جدید با تهران مذاکره شود.
بوریس جانسون که برای حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک رفته است، به شبکه تلویزیونی «اسکای نیوز» گفت: «ما به آنچه که ایران به شکل واضحی انجام داد، چگونه باید واکنش نشان بدهیم؟ بریتانیا تلاش میکند که افراد را گردهم بیاورد و تنشها را کاهش دهد».
نخستوزیر بریتانیا افزود: «فارغ از مخالفتهایی که با توافق هستهای قدیمی با ایران میشود، الان وقت آن است که جلو برویم و توافق جدیدی منعقد کنیم».
این اظهارات با واکنش دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روبرو شد و او گفت که برای جانسون احترام قائل است و از پیشنهادش شگفتزده نشده است.
آقای ترامپ تصریح کرد: «او یک توافق جدید میخواهد چرا که توافق قبلی منسوخ خواهد شد- چند سال بیشتر از عمرش باقی نمانده است».
اشاره رئیسجمهوری آمریکا به «بند غروب» در برجام است که بر اساس آن، ایران پس از ۱۰ سال میتواند سانتریفوژهای غنیسازی را افزایش دهد و پس از ۱۵ سال نیز اجازه دارد حجم اورانیوم کمتر غنیشده خود را زیادتر کند.
موضع تازه بریتانیا در حالی است که این کشور همراه با فرانسه، آلمان، روسیه و چین پیشتر اعلام کرده بود به این توافق موسوم به برجام پایبند خواهد ماند، مادامی که ایران تعهداتش را در چارچوب آن اجرا کند.
پیش از این نیز امانوئل مکرون، رئيسجمهوری فرانسه بحث مذاکره برای ایجاد یک توافق جدید را مطرح کرده بود.
آقای مکرون پنجم تیرماه امسال گفت که پاریس و واشینگتن خواهان یک توافق «جدید و دقیقتر» با ایران هستند.
گفتوگو درباره برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای ایران و همچنین آینده برنامه هستهای تهران پس از پایان یافتن برخی زمانبندیهای موجود در برجام از جمله مواردی بوده که توسط مقامهای فرانسوی مطرح شده است.
مقامهای جمهوری اسلامی بارها گفتوگو درباره برنامه موشکی ایران را رد کردهاند.
ایالات متحده اردیبهشت پارسال از برجام خارج شد و تحریمهای فلجکنندهای علیه تهران وضع کرد که مقامهای جمهوری اسلامی از آن به عنوان «تروریسم اقتصادی علیه مردم ایران» یاد میکنند.
از سوی دیگر، رئیسجمهوری فرانسه روز دوشنبه در نیویورک گفت قرار است امشب با حسن روحانی همتای ایرانیاش دیدار کند و روز سهشنبه نیز با دونالد ترامپ ملاقات خواهد کرد.
وی اظهار داشت: «من امروز صبح ملاقاتی غیررسمی با ترامپ داشتم. قرار است امشب روحانی را ببینم و دوباره فردا با ترامپ ملاقات میکنم».
مکرون از جمله رهبران جهان است که در ماههای گذشته تلاش زیادی برای کاهش تنش بین ایران و آمریکا انجام داد که هنوز به نتیجهای نرسیده است.
وی روز دوشنبه گفت که حمله به تاسیسات نفتی عربستان در روز ۲۳ شهریور یک نقطه عطف بوده است.
ایالات متحده و عربستان انگشت اتهام در این زمینه را به سوی ایران نشانه رفتهاند ولی تهران این اتهام را رد کرده است.