رهبر جمهوری اسلامی روز پنجشنبه با حمایت از رویه شورای نگهبان در رد صلاحیت گسترده، از مردم خواست به افرادی که تحریم انتخابات را «ترویج» میکنند، «اعتنا» نکنند.
به گزارش وبسایت رسمی رهبر جمهوری اسلامی، وی این اظهارات را روز پنجشنبه، ششم خردادماه، در ارتباط تصویری با نمایندگان مجلس در نخستین سالروز فعالیت مجلس یازدهم بیان کرد.
حمایت «قاطع» وی از عملکرد شورای نگهبان در شرایطی صورت میگیرد که حسن روحانی اعلام کرده به «ناچار» درباره رد صلاحیتها به علی خامنهای نامه نوشته و برخی نیز در انتظار صدور حکم حکومتی وی برای تائید چهرههایی چون علی لاریجانی، رئیس پیشین مجلس و اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی هستند.
آیتالله خامنهای در سخنان خود همچنین از نامزدهایی که رد صلاحیت شدند، اما به تصمیم شورای نگهبان «احترام گذاشتند» تشکر کرد.
آقای خامنهای بدون اعتنا به انتقادات گسترده از عملکرد شورای نگهبان و بیتوجه به نامه روحانی به وی در این زمینه گفت: «به حرف این کسانی که ترویج میکنند که فایدهای ندارد، نرویم، نمیرویم پای صندوق رأی اعتنا نکنید. اینها دلسوز مردم نیستند. کسی که دلسوز مردم است مردم را از رفتن پای صندوق منع نمیکند.»
محمود احمدینژاد، رئیس دولتهای نهم و دهم که پیش از این گفته بود در صورت رد صلاحیت، در انتخابات شرکت نمیکند، چهارشنبه شب، پنجم خرداد، در ویدئویی به صراحت از تحریم انتخابات سخن گفت.
این نخستین بار است که یک نامزد سرشناس و مقام پیشین جمهوری اسلامی، به طور رسمی اعلام میکند که انتخابات را تحریم میکند.
با وجودی که بسیاری از جریانهای سیاسی و اقشار مردمی، در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ هیچ نمایندهای ندارند، آقای خامنهای خطاب به مردم گفت: «در انتخابات شرکت کنید، انتخابات را متعلق به خودتان بدانید که متعلق به شماست و از خدا کمک و هدایت بخواهید که شما را هدایت کند به آنچه که درست و حق است و به کسی که شایسته است و بروید پای صندوق و رأی بدهید.»
وی در هشداری غیرمستقیم همچنین اضافه کرد: «به مردم عزیزمان عرض میکنم؛ انتخابات در یک روز انجام میگیرد، امّا اثر آن در چند سال باقی میماند.»
بسیاری از فعالان سیاسی و کاربران فضای مجازی معتقدند ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه ایران که هنوز از پست کنونی خود کنارهگیری نکرده، نامزد اصلی رهبر جمهوری اسلامی برای این انتخابات است و نهادهای تحت حاکمیت علی خامنهای از جمله شورای نگهبان، این بار همه شرایط را برای موفقیت وی در انتخابات ریاست جمهوری آماده کردهاند.
علاوه بر صادق لاریجانی، رئیس پیشین قوه قضائیه ایران و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام که از دخالت نهادهای امنیتی در رد صلاحیتهای گسترده شورای نگهبان خبر داده و آنها را به «دخالتهای فزاینده از طریق گزارشهای خلاف واقع در تصمیمسازیهای» این شورا متهم کرده، حسن روحانی، حسن خمینی و محمد خاتمی نیز نسبت به این موضوع به صراحت اعتراض کردهاند.
حسن خمینی، نوه روحالله خمینی، روز چهارشنبه گفت: «عامل اصلی چنین رد صلاحیتهایی توجه نداشتن به عنصر زمان و مکان در اجتهاد و ماندن در همان اندیشه بسته و ناکارآمد است.»
حسن روحانی هم در مورد وضعیت کنونی انتخابات پیش رو هشدار داد: «این مسئله برای ما بسیار مهم است چرا که ما نمیتوانیم صندوق آرا را رها کنیم. اگر صندوق را رها کنید میخواهید چه چیزی را به جای آن بگذارید و این خیلی خطرناک است که صندوق دیگر کارایی نداشته باشد.»
محمد خاتمی هم در پیامی اعلام کرده که «آن چه این روزها در جریان معرفی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری رخ داده است، ناشی از رویکرد، برداشت و اقدامی است که پیش از این هم عرصه را بر انتخاب مردم تنگ کرده و اینبار بیپردهتر و بیپرواتر ظهور و بروز داشته است.»
رئیس جمهوری پیشین ایران در این پیام همچنین اضافه کرده که «جمهوریت» نظام «روز به روز، کمرنگتر» شده و «مورد تهدید جدیتر» قرار گرفته است.
با وجود درخواست رهبر جمهوری اسلامی برای مشارکت مردم در انتخابات، فضای انتخابات ریاستجمهوری ایران به دلیل مشکلات گسترده اقتصادی، تاثیرات کرونا، سرکوبهای دی ۹۶ و آبان ۹۸ و همچنین آزاد و عادلانه نبودن روند انتخابات بسیار سرد و بیروح توصیف شده است.
این دوره از انتخابات در شرایطی برگزار میشود که رشته اعتراضات اخیر سراسری در ایران، از جمله در دیماه ۹۶، مردادماه ۹۷ و آبانماه ۹۸ کلیت نظام جمهوری اسلامی را هدف گرفته و در آنها شعارهایی علیه هر دو جناح اصلاحطلب و اصولگرا سر داده شده است.