رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز پنجشنبه، در آستانه سفر به تهران، گفت که ایران کماکان از دسترسی بازرسان به مراکز اتمی خود جلوگیری میکند و از قدرتهای جهانی خواست که اقدامات ایران را محکوم کنند.
او در گفتوگویی که روز پنجشنبه، ۲۹ مهر، در وبسایت اندیشکده آمریکایی استیمسون منتشر شد تاکید کرد که اگر به بازرسان آژانس اجازه بازرسی داده شود، این نهاد توانایی لازم برای فهمیدن «اتفاقاتی که در حال وقوع است» را دارد.
رافائل گروسی در پاسخ به سوالی درباره فعالیتهای مخفیانه غنیسازی در ایران گفت نه اطلاع دارد که ایران این کار را انجام نمیدهد و نه شواهدی دارد که آنها این کار را انجام میدهند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد در وضعیت کنونی هر روز درباره برنامه هستهای ایران اهمیت دارد و راهحل گذر از «مقطع بسیار چالشبرانگیز» کنونی را حل اختلافات ایران و آژانس دانست.
ایران بر اساس مصوبه آذرماه سال گذشته مجلس شورای اسلامی، دسترسی بازرسان آژانس به تاسیسات هستهای خود را محدود و از اسفندماه ۹۹ اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد.
در چارچوب این اقدام، آژانس ماههاست که اجازه دسترسی به اطلاعات دوربینهای نظارتی در سایتهای هستهای ایران را ندارد. ایران همچنین شهریور امسال مانع تعویض کارت حافظه دوربینهای مجتمع تسا در کرج شد.
ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۲۲ شهریور امسال توافق کرده بودند که کارت ذخیره اطلاعات دوربینهای آژانس در تاسیسات هستهای ایران تعویض شود، ولی مقامهای دولت ایران میگویند با توجه به حمله خرابکارانه به تاسیسات کرج، در این مرکز تحقیقات جنایی در جریان است و این مرکز شامل توافق ایران و آژانس نمیشود.
آقای گروسی قرار است در سفر روزهای آینده خود به تهران، درباره این نوع مشکلات و سوالات باقیمانده در خصوص سایتهای اعلام نشده، که حل آنها برای احیای برجام حیاتی است، با مقامات ایران مذاکره کند.
او پیشتر هشدار داده بود که اگر نظام نظارت بر برنامه هستهای ایران به طور کامل اجرا و احیا نشود، دستیابی به یک توافق بسیار دشوار خواهد بود.
ایران و قدرتهای جهانی شش دور مذاکره برای احیای برجام در وین انجام دادهاند ولی این مذاکرات از خردادماه به درخواست تهران متوقف شده و تلاشها برای ترغیب ایران برای حضور در این مذاکرات تاکنون نتیجهای نداشته است.
هنوز ایران زمانی برای بازگشت به مذاکرات احیای برجام در وین پایتخت اتریش تعیین نکرده است؛ در همین حال قرار است در اواسط ماه نوامبر نشست شورای حکام برگزار شود.
روزنامه واشینگتن پست روز گذشته در گزارشی نوشت که به نظر میرسد زمان برگزاری نشست آتی شورای حکام به نوعی مهلتی برای از سرگیری مذاکرات برجام باشد.
توسعه برنامه هستهای ایران و تاخیر بازگشت این کشور به مذاکرات وین، باعث شده است که لحن مقامهای دولت جو بایدن نیز در قبال این موضوع تغییر کند. این مقامهای آمریکایی پیشتر هشدار میدادند که زمان برای بازگشت به مذاکرات احیای برجام نامحدود نیست، اما اکنون میگویند گزینههای دیگر را نیز مد نظر خواهند داشت.