مولوی گرگیج، امام جمعه عزلشده اهل سنت آزادشهر، که ارتباطات او توسط نهادهای امنیتی محدود شده و به فرمانداری این شهرستان احضار شده است، در ویدئویی که پنجشنبه شب، دوم دیماه، منتشر شد از مردم این شهر خواست تا در نماز جمعه شرکت کنند.
محمدحسین گرگیج در این ویدئو که سخنان خود را از روی کاغذ میخواند و برخی کاربران شبکههای اجتماعی آن را مانند ویدئوی اعترافات اجباری که توسط ماموران امنیتی ایران ضبط میشود دانستهاند، خواستار پرهیز از دامن زدن به «اختلافات داخلی» شده و از مردم میخواهد که «تحت تاثیر جوسازیها قرار نگیرند».
این روحانی اهل سنت هفته گذشته پس از این که سخنانی در دفاع از خلافت عمر بن خطاب گفت و به شیعیان کنایه زد که اگر خلافت عمر را نپذیرند، اعتبار امامان شیعه را زیر سوال بردهاند، با انتقادات تندی مواجه شد و توسط کاظم نورمفیدی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی در استان گلستان، عزل شد.
روز جمعه ویدئوهایی در شبکههای اجتماعی از جمله توییتر منتشر شده است که گفته میشود تجمع قابل توجهی از مردم را «در اعتراض» به عزل مولوی گرگیج نشان میدهند. با این حال رادیوفردا قادر به تایید مستقل زمان و مکان این ویدئوها نیست.
وبسایت کلمه گزارش داده است که آقای گرگیج روز پنجشنبه، دوم دیماه، به فرمانداری گالیکِش از توابع آزادشهر احضار شده و احضار او «با هدف ایجاد ارعاب و فشارهای امنیتی برای اعلام عزل خود به شهروندان اهل سنت» انجام شده است.
خبرگزاری حقوق بشری هرانا به نقل از یک رسانه محلی نوشته است که مولوی گرگیج برای شرکت در نماز جمعه روز سوم دیماه تحت فشار قرار گرفته است. هنوز خبری در این باره منتشر نشده است.
عزل این روحانی توسط نماینده خامنهای با واکنش منفی مولوی عبدالحمید، مهمترین رهبر مذهبی اهل سنت ایران، مواجه شد و او در نامهای به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، خواستار دخالت او و «جلوگیری از بروز یأس و ناامیدی درمیان اهل سنت» شده است.
او تاکید کرده است که آقای گرگیج شخصیت محبوبی در میان اهل سنت است و برکناری او «به هیچ وجه قابل توجیه و هضم نیست و تبعات جبرانناپذیری برای وحدت مسلمین دارد».
مولوی گرگیج در سخنرانی خود با اشاره به ازدواج امام سوم شیعیان با شهربانو گفته بود: «مادر امام زین العابدین دختر یزدگرد بود و عمر بن خطاب پس از فتح ایران او را به ازدواج امام حسین درآورد و ۹ امام پس از آن نیز از همین نسل به وجود آمدهاند. در نتیجه اگر خلافت عمر بن خطاب را نپذیریم، اعتبار امامان و نسب آنان را زیر سؤال بردهایم.»
به دنبال انتشار این اظهارات، خبرگرازی فارس، رسانه نزدیک به سپاه، خواستار برخورد با مولوی گرگیج شد و رسانههای وابسته به حکومت نیز خبرهایی با عنوان «اعلام برائت علمای اهل سنت» از مولوی گرگیج منتشر کردند و به نقل از برخی از «علمای شیعه» خواستار برخورد قضایی و محاکمه آقای گرگیج شدند.
مولوی گرگیج در بیانیهای اعلام کرده است که علت سخنرانی او نصب بنرهای توهینآمیز در کوچه و خیابان و برخی از سخنان تفرقهافکنانه در «ایام فاطمیه» است ولی رسانههای نزدیک به حکومت میگویند او به امامان شیعه توهین کرده است.
پس از جنجالی شدن این ماجرا، آقای گرگین در یک ویدئوی کوتاه گفت از سخنانش سوءبرداشت شده و حرفهای او را تحریف کردهاند ولی این توضیحات فایده نداشت و فشارها برای به حاشیه راندن او افزایش یافت.
عزل امام جمعه اهل سنت آزادشهر با واکنش منفی مردم اهل سنت این شهر مواجه شد و برخی ویدئوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی، نشاندهنده تجمع اعتراضی در اطراف خانه مولوی گرگیج و افزایش تدابیر امنیتی و حضور گارد ویژه در این شهر بود.
همچنین منابع مطلع به خبرنگار رادیوفردا گفتند نیروهای امنیتی ارتباطات مولوی گرگیج را محدود کرده و رفتوآمدهای او را تحت کنترل دارند.
فشار بر روحانیون اهل سنت، بازداشت و ممنوعالخروج کردن آنها رویکردی سابقهدار است. سال ۸۸، رسانههای ایران گزارش دادند که مولوی عبدالحمید ممنوع الخروج شده است. اعمال محدودیت سفر علیه او حدود ده سال طول کشید و سال ۹۷ او خبر داد مقامهای جمهوری اسلامی از سفر او به قطر جلوگیری کردهاند.
علاوه بر این، به گفته آقای عبدالحمید، مقامهای امنیتی جمهوری اسلامی حتی برای سفر روحانیون اهل سنت به مناطق سنینشین ممنوعیتهایی اعمال کردهاند که به گفته او «مغایر با قانون» است.
او که در سالهای اخیر بارها به رهبر جمهوری اسلامی نامه اعتراضی نوشته است، خواستار پایان تبعیض علیه اهل سنت ایران شده است.
علاوه بر اهل سنت، پیروان ادیان زرتشتی، یهودی و مسیحی ایران به عنوان سه اقلیت دینی به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی، از داشتن سمتهای بالای دولتی محروم هستند.
بهائیان، دیگر گروه دینی اقلیت در ایران هستند که حتی از حقوقی مانند تحصیل در دانشگاه و داشتن شغلهای دولتی محرومند.