جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز یکشنبه ۱۹ دی هشدار داد که هرگونه حمله جمهوری اسلامی ایران به اتباع آمریکایی با «عواقب شدیدی» روبهرو میشود.
این بیانیه در واکنش به تحریم ۵۲ نفر از مقامهای آمریکا از سوی جمهوری اسلامی و تهدیدهای مکرر تهران بهویژه در دومین سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه، صادر شده است.
در آغاز بیانیه کاخ سفید آمده است جمهوری اسلامی ایران در حالی اقدام به تحریم مقامهای آمریکایی کرده است که «شبهنظامیان نیابتی ایران به حمله به نیروهای آمریکایی در خاورمیانه ادامه میدهند و همزمان، مقامات ایرانی تهدید میکنند که در خاک آمریکا و دیگر نقاط دنیا عملیات تروریستی انجام میدهند».
این بیانیه تصریح کرده است: «اگر ایران به هر کدام از اتباع ما از جمله ۵۲ نفری که روز گذشته نامشان برده شد (در فهرست تحریم) حمله کند، با عواقب جدی روبهرو خواهد شد».
رئیسجمهوری اسلامی ایران روز ۱۳ دی در دومین سالگرد کشته قاسم سلیمانی گفته بود: «باید متجاوز و قاتل، رئیسجمهوری وقت آمریکا قصاص و باید حکم خدا در مورد او جاری شود».
ابراهیم رئیسی تهدید کرده بود که اگر سازوکار محاکمه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق، مایک پومپئو، وزیر خارجه سابق، و دیگر افراد به گفته وی «جنایتکار» فراهم نشود «دست انتقام از آستین امت بیرون خواهد آمد».
در ادامه بیانیه کاخ سفید خطاب به مقامهای جمهوری اسلامی ایران تاکید شده است: «اشتباه نکنید: ایالات متحده آمریکا از شهروندان خود محافظت و دفاع خواهد کرد و این موضوع شامل کسانی میشود که اکنون مشغول خدمت به آمریکا هستند یا در گذشته خدمت کردهاند».
کاخ سفید افزوده است: «ما آمریکاییها در حوزه سیاست با یکدیگر اختلاف نظرهایی داریم. در مورد سیاست در قبال ایران نیز اختلافنظرهایی داریم. اما در عزم خود در برابر تهدیدها و تحریکات، متحد هستیم. در دفاع از ملت خود متحد هستیم».
در پایان این بیانیه تصریح شده است که آمریکا «با متحدان و شرکای خود برای بازدارندگی و پاسخ به هرگونه حملهای که توسط ایران انجام شود» همکاری خواهد کرد.
علاوهبر دولت جو بایدن، سخنان تهدیدآمیز ابراهیم رئیسی با واکنش مایک پومپئو، وزیر خارجه سابق آمریکا، نیز روبهرو شده و او تهدید رئیسجمهوری ایران را موضوعی بیسابقه و خطرناک خوانده بود.
آقای پومپئو گفته بود که دولت آمریکا مسئولیت حفظ هر شهروند آمریکایی را در برابر این تهدیدات دارد.
حکومت ایران روز ۱۸دی اعلام کرد ۵۱ آمریکایی را به اتهام «مشارکت در کشته شدن قاسم سلیمانی» به فهرست تحریمی خود اضافه کرده است.
از جمله نامهای جدیدی که به فهرست تحریمی حکومت ایران اضافه شده است میتوان به مارک الکساندر میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، کنت فرانکلین مککنزی، فرمانده ستاد فرماندهی مرکزی ارتش ایالات متحده (سنتکام) و رابرت چارلز اوبراین، مشاور پیشین امنیت ملی در دولت دونالد ترامپ اشاره کرد.
این در حالی است که پس از تسخیر سفارت آمریکا و قطع روابط دیپلماتیک تهران و واشینگتن در چهار دهه گذشته، هیچ شخص حقیقی یا حقوقی آمریکایی در ایران منافع اقتصادی نداشته است.
از سوی دیگر، مشخص نیست چرا در حالیکه تهران گفته است «پنجاهویک» مقام آمریکایی را به فهرست تحریمی خود اضافه کرده، آقای سالیوان در بیانیه خود، شمار اتباع تحریمی آمریکا را «پنجاه و دو نفر» عنوان کرده است.
بالا گرفتن تنشهای اخیر در شرایطی است که هماکنون دور هشتم مذاکرات وین با هدف احیای برجام و بازگشت متقابل ایران و آمریکا به توافق هستهای سال ۱۳۹۴ در جریان است. آمریکا در این مذاکرات حضور غیر مستقیم دارد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز ۱۶ دی با اشاره به اینکه در مذاکرات وین «پیشرفت اندکی» حاصل شده، هشدار داد اگر به زودی واشینگتن و تهران بر سر بازگشت متقابل به برجام به تفاهم نرسند، ایالات متحده راه دیگری در پیش خواهد گرفت.