نیروهای امدادی اوکراین روز جمعه خبر از حمله جدید روسیه به اهداف غیرنظامی در شهر دنیپرو دادند.
دنیپرو شهری است در شرق اوکراین، در حدود ۴۰۰ کیلومتری کییف، پایتخت.
علاوه بر دنیپرو، صبح روز جمعه شهرهای لوتسک و ایوانوفرانکیوسک هم هدف حمله هوایی روسیه قرار گرفتهاند.
حمله هوایی به مناطق مسکونی در دنیپرو دستکم یک کشته بر جای گذاشته است.
رهبران اتحادیه اروپا روز پنجشنبه «رنج وصفناپذیری» را که روسیه به مردم اوکراین تحمیل کرده است محکوم کردند اما در نشست خود که در فرانسه برگزار شد، درخواست کییف برای عضویت سریع این کشور در اتحادیه اروپا را نپذیرفتند.
تهاجم نظامی روسیه به اوکراین که بزرگترین حمله به یک کشور اروپایی از زمان جنگ جهانی دوم به این سو محسوب میشود، نظام امنیتی اروپا را بر هم زد و پایتختهای اروپایی را به بازاندیشی درباره سیاستهای اقتصادی، دفاعی و انرژی این اتحادیه واداشت.
اتحادیه اروپا به محض تهاجم روسیه به اوکراین توانست تحریمهای سنگینی را علیه مسکو وضع کند، کمکهای انساندوستانه برای مردم اوکراین فراهم بیاورد و همچنین ارتش اوکراین را تجهیز کند.
اما خواسته کییف برای تسریع در روند عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا شکافی را میان رهبران این اتحادیه به وجود آورد.
آندری پلنکوویچ، نخست وزیر کرواسی، در نشست رهبران اتحادیه اروپا که تا بامداد جمعه به طول انجامید، گفت: «هیچ کسی یک شبه وارد اتحادیه اروپا نشده.»
از سویی چارلز میشل، رئیس این نشست، در تلاش برای ابراز همدردی با اوکراین و حمایت اخلاقی از این کشور گفت که «اوکراین به تمام خانواده اروپایی تعلق دارد».
اما برخی دیگر تصریح کردند که بر خلاف خواست ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور و هسایگان آن در شرق اروپا، اوکراین اجازه ندارد به این شتاب وارد اتحادیه اروپا بشود.
مارک روته، نخست وزیر هلند که یکی از مخالفان برجسته گسترش اتحادیه اروپاست، گفت: «هیچ مسیر میانبری برای انجام این فرایند وجود ندارد.» وی البته افزود که اتحادیه اروپا به تعمیق روابط خود با کییف ادامه میدهد.
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، گفت که اما در عین حال امکان عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا به کلی هم منتفی نیست.
وی اظهار داشت: «آیا میتوانیم درها را برای عضویت کشوری که در حال جنگ است باز کنیم؟ فکر نکنم. آیا میتوانیم درها را ببندیم و بگوییم، هرگز؟ منصفانه نیست. آیا میتوانیم بحث ایجاد توازن در منطقه را فراموش کنیم؟ بیایید محتاط باشیم.»
عضویت در اتحادیه اروپا معمولا چندین سال طول میکشد و شرایط سفت و سختی دارد از جمله ثبات اقتصادی، ریشهکن کردن فساد و رعایت حقوق بشر.
ولودمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، در پیامی ویدیویی اعلام کرد که حدود یکصد هزار نفر طی چند روز گذشته توانستهاند از شهرهای اوکراین خارج شوند. وی اما گفت که بندر ماریوپل و شهر وولنوواخا که در نزدیکی ماریوپل واقع است، همچنان تحت محاصره نیروهای روس قرار دارند.
به گزارش خبرگزاری آلمان، آقای زلنسکی روسیه را به بمباران راههای ایجاد شده برای فرار مردم غیرنظامی از شهرها و همچنین بمباران محلی که اهالی ماریوپل برای خروج از شهر در آنجا جمع شده بودند، متهم کرد.
رئیس جمهوری اوکراین گفت که مسکو برای فریب اوکراینیها در شهرهای محاصرهشده به هر کاری دست میزند. او از شهروندان اوکراینی که با ساکنان ماریوپل در ارتباط هستند خواست به آنها بگویند که از جنگ بر سر این شهر دست نکشند.
وی همچنین به ادعاهای روسیه مبنی بر تولید سلاحهای بیولوژیک در اوکراین پاسخ داد و گفت: «هیچ سلاح شیمیایی یا دیگر تسلیحات کشتار جمعی در کشور من تولید نمیشود. جهان از این امر مطلع است و شما هم میدانید.»
شورای امنیت سازمان ملل متحد روز جمعه به درخواست مسکو تشکیل جلسه خواهد داد تا درباره ادعاهای روسیه مبنی بر فعالیتهای بیولوژیک ایالات متحده در اوکراین بحث شود. روسیه هیچ سندی درباره ادعاهای خود ارائه نداده است.
ایالات متحده روز چهارشنبه ادعای روسیه دراین باره را که واشینگتن آزمایشگاههای تسلیحات بیولوژیک در اوکراین دارد رد کرد و آن را «خندهدار» نامید. واشینگتن همچنین هشدار داد که هدف مسکو از این اتهامات احتمالا زمینهسازی برای استفاده از تسلیحات و شیمیایی باشد.
شرکت ماهوارهای ماکسار روز پنجشنبه گفت، تصاویر این شرکت نشان میدهد یک کاروان بزرگ نظامی روسیه که آخرین بار در شمال غرب کییف، نزدیکی فرودگاه آنتونوف مستقر شده بود، تا حد زیادی پراکنده شده و در مکانی دیگر استقرار یافته است.
تصاویر این شرکت آمریکایی همچنین گویای آن است که واحدهای زرهی روسی در حال مانور دادن در شهرکهای نزدیک فرودگاه آنتونوف هستند. واحدهای دیگری نیز پیشروی به سمت شمال کییف داشته و در نزدیکی دهکده لوبیانکا مستقر شدهاند.
مقامات ارشد اطلاعاتی ایالات متحده روز پنجشنبه اذعان کردند که توانایی اوکراین برای دفاع از خود در برابر تهاجم روسیه را دستکم گرفته بودند.
ژنرال اسکات بریر، مدیر سازمان اطلاعات دفاعی آمریکا، در نشست پرسش و پاسخ کمیته اطلاعاتی سنای ایالات متحده درباره ارزیابی قبلی خود گفت: «نظر من این بود که بر اساس عوامل مختلف، اوکراینیها آنطور که باید آماده نیستند و اراده آنها برای مبارزه را زیر سوال بردم».
او افزود: «این ارزیابی نادرستی از سوی من بود، زیرا آنها شجاعانه و شرافتمندانه جنگیدهاند و کار درست را انجام میدهند».
ژنرال اسکات بریر گفت: «همانطور که به نظر میرسد پوتین هم توانایی ارتش خود برای شکستن مقاومت نیروهای مسلح بسیار کوچکتر اوکراین را اشتباه ارزیابی کرده است و ایالات متحده نیز چنین کرد».
او افزود: «ارزیابی اراده، روحیه و آمادگی برای مبارزه یک کار تحلیلی بسیار دشوار است. ما دادههای متفاوتی از سازمانهای مختلف دریافت کردیم و در این ارتباط، حداقل من بهعنوان مدیر، آنطور که باید خوب عمل نکردم».
جلسه استماع سنای آمریکا، روز پنجشنبه:
شرکت والت دیزنی روز پنجشنبه اعلام کرد که تمام فعالیتهای خود را در روسیه متوقف میکند.
این تحریم شامل صدور مجوز محتوا و محصولات، فعالیتهای «دیزنی کروز لاین»، مجله و تورهای نشنال جیوگرافیک، تولیدات محتوای محلی و کانالهای مختلف است.
این شرکت پیشتر اعلام کرده بود که اکران فیلمهای سینمایی خود در روسیه را در پی تهاجم مسکو به اوکراین متوقف خواهد کرد.
به گفته سازمان ملل متحد، بحران اوکراین و روسیه، دو کشوری که از منابع اصلی غلات، کود و انرژی در جهان هستند، دشواریهای جدیدی بر سر راه تأمین منابع غذایی جهان ایجاد میکند.
گابریل فررو دیلوما-اوسوریو، رئیس کمیته امنیت غذایی جهانی، گفت: «وضعیت ما حتی قبل از همهگیری کرونا خوب نبود و گرسنگی رفتهرفته افزایش مییافت و سپس همهگیری شیوع پیدا کرد و اکنون هم این مسئله به آن اضافه شده است».
بر اساس دادههای سازمان فائو، لبنان ۸۱ درصد از گندم مصرفی خود را از اوکراین و ۱۵ درصد از روسیه خریداری میکند. مصر ۶۰ درصد گندم مصرفی خود را از روسیه و ۲۵ درصد از اوکراین خریداری میکند. ترکیه نیز درصدهای مشابهی دارد و ۶۶ درصد از واردات گندم آن از روسیه و ۱۰ درصد از اوکراین است.
ایران نیز وابستگی شدیدی به واردات گندم از روسیه دارد و از مجموع ۹۱۷ هزار تن گندم صادراتی روسیه در ماه ژانویه امسال، دو سوم آن به مقصد ایران، سودان و مصر بارگیری شد.
از نشست دو روزه سران اتحادیه اروپا در ورسای فرانسه خبر میرسد که رهبران اتحادیه اروپا قرار است با کاهش اتکای خود به سوختهای فسیلی روسیه موافقت کنند.
خبرگزاریها مینویسند که سران اتحادیه اروپا قرار است با حذف تدریجی واردات نفت، گاز و زغالسنگ از روسیه موافقت کنند و کشورهای این اتحادیه روز سهشنبه برنامههای خود را برای کاهش استفاده از گاز وارداتی از روسیه ظرف یک دهه منتشر کردهاند.
در پی انتشار خبر توقف تحویل قطعات هواپیما از سوی بوئینگ و ایرباس به روسیه، یک مقام مسئول در سازمان هوانوردی روسیه روز پنجشنبه گفت: «چین هم از تأمین قطعات هواپیما به خطوط هوایی روسیه خودداری کرده است».
بهدنبال تهاجم روسیه به اوکراین، بخش هوانوردی روسیه تحت فشار تحریمهای غرب قرار گرفته و به گزارش رویترز، وزارت خارجه روسیه این هفته هشدار داد که ایمنی پروازهای مسافری کشور در خطر است.
والری کودینوف، یکی از مقامهای سازمان هوانوردی روسیه، به خبرگزاریها گفت که پس از تلاش ناموفق برای دریافت قطعات از چین، روسیه به دنبال تأمین قطعات هواپیما از کشورهایی مانند ترکیه و هند خواهد بود.
چین تاکنون تمایل چندانی به پیروی از تحریمهای بینالمللی علیه روسیه نشان نداده و خبرگزاریها هنوز در مورد علت خودداری چین از تأمین قطعات هواپیما به روسیه گزارشی منتشر نکردهاند.
در همین حال اما، روز پنجشنبه جَنِت یِلِن، وزیر خزانهداری آمریکا گفت که تحریمهای مالی علیه روسیه بهدلیل تهاجم این کشور به اوکراین، توانایی چین برای خرید نفت روسیه را محدود میکند.
او در مصاحبهای با واشینگتن پست گفت: «احساس من این است که مؤسسات مالی در چین که با دلار و یورو تجارت میکنند، نگران تأثیر تحریمها هستند». او افزود که «پکن بهطور معنیداری درصدد خنثی کردن فشار تحریمها بر مسکو برنیامده است».