وزارت منابع آبی عراق از نصف شدن ذخایر سدهای این کشور خبر داده و میگوید تصمیم به تهیه شکایت علیه ایران در دادگاههای بینالمللی گرفته است.
شبکه العربیه نیز از قول مهدی رشید الحمدانی، وزیر منابع آبی عراق، نوشته است که دولت ایران با منحرف کردن بستر رودخانهها و بستن آب ورودی رودها به عراق کشور را دچار مشکل کرده است. خشکسالی و کاهش ورود آب از ترکیه از دیگر علل بحرانیشدن وضعیت است.
تابستان پارسال نیز او از طرح شکایت از ایران خبر داد و گفت جمهوری اسلامی جلوی خروج آب از رودخانههای مرزی به این کشور را «کاملا» گرفته و باعث ایجاد «فاجعه» در استان دیاله شده است.
آقای الحمدانی در ادامه گفته بود «رهاسازی آب رودخانهها به خاک عراق توسط ایران به صفر رسیده است» و بغداد در نظر دارد به خاطر «نقض قوانین و معاهدات بینالمللی و ایجاد خسارت»، علیه تهران در نهادهای زیرنظر سازمان ملل شکایت کند.
این تهدید اجرایی نشد ولی «ریسک شدید» منابع آبی، باعث افزایش نگرانیهای مقامهای دولت عراق شده است.
در همین زمینه، عون ذیاب، مشاور وزیر منابع آبی عراق، در گفتگو با خبرگزاری فرانسه گفته است فعلا نگرانی از بابت تامین آب آشامیدنی و کاشت فصلی بذر وجود ندارد، اما افت چشمگیر ذخایر سدها هشداری بر لزوم برنامهریزی برای اداره منابع آبی کشور در تابستان و زمستان سال جاری است.
این گزارش میافزاید خشکسالی و کمبود آب باعث شد عراق در زمستان سال گذشته کاشت بذر در زمینهای کشاورزی را به نصف کاهش دهد.
عراق یکی از پنج کشور جهان است که بنابر برآورد بانک جهانی با «ریسک شدید» منابع آبی مواجه است و تا سال ۲۰۵۰ این کشور حتی میتواند با کاهش ۲۰ درصدی منابع آب آشامیدنی مواجه شود.
ایران خود نیز با بحران آب مواجه است و بخش قابل توجهی از ظرفیت سدهای کشور خالی است.
بر اساس گزارش سالانه وزارت نیرو، در سال ۱۴۰۰ میزان بارندگی در کشور ۳۱ درصد افزایش یافت و میزان ورودی آب سدها نیز افزایشی ۳۸ درصدی داشت، اما کماکان ذخایر آب سدهای کشور پایین است و به همین خاطر، خروجی آب از سدها در سال گذشته تنها یک درصد افزایش داشته است.
همچنین رشد ورودی آب سدها تنها در مناطق شرقی، جنوب و مرکز کشور بوده و ورودی آب سدها در مناطق غربی و شمالی کشور با افت مواجه بوده است. برای نمونه ورودی آب سدهای حوزه کرخه و مرزهای غربی کشور در سال گذشته ۲۰ درصد کاهش یافته است.
حدود ۹۰ درصد از آب مورد استفاده عراق از رودخانههای دجله و فرات تامین میشود. ترکیه بر روی این رودخانهها چندین سد احداث کرده و ایران نیز بستر رودخانههای منتهی به فرات را تغییر داده است.
وزارت منابع آبی عراق میگوید این دو رودخانه تا سال ۲۰۴۰ میتواند کاملا خشک شود. آقای ذیاب گفته است به زودی یک هیات از ترکیه برای مذاکره پیرامون آبهای ورودی از این کشور به عراق راهی بغداد خواهد شد.
این مقام عراقی درباره مذاکره با ایران توضیح نداده است ولی سال گذشته او با انتقاد از رویکرد حکومت ایران گفته بود تاکنون مقامات ایران درباره قطع جریان آب رودخانهها به خاک عراق، پای میز مذاکره نیامدهاند.