دو فعال مدنی زندانی در زندان قرچک ضمن اعتراض به وضعیت کل این زندان در روز جمعه، ۲۰ خرداد، نوشتند که سرریز شدن فاضلاب در بند زنان در روزهای گذشته سلامتی زندانیان را با خطر جدی مواجه کرده است.
در پستی که در صفحه نرگس محمدی، وکیل و فعال مدنی، در این باره منتشر شده، به نقل از او و عالیه مطلبزاده، دیگر فعال مدنی زندانی، آمده است که «سرریز شدن چاههای فاضلاب زندان قرچک به تمام بندها و حیاط بندها طی سه روز گذشته» با همراه شدن «گرمای شدید کویری» و «آلایندههای شیمیایی خطرناک همیشگی»، «بوی تعفن شدید و حشرات موذی را به جان بیش از هزار زن زندانی در بندهای مختلف این زندان انداخته است».
به گفته این فعالان مدنی زندانی، به دلیل وجود «هوای سمی و آلوده» در زندان قرچک همه زندانیان در معرض خطر ابتلا به انواع بیماریها قرار دارند و وضعیت تنفسی و جسمی بعضی از آنها به دلیل سابقه بیماری به شدت نگرانکننده شده است.
فعالان مدنی زندانی در ادامه از وضعیت آب و غذای زندان زنان قرچک نیز انتقاد کرده و گفتهاند: «فیلترها و سیستم فرسوده تسویه آب زندان دوباره از کار افتاده» و «کیفیت و عرضه غذا به زندانیان و محدودیتهای اعمالشده برای تهیه مواد غذایی و دارویی و خدمات پزشکی از بیرون به خاطر مخالفتهای مسئولان زندان شرایط را برای زندانیان بدتر از قبل کرده است.»
این فعالان مدنی با تاکید بر «محرومیت سیستماتیک و فرسایشی زنان زندانی در زندان قرچک از سه عنصر حیاتی آب، هوا و غذای سالم» و «بیتوجهی مسئولان زندان، سازمان زندانهای کشور و مقامات قضایی» از این زندان با عنوان «شکنجهگاه زندانیان زن» نام بردهاند.
زندان قرچک به دلیل وضعیت نابسامان غیربهداشتی، کمبود امکانات و اقدامات تنبیهی سرسختانه به عنوان تبعیدگاه بسیاری از زندانیان سیاسی و مدنی شناخته میشود.
از جمله اقدامات تنبیهی علیه فعالان مدنی در این زندان، محروم کردن آنها از مرخصی حتی مرخصی درمانی و قرار دادن آنها در بند زندانیان خطرناک و تهدید جانی آنها از سوی این زندانیان است.
پیشتر شماری از فعالان مدنی زندانی از جمله شکیلا منفرد، زندانی سیاسی و نرگس محمدی اعلام کرده بودند که در این زندان امنیت جانی ندارند.
در پی انتشار گزارشهای متعدد از وضعیت اسفبار زندان قرچک، سازمان گزارشگران بدون مرز اواخر بهمن پارسال خواستار رسیدگی «فوری» نهادها و مقامات حقوق بشری بینالمللی به وضعیت «فاجعهبار» زندان زنان قرچک شده بود.
زندان قرچک که با نام «ندامتگاه شهر ری» نیز شناخته میشود، پیش از تبدیل به زندانی برای زنان، مرغداری و سپس اردوگاه ترک اعتیاد مردان بوده است و در حال حاضر بر اساس اعلام رسمی مقامات زندان ظرفیت ۱۲۰۰ زن زندانی را دارد.