یک روز پس از انتشار خبر پیشنهاد تازه اتحادیه اروپا برای رفع بنبست در مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام، وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه با جوزپ بورل و همچنین نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با وزیر خارجه عمان درباره برجام گفتوگو کردند.
روز گذشته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که متن تازهای را برای برون رفت از بست مذاکرات احیای برجام ارائه کرده است. او تاکید کرد که اگر میخواهیم برجام حفظ شود، اکنون زمان تصمیمگیری است.
مقامهای آمریکا و ایران روز گذشته اعلام کردند که پاسخ خود را به این متن تازه پیشنهادی اتحادیه اروپا ارائه خواهند کرد.
به گزارش ایرنا، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه در گفتوگوی تلفنی با جوزپ بورل با اشاره به متن ارائه شده اخیر گفت که جمهوری اسلامی ایران از «تداوم مسیر دیپلماسی و مذاکره» استقبال میکند.
طبق این گزارش، وزیر امور خارجه ایران همچنین اظهار داشت که جمهوری اسلامی «برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار» تردیدی ندارد.
وزارت خارجه عمان نیز در توییتی نوشت که بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر خارجه این کشور تلفنی با رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران گفت وگو کرده است.
وزارت خارجه عمان میگوید، بدر بن حمد البوسعیدی و رابرت مالی در این تماس علاوه بر بررسی مسائل مورد علاقه طرفین، درباره تلاشهای مربوط به احیای توافق هستهای با ایران رایزنی کردند.
وزارت خارجه عمان جزییات بیشتری از از این گفت وگوی تلفنی ارائه نکرده است. این در حالی است که حسین امیرعبداللهیان و بدر بن حمد البوسعیدی نیز روز گذشته تلفنی صحبت کردند.
تحرکات تازه دیپلماتیک در تهران و واشینگتن یک روز پس از انتشار خبر متن تازه اتحادیه اروپا برای خروج از بنبست مذاکرات احیای برجام، انجام شدهاند.
جوزپ بورل روز سهشنبه در مقالهای در روزنامه فایننشال تایمز نوشته بود که این متن جزئیات دقیق لغو تحریمها و همچنین گامهای هستهای را که باید برای احیای توافق برجام برداشته شود، مشخص کرده است.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرده بود که اگر این پیشنویس تفاهم به نتیجه نرسد خطر «یک بحران هستهای» وجود خواهد داشت که افزایش انزوای ایران و مردم این کشور را در پی خواهد داشت.
در همین زمینه، جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید نیز روز چهارشنبه گفته است، مذاکرات درباره توافق «به خوبی کامل شده است و [این توافق] اکنون روی میز است. و مسئولیت پذیرش یا رد آن با ایران است».
این مقام کاخ سفید تصریح کرده است که دولت جو بایدن همچنان معتقد است که دیپلماسی بهترین مسیر برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است.
وی با این حال تاکید کرد، اما ایالات متحده همچنان مطمئن خواهد شد که توانایی دفاع از خود و متحدانش را «در برابر طیف دیگر رفتارهای تهدیدآمیز ایران» دارد.
چشمانداز احیای برجام در« آینده نزدیک»
در همین حال، وب سایت آکسیوس روز چهارشنبه به نقل از سه مقام آمریکایی نوشت، برت مکگورک، هماهنگ کننده شورای امنیت ملی آمریکا در امور خاورمیانه و آفریقای شمالی، هفته گذشته گفته است، احیای برجام در آینده نزدیک بسیار بعید است.
این وب سایت اضافه کرده است با توجه به کاهش احتمال شکسته شدن بنبست در مذاکرات هستهای، فشار بر دولت جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا برای اجرای طرح جایگزین برجام تشدید میشود.
این سه منبع آمریکایی به نقل از مقام امنیت ملی آمریکا در ادامه گفتهاند، دلیل عدم دستیابی به یک توافق برای احیای برجام این است که ایرانیها قادر به تصمیمگیری درباره این توافق نیستند.
طبق این گزارش، برت مکگورک همچنین گفته که فرضیه او این است که ایرانیها از آمریکا میخواهند که برای کمک به آنها «برای حل و فصل بحثهای داخلی و قانع کردن علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی»، یک امتیاز دیگر علاوه بر آنچه که توافق شده٬ بدهند
این مقام آمریکایی تاکید کرده است: «ما چنین کاری را نخواهیم کرد.»
او در ادامه تصریح کرده است که استفاده از گزینه نظامی تنها آخرین راه حل برای مناقشه هسته ای ایران است.
آکسیوس به نقل از منابع خود نوشته است، برت مکگورک در ادامه گفته است که اختلاف نظر ایالات متحده و اسرائیل بر سر عملیات احتمالی نظامی به تاسیسات هسته ای ایران نیست، بلکه بر سر احیای برجام یا یک دستیابی به یک توافق «جامع و قویتر» دیگر است.
مذاکرات احیای توافق هستهای برجام که به دنبال روی کار آمدن دولت جو بایدن در وین آغاز شد، پس از پیروز ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری برای مدتی متوقف شد. این مذاکرات در هشتم آذرماه پارسال از سرگرفته شد.
علی باقری کنی مذاکرهکننده ارشد ایران در این دور جدید مذاکرات بود که با مشارکت کشورهای عضو برجام و حضور غیر مستقیم آمریکا در وین ادامه یافت. در همین راستا گفته شد پیشنویس توافقنامه برای احیای برجام تقریبا کامل شده است. اما این مذاکرات از اسفندماه پارسال متوقف شده است.
ایران و آمریکا یکدیگر را مقصر توقف این مذاکرات معرفی میکنند. با این حال دو کشور در هشتم تیر امسال مذاکرات غیرمستقیمی را در دوحه قطر برگزار کردند که این دور از مذاکرات هم «بینتیجه» به پایان رسید.