با وجود هشدارهای شدیداللحن چین، روز سه‌شنبه ۱۱ مرداد خبر رسید که نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، در ادامه سفر خود به خاور دور، وارد تایوان شد.
پلوسی بلندپایه‌ترین مقام آمریکایی است که در ۲۵ سال گذشته به تایوان سفر می‌کند.
بنابر گزارش‌ها، وزارت خارجه تایوان از اظهار نظر در مورد این دیدار خودداری کرد، اما با فرا رسیدن شب در تایپه، بلندترین ساختمان تایوان موسوم به «تایپه ۱۰۱»، با پیام‌هایی حاکی از خوش‌آمدگویی به نانسی پلوسی چراغانی شد.
ارتش چین روز سه‌شنبه متعهد شد که در واکنش به سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، با «اقدامات نظامی هدفمند» واکنش نشان می‌دهد.
وو چیان، سخنگوی «ارتش آزادیبخش خلق چین»، در بیانیه‌ای این سفر را محکوم کرد و گفت: «ارتش آزادیبخش خلق چین در حالت آماده‌باش قرار دارد و یک رشته عملیات نظامی هدفمند را برای مقابله با این [سفر]، دفاع قاطعانه از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی و خنثی‌سازی قاطعانه مداخله خارجی و تلاش‌های جدایی‌طلبانه 'استقلال تایوان' آغاز خواهد کرد».
خانم پلوسی در جریان این سفر در پیام‌هایی اعلام کرد که «سفر هیئت ما به تایوان تعهد تزلزل‌ناپذیر آمریکا به حمایت از دمکراسی پویای تایوان را نشان می‌دهد. گفت‌وگوهای ما با رهبری تایوان بر حمایت ما از شریک‌مان و ترویج منافع مشترک‌مان، از جمله پیشبرد منطقه آزاد و باز اقیانوس‌های هند و آرام تأکید می‌کند».
او در این پیام افزوده که این سفر «تأکید مجددی است بر این‌که باید به آزادی‌های تایوان - و همه دمکراسی‌ها - احترام گذاشته شود».
واکنش‌های چین و ایران
این سفر در حالی انجام می‌شود که چین از ماه گذشته که احتمال سفر خانم پلوسی به تایوان در جریان سفر او به شرق آسیا منتشر شد، هشدارهای تندی صادر کرده و گفته بود که آمریکا «بهای سنگینی» پرداخت خواهد کرد.
شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، پنج‌شنبه گذشته در گفت‌وگوی تلفنی با جو بایدن، همتای آمریکایی خود، هشدار داده بود که آمریکا دارد «با آتش بازی می‌کند». اما جو بایدن نیز به نوبه خود به آقای شی هشدار داده بود.
روز سه‌شنبه سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز به این سفر واکنش نشان داد و تصمیم تایوان که دولت منتخب دمکراتیک دارد برای میزبانی از نانسی پلوسی را «نقض تمامیت ارضی چین» توصیف کرد.
ناصر کنعانی گفت که به باور جمهوری اسلامی، این سفر «مداخله در امور داخلی جمهوری خلق چین و نقض تمامیت ارضی آن کشور ... و نقض قوانین و تعهدات بین‌المللی است» و حمایت ایران از سیاست چین واحد را «تردیدناپذیر» خواند.
او افزود: «جمهوری اسلامی ایران احترام به تمامیت ارضی کشورها را از مبانی سیاست خارجی خود می‌داند».
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که شمار زیادی از کشورهای همسایه و منطقه به‌طور مکرر از دخالت‌های جمهوری اسلامی در سیاست داخلی خود شکایت کرده‌اند.
به گزارش خبرگزاری فارس، چانگ هوآ، سفیر چین در تهران نیز روز سه‌شنبه گفت که «ما از پایبندی مداوم ایران به اصل چین واحد قدردانی می‌کنیم».
تشدید صف‌آرایی نظامی
در آستانه تنش‌های پیش‌آمده بر سر این سفر، یک منبع آگاه روز سه‌شنبه به خبرگزاری رویترز گفت که چند هواپیمای جنگی چین بامداد سه‌شنبه نزدیک به خط میانی تقسیم‌کننده تنگه تایوان پرواز کردند.
این منبع افزود ناوهای جنگی چین با پشتیبانی هواپیماهای این کشور در امتداد این خط در تنگه تایوان «ترافیک ایجاد کرده و حرکات تاکتیکی بسیار تحریک‌آمیزی انجام دادند».
در همین حال، چهار ناو جنگی ایالات متحده، از جمله یک ناو هواپیمابر، نیز در آب‌های شرق تایوان مستقر شده‌اند.
به گزارش شبکه خبری سی‌ان‌ان، مقامات دولت بایدن به چین هشدار داده‌اند که در بحبوحه سفر نانسی پلوسی به تایوان اقدامات تنش‌آفرین انجام ندهد و تأکید دارند که این سفر به معنای تغییر در سیاست خارجی آمریکا نخواهد بود.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، در این رابطه گفت: «هیچ دلیلی وجود ندارد که پکن یک سفر بالقوه مطابق با سیاست دیرینه آمریکا را به نوعی بحران یا درگیری تبدیل کند یا از آن به عنوان بهانه‌ای برای افزایش فعالیت‌های نظامی تهاجمی در داخل یا اطراف تنگه تایوان استفاده کند».
چین، تایوان را بخشی از قلمرو خود و یک استان این کشور تلقی می‌کند و صراحتا گفته است که حضور مقام ارشد آمریکایی در این جزیره را یک تحریک جدی می‌داند، اما آمریکا تایوان را یک کشور مستقل و متحد خود می‌داند.
نانسی پلوسی روز سه‌شنبه پس از اقامت در کوآلالامپور و ملاقات با اسماعیل صبری، نخست‌وزیر مالزی، این کشور را ترک کرد.
پیشتر اعلام شده بود که او پس از مالزی به کره جنوبی سفر خواهد کرد اما بعد احتمال پرواز او به سوی تایوان قوت گرفت.
نخست‌وزیر تایوان تا ظهر سه‌شنبه آمدن خانم پلوسی را تایید نکرد، اما قدردانی خود را از حمایت آمریکا بیان داشت.
ارتش تایوان نیز اعلام کرده که برای تحرکات احتمالی نظامی چین آماده شده است.
تا پیش از این، اکثر دیدارهای مقامات آمریکایی از تایوان به صورت محرمانه یا به‌دور از جنجال رسانه‌ای صورت گرفته بود.
در این میانه، روسیه که در ماه‌های گذشته بر سر تهاجم به خاک اوکراین هدف تحریم‌های فلج‌کننده آمریکا قرار گرفته است روز سه‌شنبه از موضع چین در برابر آمریکا حمایت کرد.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، روز ۱۱ مرداد گفت که واشینگتن عامل بی‌ثباتی در جهان است.
