با وجود حجم سنگین بارش در دو هفته گذشته در مناطق گستردهای از ایران، شرکت مدیریت منابع آب در گزارشی در روز پنجشنبه، ۱۳ مرداد، اعلام کرد که میزان پُرشدگی سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری تنها «به ۴۶ درصد» رسیده است.
بر اساس این گزارش که حجم آب سدهای کشور را از ابتدای مهر ۱۴۰۰ تا هشتم مرداد ۱۴۰۱ مورد بررسی قرار داده، میزان آب ورودی به سدهای کشور نسبت به سال آبی پیش تنها پنج درصد افزایش یافته است.
سال آبی در ایران از یکم مهر هر سال شروع میشود و تا ۳۱ شهریور سال بعد ادامه مییابد.
شرکت مدیریت منابع آب ایران اواسط آبان پارسال در یک گزارش رسمی از کاهش ۲۷ درصدی ذخایر آبی سدهای کشور در مقایسه با سال پیش از آن خبر داده و اعلام کرده بود که میزان ذخایر آب سدها در سراسر ایران به کمتر از ۴۰ درصد رسیده است.
گرچه انتظار میرفت که سامانه بارشی اخیر موسوم به «مونسون هند» به بهبودی وضعیت ذخایر آبی کشور کمک کند، به گفته فیروز قاسمزاده، سخنگوی صنعت آب، از آبهای روان حاصل از بارشهای اخیر، تاکنون تنها حدود ۲۶۰ میلیون مترمکعب وارد مخازن سدهای کشور شده است.
محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، روز هفتم مرداد مدیریت بارش در کشور را «ضعیف» خوانده و ضمن تاکید بر لزوم «هوشمند کردن مدیریت سیلابها» گفته بود در این حوزه «نه تنها برنامهای نداریم، بلکه این عدم مدیریتها جان و مال هموطنان را نیز به خطر میاندازد.»
سوء مدیریت بارشهای سنگین دوهفتهای در ایران که منجر به کشته شدن دهها نفر و مفقود شدن چندین نفر دیگر شد، در حالی است که بسیاری از مسئولان و کارشناسان در سالهای اخیر درباره شدت گرفتن خشکسالی در کشور و پیامدهای آن از جمله کمبود منابع آب و افزایش پدیده ریزگردها هشدار دادهاند.
سرپرست جدید سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ایران اوایل تیر امسال از افزایش ۶۶ درصدی استانهای بیابانی در کشور خبر داده و گفته بود که مناطق بحرانی برای ریزگردها نیز در حدود ۴۳ درصد گسترش یافته است.
عباسعلی نوبخت همچنین گفته بود که که تعداد استانهای بیابانی ایران از ۱۴ مورد در آغاز برنامه چشمانداز ۲۰ ساله، اکنون به حدود ۲۱ استان افزایش یافته و در همین مدت مناطق بحرانی برای ریزگردها از شش میلیون هکتار به نزدیک ۱۴ میلیون هکتار رسیده است.
آقای نوبخت در ادامه با استناد به دادههای سازمان توسعه عمران ملل متحد گفته بود که ایران جزو کشورهایی است که به دلیل تغییرات اقلیمی و خشکسالی در سال ۲۰۲۵ با بحران شدید آب مواجه میشود و در سال ۲۰۴۰ به اوج بحران بیآبی میرسد.
در این میان اما بحران تامین آب آشامیدنی و کشاورزی بیش از پیش نگرانکننده شده است. مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب ایران اواخر خرداد اعلام کرده بود که که در حال حاضر، ۲۷۲ شهر ایران با مسئله «تنش آبی» روبهرو است و آب آشامیدنی نزدیک به هفت هزار روستا از طریق تانکرهای آبرسانی سیار تامین میشود.
مهدی قمشی، عضو هیئت علمی گروه آب دانشگاه شهید چمران اهواز، اردیبهشت امسال گفته بود که ایران بر اساس شاخصهای بینالمللی هماکنون به تنش «شدید» آبی بسیار نزدیک شده است.
یک سال پیش از آن نیز مصطفی فداییفرد، از رؤسای کمیته ملی سدهای بزرگ ایران، دلیل بحران آب در ایران را نه «کمآبی ناشی از خشکسالی»، بلکه «سوءمدیریت منابع آب» دانسته بود.