یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به رادیو فردا پیرامون گزارش اخیر وال استریت جورنال در مورد مسئله چالش‌برانگیز پادمان‌ها در بحث احیای برجام گفت که «ایران باید به پرسش‌های آژانس پاسخ دهد» و رویکرد واشینگتن در پشتیبانی از حفظ استقلال و ماموریت اصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «تغییر نخواهد کرد».
این سخنگو – که نامش محفوظ مانده – در پاسخی که به شکل مکتوب در اختیار رادیو فردا قرار گرفته است، تاکید کرد: «ما معتقدیم که اجرای برجام و تحقیقات مربوط به تعهدات قانونی ایران بر مبنای ان‌پی‌تی و پادمان‌ها نباید منوط به یکدیگر باشد.»
این در حالی است که بر اساس پاسخ این مقام آمریکایی، تهران می‌گوید که بدون مختومه دانستن پرونده مربوط به مسائل پادمانی باقی‌مانده از سوی آژانس، گام‌های لازم برای بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام را تکمیل نخواهد کرد.
این سخنگو همچنین در واکنش به گزارش اخیر وال استریت جورنال تصریح کرد: «ما در فضای عمومی مذاکره نمی‌کنیم و درباره هیچ‌یک از گزارش‌هایی که در رسانه‌ها افشا شده است نظر نمی‌دهیم. ما در حال بررسی دقیق پیشنهاد "متن نهایی" اتحادیه اروپا هستیم و پاسخ خود را همان‌طور که خواسته شده است، ارائه خواهیم داد.»
کمتر از یک هفته پس از بازگشت هیات‌های مذاکره‌کننده در وین به پایتخت‌های خود برای بررسی و تصمیم‌گیری درباره «متن نهایی» توافق، وال استریت جورنال روز پنج‌شنبه با استناد به متن پیش‌نویس جوزپ بورل مدعی شد که اتحادیه اروپا با هدف احیای برجام «امتیاز چشمگیر تازه‌ای به ایران داده است».
به نوشته این روزنامه آمریکایی، در متن پیشنهادی ارائه شده از سوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گزینه «پاسخ‌دهی فوری» جمهوری اسلامی به آژانس درباره ذرات اورانیوم کشف شده در مکان‌های اعلام نشده هسته‌ای منظور شده است. در ازای آن نیز شورای حکام آژانس، «پرونده این موضوع را خواهد بست».
بر اساس این گزارش، پیشنهاد مزبور آژانس را به عنوان نهاد بین‌المللی مستقل برای نظارت بر پادمان‌های هسته‌ای در وضعیت دشواری قرار داده است.
در همین زمینه، مقام آمریکایی در بخش دیگری از پاسخ خود به رادیو فردا یادآور شد: «اتحادیه اروپا این متن را به عنوان تلاش نهایی خود برای مصالحه ارائه داده و جای شگفتی نیست که این موضوع مستلزم تصمیم‌های دشوار از سوی همه اعضا است.»
این سخنگو افزود: «بی‌تردید، ترجیح بر این است که بازگشت به برجام در شرایطی انجام شود که هیچ مسئله پادمانی حل نشده‌ای باقی نمانده باشد».
او قدرت انجام این کار را به طور کامل در اختیار ایران دانست و گفت: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذرات مواد هسته‌ای را در مکان‌های از پیش اعلام نشده ایران پیدا کرده و احتیاج به اطلاعاتی دارد که مشخص کند این مواد هم‌اکنون کجا هستند و اطمینان یابد که هیچ ماده هسته‌ای در ایران، خارج از پادمان‌های آژانس نیست.»
در ادامه نیز، این مقام آمریکایی تصریح کرد: «موضوع پادمان‌ها در زمینه مواد هسته‌ای بخشی از محور اصلی ماموریت آژانس است. تحقیقات پادمانی سیاسی نیست، اهرم فشار و ابزار چانه‌زنی هم نیست.»
بر اساس پاسخی که در اختیار رادیو فردا قرار گرفته است: «به‌محض آن‌‌که مدیرکل آژانس به شورای حکام گزارش دهد که موضوعات باقی‌مانده روشن و حل شده است، واشینگتن انتظار دارد که این موضوع از دستور کار شورای حکام خارج شود و چنین اقدامی، پیش از (ارائه) این گزارش صورت نخواهد گرفت.»
یکی از موضوعات کلیدی طی ۱۶ ماه مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام، افشای آثار اورانیوم درسایت‌های اعلام نشده ایران بود و از آغاز بهار امسال، هیات مذاکره‌کننده ایرانی اصرار داشت که این پرونده «مختومه» اعلام شود.
این مقام آمریکایی در پاسخ به رادیو فردا با اشاره به این‌که قرار نیست تغییری در رویکرد دولت جو بایدن ایجاد شود، بار دیگر تاکید کرد: «ایران باید به پرسش‌های آژانس پاسخ دهد. این تنها راهی‌ست که می‌توان به این موضوع پرداخت.»
او در پایان خاطرنشان کرد: «حمایت ما از استقلال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خدشه‌ناپذیر است. در میانه کنفرانس بررسی ان‌پی‌تی، هیچ‌کس نیاز به یادآوری نقش ضروریِ آژانس در حوزه عدم اشاعه ندارد.»
گزارش‌ها حاکی است که اتحادیه اروپا تا ۱۵ اوت (۲۴ مرداد) به ایران فرصت داده تا جواب نهایی خود به متن پیشنهادی را ارائه کند.
در حالی که مقام‌های اتحادیه اروپا می‌گویند متن تدوین شده در مذاکرات وین «متن نهايی» است و طرف‌های حاضر می‌بایست درباره آن تصمیم بگیرند، در ایران گفته می‌شود که متن «نهایی» نيست و تهران پس از بررسی جامع نظر خود را ارائه می‌کند.
