وضعیت آب آشامیدنی شهرکرد که پیشتر دولت اعلام کرده بود دوروزه پایدار میشود، سرانجام پس از دو هفته به حالت پایدار رسید، اما وضعیت آب شرب در همدان بهدلیل خشکشدن سد اکباتان همچنان بحرانی گزارش میشود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب ایران روز یکشنبه ۳۰ مرداد اعلام کرد که در پی اجرای چندین پروژه آبرسانی اضطراری به منطقه شهرکرد، در حال حاضر وضعیت به حالت پایدار رسیده است.
این در حالی است که پس از خارجشدن سرچشمه کوهرنگ از مدار تأمین آب شهرکرد به دلیل «کدورت» آن پس از سیل ۱۷ مرداد، وزیر نیرو روز ۲۳ مرداد در سفر به شهرکرد وعده داده بود که «طی دو روز آینده شرایط نسبتاً پایدار میشود».
اعتضاد مقیمی، مدیرکل مدیریت بحران وزارت نیرو، نیز در همین روز قول داده بود که «ظرف امشب تا فردا صبح تمام تصفیهخانهها وارد مدار شده و مشکل تامین آب برطرف خواهد شد».
با این حال رسانههای رسمی و نزدیک به حکومت در پایان بحران آب شهرکرد با تأکید بر «اقدامات جهادی» دولت، به ستایش این اقدامات و حل بحران طی دو هفته پرداختند.
قطع آب در شهرکرد در هفته اول حتی منجر به بروز تجمعات اعتراضی مردم در این شهر و سردادن شعار علیه دولت و ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور، و پیرو آن حضور نیروهای ضدشورش در شهر شد.
احمد وحیدی، وزیر کشور، نیز دیروز اعلام کرد که «هیچ مشکل امنیتی در شهرکرد نداریم» و وضعیت به روال عادی برگشته است.
بحران آب شرب در همدان
همزمان گزارش میشود که مردم همدان نیز از ابتدای این هفته با قطع چندین ساعته آب مواجه شدهاند و در برخی نقاط شهر زمان قطع یا کاهش فشار آب هر بار تا ۱۰ ساعت هم طول میکشد.
علیرضا الماسوندی، معاون شرکت مدیریت منابع آب ایران، دلیل بروز بحران آب در همدان را گلآلود شدن آب سد اکباتان بهدلیل صفر شدن ورودی آب به این سد اعلام کرد.
سد اکباتان مهمترین منبع تأمین آب شهر همدان است که همراه با سد آبشینه در مجموع حدود ۷۷ درصد آب مورد نیاز همدان را تأمین میکند، اما معاون شرکت مدیریت منابع آب پیشبینی کرده است که دریاچه سد اکباتان در پایان هفته نخست شهریور خشک و از مدار خارج خواهد شد.
خشک شدن سد اکباتان در حالی است که سال گذشته در همین ماه که دریاچه این سد در آستانه خشکشدن قرار گرفته بود، فرماندار همدان گفته بود در کنار کاهش چشمگیر نزولات جوی، نبود برنامهریزی مناسب و بلندمدت، عطش توسعه، حفر چاههای غیرمجاز، برداشتهای بیرویه، عدم اصلاح الگوی کشت در اراضی کشاورزی و روشهای سنتی آبیاری از دلایل افت قابلتوجه منابع آبهای زیرزمینی در این منطقه است.
این در حالی است که در وضعیتهای بحرانی میتوان از منابع آبهای زیرزمینی بهعنوان منابع جایگزین تأمین آب همدان استفاده کرد.
هشدارها در مورد کاهش شدید آب دریاچه سد اکباتان از خرداد امسال نیز بارها مطرح شده بود، از جمله شرکت آب منطقهای استان همدان بهار امسال از کاهش ۱۵ میلیون متر مکعبی ذخیره سدهای استان همدان خبر داده بود.
محمدعلی محمدی، فرماندار همدان، امروز، دوشنبه ۳۱ مرداد، اعلام کرد که علاوه بر آبرسانی با تانکر به مردم همدان، دولت در نظر دارد شماری از چاههای کشاورزی منطقه را برای تأمین اضطراری آب آشامیدنی اجاره کند.
در حال حاضر تنها اقدام برای کنترل بحران آب در همدان علاوه بر آبرسانی با تانکرهای سیار به هفتاد نقطه در همدان، اعلام جدول قطع چندین ساعتهٔ آب در محلههای گوناگون طی هفتههای پیشِ روست.
مدیر روابط عمومی شرکت آبفای همدان طرح انتقال آب از سد تالوار را یکی دیگر از طرحهای آبرسانی اضطراری به همدان اعلام کرده، اما درباره زمانبندی نتیجه این طرح گفته «بعید است تا زودتر از سه هفته دیگر به نتیجه برسد».
این در حالی است که علیرضا قاسمی فرزاد، استاندار همدان، پیشتر گفته بود در طرح آبرسانی همدان ۱۷ سال تأخیر صورت گرفته و این طرح طی این مدت تنها ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
تنش آبی در ایران
علاوه بر شهرکرد و همدان، در ارومیه نیز طی هفته گذشته شهروندان از قطع یا افت فشار آب در برخی مناطق شهر چندین ساعت در روز خبر دادهاند. شرکت آب و فاضلاب این شهر در پاسخ به تماسهای تلفنی شهروندان، «گرمای شدید هوا» و «تعمیرات» را علت بروز این مشکلات اعلام کرده است.
در کنار بهرهبرداری نادرست از منابع زیرزمینی، اتلاف آب در بخش کشاورزی و بیتوجهی به برنامهریزیهای بلندمدت در مدیریت آب کشور، تغییرات اقلیمی و خشکسالیهای پی در پی نیز به بروز تنشهای آبی در ایران دامن زده است.
عباسعلی نوبخت، سرپرست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ایران، اوایل تیر امسال با استناد به دادههای سازمان توسعه عمران ملل متحد گفته بود ایران جزو کشورهایی است که بهدلیل تغییرات اقلیمی و خشکسالی در سال ۲۰۲۵ با بحران شدید آب مواجه میشود و در سال ۲۰۴۰ به اوج بحران بیآبی میرسد.
مهدی قمشی، عضو هیئت علمی گروه آب دانشگاه شهید چمران اهواز، هم اردیبهشت امسال گفته بود ایران براساس شاخصهای بینالمللی هماکنون به تنش «شدید» آبی بسیار نزدیک شده است.
با این حال، مصطفی فداییفرد، از رؤسای کمیته ملی سدهای بزرگ ایران، سال گذشته دلیل بحران آب در ایران را نه «کمآبی ناشی از خشکسالی» بلکه «سوءمدیریت منابع آب» عنوان کرده بود.