رئیس جمهوری روسیه که برای نخستین بار از آغاز حمله نظامی به اوکراین با همتای چینی و متحد خود دیدار می‌کرد، اذعان کرد که پکن در مورد این جنگ «سوال‌هایی دارد» و افزود که «نگرانی» چین را درک می‌کند.
ولادیمیر پوتین روز پنج‌شنبه، ۲۴ شهریور، در حاشیه نخستین روز از اجلاس سران سازمان کشورهای عضو پیمان شانگهای در سمرقند در ازبکستان، با شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، دیدار و گفت‌وگو کرد.
این ملاقات، نخستین مذاکره رو در روی رهبران روسیه و چین از آغاز همه‌گیری کرونا و نخستین سفر خارجی آقای شی در حدود سه سال اخیر بود.
به گفته ناظران، اظهارات ولادیمیر پوتین در مورد «نگرانی»های چین و «سوال‌هایی» که درباره جنگ اوکراین دارد می‌تواند به‌نوعی اذعان به بروز شکاف میان مسکو و پکن باشد.
با این اوصاف، آقای پوتین پیش از آغاز ملاقات با رئیس جمهور چین گفت: «ما برای موضع متوازن دوستان چینی خود در خصوص بحران اوکراین، احترام بسیاری قائل هستیم» و در گفت‌وگو با او، موضع خود را بیان خواهیم کرد.
در مقابل رئیس جمهوری چین در بیانیه‌اش درباره مذاکراتی که با همتای روس خود انجام داد، به موضوع اوکراین اشاره نکرد.
وزیر خارجه پیشین چین که هنوز یک دیپلمات ارشد کشورش است، در مورد این دیدار به خبرگزاری‌ها گفته بود که چین آماده همکاری با روسیه برای جلو بردن طرح نظم جهانی جدید، با تکیه بر عدالت و منطق است.
از آغاز لشگرکشی روسیه به اوکراین در هفت ماه گذشته، همواره فرض بر این بود که روسیه در شرایطی که به عنوان مجازات برای تجاوز به اوکراین، مورد تحریم شدید غرب قرار گرفته، به حمایت‌های چین امیدوار است.
مجموعه‌ای از شواهد و گزارش‌های متعدد اقتصادی در هفت ماه گذشته نیز نشان داده که نقش چین برای کمک به فروش نفت و گاز روسیه اهمیت حیاتی دارد.
با این حال تهاجم روسیه به خاک اوکراین که ولادیمیر پوتین از آن با عنوان «عملیات ویژه» یاد می‌کند قرار نبود نزدیک به هفت ماه به طول بینجامد و در نتیجه بر اقتصاد جهانی اثری چنین عظیم داشته باشد.
تا پیش از حمله روسیه به اوکراین، مناسبات مسکو - پکن در کوششی مشترک، با هدف به چالش کشیدن نقش آمریکا در جامعه جهانی، کاملا گرم شده بود.
چین یکی از معدود کشورهای جهان در میان دولت‌های مستقل از روسیه است که تهاجم نظامیان روس به اوکراین را نکوهش نکرده و در تایید موضع ولادیمیر پوتین گفته است که باید ناتو را به دلیل اصرار به گسترش در بخش شرقی این پیمان نظامی غربی، محرک حمله روسیه به اوکراین دانست.
از سوی دیگر، به گفته مفسران در خبرگزاری‌ها، روسیه از یک شریک هم‌تراز با چین به مرتبه کشوری نیازمند به پکن سقوط کرده و در حالی که پکن قوی‌تر شده، تضعیف مسکو امری مشهود است، به‌ویژه آن‌که روسیه به یک سری شکست سنگین در میدان نبرد در برابر اوکراین نیز اذعان کرده است.
در این میان، رئیس جمهوری چین از ضیافت شام پنج‌شنبه شب که ولادیمیر پوتین یکی از مهمانان ارشد حاضر در آن بود، خودداری کرد. رویترز نوشت که چین دلیل این امر را شیوه‌نامه‌های این کشور برای مراقبت از رئیس جمهوری و هیئت چینی در برابر ویروس کرونا اعلام کرده است.
ضیافت به میزبانی شوکت میرضیایف، رئیس جمهوری ازبکستان، برای سران ۱۱ کشور عضو پیمان و سایر مهمانان بلندپایه اجلاس شانگهای برگزار شد.
