ابراهیم رئیسی در مصاحبه با شبکه سیبیاس نیوز آمریکا که هفته گذشته در تهران ضبط و یکشنبه ۲۷ شهریور پخش شد، بار دیگر از اعدام چند هزار زندانی سیاسی در تابستان ۱۳۶۷، که خود نیز در آن نقش مستقیم داشت، دفاع کرد.
رئیسجمهوری ایران در این مصاحبه گفت «اتفاقی که برای آنها افتاد دقیقاً متناسب با کاری بود که انجام دادند» و مجدداً ادعا کرد «آنها افراد را ترور میکردند و جرایمشان رسیدگی شده بود».
اعدامهای تابستان ۱۳۶۷ بهدستور روحالله خمینی انجام گرفت که برای اجرای آن یک هیئت چهارنفره معروف به «هیئت مرگ» را مأمور تعیین تکلیف دوبارۀ هزاران زندانی سیاسی و عقیدتی کرد که در حال گذراندن دوران حبس خود بودند.
نتیجه این اقدام اعدامشدن چند هزار نفر از این زندانیان در مدتزمانی کوتاه بود؛ اقدامی که حسینعلی منتظری، قائممقام وقت روحالله خمینی، نیز در جلسه محرمانه با اعضای این هیئت آن را «جنایت» خوانده بود.
حسینعلی نیری، مرتضی اشراقی، ابراهیم رئیسی و مصطفی پورمحمدی چهار مقام قضایی و چهره اصلی «هیئت مرگ» در اعدامهای تابستان ۱۳۶۷ بودند.
ابراهیم رئیسی، پیشتر پس از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰، نیز از علمکرد خود در نقش دادستان در اعدامهای ۶۷ دفاع کرده و گفته بود باید «تقدیر و تشویق» هم بشود.
این در حالی است که سازمان دیدهبان حقوق بشر خرداد امسال با انتشار یک سند پژوهشی اعلام کرد که اعدام هزاران زندانی سیاسی در سال ۱۳۶۷ در جمهوری اسلامی مصداق «جنایت علیه بشریت» بوده است.
آقای رئیسی در پاسخ خبرنگار سیبیاسنیوز درباره هولوکاست نیز حاضر به تأیید وقوع هولوکاست نشد و گفت: «وقایع تاریخی را باید محققان و مورخان بررسی کنند.»
رئیسجمهور ایران همچنین افزود: «نشانههایی وجود دارد که این اتفاق (هولوکاست) افتاده است. اگر چنین است، اجازه دهند بررسی و تحقیق شود.»
هولوکاست اشاره به کشتار بیش از شش میلیون یهودی اروپا در سالهای ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ بهدست نازیها و حامیانشان دارد، اما نخستین بار نیست که انکار و تردید درباره وقوع آن از زبان مقامات جمهوری اسلامی بیان میشود.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، بارها واقعیت هولوکاست را زیر سؤال برده و برای نمونه در سخنرانی یکم فروردین ۱۳۹۳ گفت: «معلوم نیست اصل این قضیه واقعیت دارد یا ندارد، یا اگر واقعیت دارد، به چه شکلی بوده است.»
در سالهای قبل از آن نیز محمود احمدینژاد، رئیسجمهور وقت، بارها هولوکاست را انکار کرد و آن را «از دروغهای بزرگ» خواند، که اظهارات او واکنشهای گسترده جهانی را نیز در پی داشت.
ابراهیم رئیسی در مصاحبه با شبکه سیبیاسنیوز درباره مذاکرات احیای برجام هم اظهارنظر کرد و بار دیگر «تضمین برای ماندگاری توافق احتمالی» را بهعنوان شرط جمهوری اسلامی مطرح کرد.
رئیسی که روز دوشنبه عازم نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل شد، در این مصاحبه همچنین درباره احتمال دیدار و گفتوگو با جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، موضع قبلی خود را تکرار کرد و گفت از نظر او بین عملکرد دولتهای بایدن و ترامپ «هیچ فرقی وجود ندارد».
او در عین حال افزود که موضوع تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا همچنان برقرار است زندانیان ایرانی در آمریکا را کسانی خواند که «به جرم تلاش برای دور زدن تحریمها زندانی شدهاند».
علیرغم به نتیجه نرسیدن مذاکرات احیای برجام و توقف آن پس از ارائه دو شرط تضمینهای دائمی و حل مسائل پادمانی برنامه هستهای از سوی جمهوری اسلامی، ابراهیم رئیسی تأکید کرد که «تبادل زندانیان با آمریکا یک موضوع انساندوستانه و قابل بررسی است».
این در حالی است که پیشتر رابرت مالی، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، تأکید کرده است که توافق هستهای با ایران بدون آزادی زندانیان آمریکایی بعید است.
در حال حاضر سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز سه شهروند ایرانی-آمریکایی هستند که با اتهامهای امنیتی همچون «جاسوسی» یا «اقدام علیه امنیت جمهوری اسلامی» در ایران زندانی هستند.
همچنین جمهوری اسلامی از خروج باقر نمازی، پدر سیامک نمازی، از ایران و بازگشت به آمریکا جلوگیری میکند.
جمهوری اسلامی ایران متهم است با «گروگان گرفتن» افراد دوتابعیتی یا اتباع خارجی در پی تحت فشار قرار دادن دولتهای خارجی برای آزادی زندانیان مورد نظر خود در دیگر کشورها و پیشبرد خواستههای خود است.