سایت خبری «اکسیوس» روز دوشنبه ۲۱ آذر به نقل از چهار مقام اطلاعاتی اسرائیلی نوشت که جمهوری اسلامی ایران میخواهد برد موشکهایی را که به روسیه میدهد، به ۳۰۰ کیلومتر محدود کند.
این مقامها گفتند ایران نگران بازگشت سریع «مکانیسم ماشه» است که احتمال برقراری دوباره تحریمهای وسیع سازمان ملل علیه تهران را فراهم میکند.
مقامات اطلاعاتی اسرائیل همچنین به اکسیوس گفتند که کشور آنها نیز به نوبه خود نگران است که روسیه موتورهای موشک دوربرد در اختیار ایران قرار دهد.
این ارزیابی و ابراز نگرانیها بهدنبال سفر روزهای گذشته الکساندر فومین، معاون وزیر دفاع روسیه، به تهران، بیان شده است.
مقامات آمریکا نیز ابراز نگرانی کرده بودند که سفر این مقام ارشد روسی به ایران، احتمال تجهیز روسیه به موشکهای ساخت ایران را سرعت دهد تا از آن برای جنگ در اوکراین استفاده نماید.
بعد از سه هفته که ارتش روسیه از پهپادهای ساخت ایران در جنگ اوکراین استفاده نکرد، مسکو از شنبه این هفته این پهپادها را بار دیگر به خدمت گرفته است.
ارتش اوکراین روز یکشنبه اعلام کرد که دو پهپاد شاهد ۱۳۶ ساخت ایران که روسیه در حمله روز شنبه به کار گرفت، دو کارخانه تولید برق در جنوب اوکراین را به شدت تخریب کرد و یک و نیم میلیون تن از ساکنان بندر اودسا و اطراف آن را در تاریکی گذاشت.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران به تازگی و پس از ماهها انکارهای حکومت تهران، تایید کرد که ایران تعدادی پهپاد به روسیه داده بود.
اما حسین امیرعبداللهیان مدعی شد که تعداد پهپادها معدود بوده و پیش از جنگ روسیه در اوکراین تحویل شده بود. با این حال، وزیر خارجه ایران ادعا کرد که هیچ نیتی برای تحویل موشک ساخت ایران به روسیه وجود ندارد.
اما وزارت دفاع بریتانیا ارزیابی کرده که روسیه بهدلیل کمبود محسوس تجهیزات جنگی کماکان درصدد دریافت موشک از ایران است.
مقامات اسرائیلی به اکسیوس گفتند که فشارهای بینالمللی در ماههای گذشته تهران را بهطور کامل از برنامه ارسال موشک به روسیه منصرف نکرده است، اما رهبران جمهوری اسلامی ظاهرا برای کاهش پیامدهای بینالمللی این اقدام و برای خودداری از نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، قصد دارند تنها موشکهایی با برد کمتر از ۳۰۰ کیلومتر به روسیه بدهند.
به گفته این مقامات، که اکسیوس نام آنها را فاش نکرده است، در حالی که موشک «فاتح- ۱۱۰» با برد ۳۰۰ کیلومتر ممکن است در برنامه ارسال به روسیه باشد، موشک ذوالفقار که برد ۷۰۰ کیلومتری دارد، از برنامه تهران برای ارسال به روسیه حذف شده است.
جمهوری اسلامی ایران به این خبر واکنش نشان نداده است.
کاخ سفید نیز از اظهارنظر در این باره خودداری کرد. اما جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، روز ۱۸ آذر گفت که دولت جو بایدن همچنان نگران تجهیز روسیه به موشکهای ایران است.
قرار است شورای امنیت سازمان ملل متحد روز ۲۸ آذر برای بررسی گامهای ایران در ارتباط با قطعنامه ۲۲۳۱ تشکیل جلسه دهد. آمریکا، فرانسه و بریتانیا گفتهاند که تجهیز روسیه به پهپادهای ایرانی نقض قطعنامه یاد شده است.
اتحادیه اروپا نیز روز ۲۱ آذر ایران را بهدلیل حمایت نظامی از روسیه در جنگ اوکراین، که عواقب آن دامنگیر مردم اروپا شده و از جمله بهای انرژی و کالاهای اساسی را به شدت افزایش داده است، مورد تحریمهای بیشتر قرار داد.