در روزهایی که مناسبات باکو-تهران تیره شده، گرم شدن روابط جمهوری آذربایجان و اسرائیل از مقولههای مورد توجه رسانههای اسرائیلی است.
بازتاب عملیات منتسب به اسرائیل در اصفهان و در مرزهای عراق و سوریه نام ایران را کماکان در صدر گزارشها و تفاسیر مطبوعات اسرائیل حفظ کرده است.
اما دلمشغولی عمده رسانههای اسرائیل پرداختن به نگرانیهای امنیتی و اقتصادی مردم و سرمایهداران این کشور از زوایای گوناگون است.
چرا رئیس موساد نشست کابینه را ترک کرد؟
یک روز پس از پایان سفر وزیر خارجه آمریکا به اسرائیل، بنیامین نتانیاهو در گفتوگو با شبکه آمریکایی سیانان گفت که کشورش «گاهی مسئول عملیاتی بوده که در ایران انجام شده و گاهی نه». اما او تأکید کرد که کشورش علیه توسعه تسلیحاتی خاص در ایران اقدام میکند.
نتانیاهو در گفتوگو با سیانان: مهمترین کار در برابر ایران، تهدید نظامی معتبر است.
نفتالی بنت نیز در سخنرانی و چند گفتوگوی رسانهای در آمریکا گفت به عنوان کسی که نخستوزیر بوده و به تواناییهای کشورش وقوف دارد، میگوید که اسرائیل قادر به بمباران تأسیسات هستهای ایران هست. آقای بنت ضمن دادن قول بازگشت به صحنه سیاست، از یهودیان آمریکا خواست از حمایت از اسرائیل دست نکشند.
شبکه اسرائیلی «کان» گزارش داد شنبه شب هفتم بهمن (همزمان با ساعت حمله به مجتمع اصفهان)، در حالی که نشست ویژه کابینه امنیتی-سیاسی اسرائیل در جریان بود تا در خصوص واکنش به حمله مرگبار به شهروندان اسرائیلی در اورشلیم تصمیم بگیرد، داوید برنئا، رئیس موساد، از نشست خارج شد و دیگر به آن بازنگشت. احتمالاً «کان» درصدد القای این ذهنیت بود که رئیس موساد شخصاً بر عملیات اصفهان نظارت کرده است؛ شبیه عملیاتی که در سریال «تهران» دیده میشد.
وبسایت واننیوز نوشت که حمله پهپادی در «قلب ایران»، «گامی بلندتر» در فعالیت مستقیم علیه ایران بود؛ عملیاتی که «نیازمند شجاعت، هوشمندی و توان فنی در سطوح بسیار بالا است و شمار معدودی از کشورها ی دنیا از عهده آن بر میآیند». بر اساس این گزارش، عملیات برای هدف قرار دادن همزمان توان هستهای و توان بالیستیکی ایران انجام شد.
شبکه هفت اسرائیل «تهدیدات» از زبان مقامات ایران علیه اسرائیل را در خصوص عملیات اصفهان بازتاب داد و نوشت رژیم ایران لحن خود در قبال اسرائیل را تندتر کرده، با متهم کردن اسرائیل به عنوان کشوری که عامل حمله به اصفهان بوده، تأکید کرده که اسرائیل خود به خوبی میداند که ایران سکوت نخواهد کرد.
سایت روزنامه یدیعوت آخرونوت نیز نوشت که اسرائیل از جنین (اردوگاه فلسطینی در شمال کرانه باختری) تا ایران، در پنج عرصه درگیر شد.
وای.نت افزود تشکیلات امنیتی اسرائیل تنها در پنج روز خود را با چالشهایی حاد روبهرو دید؛ عملیات علیه شبهنظامیان فلسطینی در جنین، مقابله با راکتهای شلیک شده از غزه، حملات تروریستی به شهروندان در اورشلیم، عملیات علیه تأسیسات ایرانی در اصفهان و عملیات علیه سلاحهایی که در کامیونها به سوی سوریه روان بود.
اما به نوشته وای.نت، مهاجمان فلسطینی که مستقلا و بدون عضویت در یک تشکیلات خاص فلسطینی دست به حمله میزنند، مانند بمب ساعتی هستند که محرک آنها شبکههای اجتماعی هستند.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص نوشت که عملیات اصفهان و دو حمله به کاروان کامیونهای مرتبط با ایران در مرز عراق و سوریه، سه عملیاتی بود که اسرائیل آنها را «بدون هماهنگی با آمریکا هدف قرار نمیداد».
به نوشته هاآرتص، اسرائیل با این عملیات به ایران پیام داد که با واشینگتن هماهنگ است و از درگیری با ایران هراسی ندارد.
روزنامه جروزالم پست نیز نوشت که رویدادهای روزهای اخیر نشان داد که ایران کماکان در تیررس اسرائیل قرار دارد و آمریکا با اسرائیل همراهی نشان میدهد.
این در حالی است که برخی از رسانههای آمریکایی، مانند وبسایت المانیتور، نوشته بودند که بنیامین نتانیاهو در سفر آنتونی بلینکن به اورشلیم، نتوانست موجب نزدیکی بیشتر اسرائیل و آمریکا در قبال موضوع ایران شود و با آنکه میخواست مذاکره خود با مقام آمریکایی را بر ایران متمرکز کند، با انتقادهای آقای بلینکن در خصوص سیاست اسرائیل در ارتباط با فلسطینیان و انتقاد از «اصلاحات قضایی» اسرائیلی روبهرو شد.
سایت والانیوز نیز نوشت، با وجود کوشش دولت جو بایدن برای خودداری از انتقاد آشکار از اسرائیل، و حتی با خوشزبانی و رفتار و گفتار ملایم آنتونی بلینکن، او مؤدبانه پیام مخالفت آمریکا را با برنامه دولت نتانیاهو برای تضعیف دستگاه قضایی اسرائیل بیان کرد.
به نوشته والانیوز، پیامهایی که دولت بایدن در روزهای قبل از آمدن آنتونی بلینکن به اسرائیل داده بود، «درک نشد» و لذا، برای دولت آمریکا «گریزی جز افزایش فشار» بر نتانیاهو باقی نماند.
تعمیق روابط نظامی و امنیتی اسرائیل- جمهوری آذربایجان
روزنامه اسرائیلهیوم در خصوص پدیدار شدن طلوع دوران جدید همکاری اسرائیل و جمهوری آذربایجان، از «ابتکار» ژنرال یوآو گالانت، وزیر دفاع جدید اسرائیل، در برقراری تماس تلفنی با سپهبد ذاکر حسناف، همتای آذری او، خبر داد.
این روزنامه نوشت «همکاریهای امنیتی با این کشور حوزه قفقاز و همسایه ایران» موضوع مذاکرات وزیران دفاع بود و طرفین بر دوستی و اعتماد متقابل تأکید و از روابطی که در حال حاضر در جریان است، ابراز خشنودی کردند. سپهبد حسناف نیز «اظهار اطمینان کرد» که همکاری نظامی کشورش با اسرائیل گسترش خواهد یافت.
بر اساس این گزارش، وزیران دفاع اسرائیل و جمهوری آذربایجان در خصوص «امکانات همکاری در سطوح نظامی- فنی» نیز گفتوگو کردند.
به نوشته اسرائیلهیوم، ژنرال گالانت همچنین با الچین قلیاف، فرمانده نیروی مرزبانی جمهوری آذربایجان، گفتوگویی با تمرکز بر همکاری بر «منافع متقابل» داشت. وزارت دفاع آذربایجان در بیانیهای در این باره اعلام کرد «توسعه روابط بین کشورها در زمینه امنیت و حفاظت از مرزها» مورد تبادل نظر قرار گرفت.
شبکه اسرائیلی آی۲۴ نوشت، ایران بار دیگر «صهیونیستها را مقصر تنش جدید در روابط خود با جمهوری آذربایجان قلمداد میکند»، و لذا، اسرائیل به خاطر «تضمین امنیت خود نیز که شده، باید در کنار متحدش، جمهوری آذربایجان، بایستد». به نوشته این شبکه، «ضربه به ایران، ضربه به نیروهای نیابتی ایران در منطقه نیز هست».
نویسنده تأکید کرده که تهران کارزاری به راه انداخته تا آذربایجان را به خاطر رابطه با اسرائیل، یک دشمن جلوه دهد و همزمان فعالانه در تکاپو است تا از طریق نیروهای نیابتی خود، هم به اسرائیل و هم به جمهوری آذربایجان لطمه بزند. این شبکه افزود «ادعای ایران که گویا جمهوری آذربایجان پایگاه پهپادهایی بوده که به تأسیسات ایران اصابت کرده بود، نشان از اوج ریاکاری تهران دارد».
این مقاله ابراز شگفتی کرده که همزمان با محافل وابسته به جمهوری اسلامی ایران، «حتی کانالهای تلگرامی روسی هوادار کرملین هم مدعی شدند که غرب و مخصوصا آمریکاً در حمله به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران ذینفع هستند».
دور تسلسل خشونت اسرائیلی-فلسطینی
پا به پای تشدید اختلافات داخلی در اسرائیل بر سر برنامههایی که دولت بنیامین نتانیاهو اجرای آن را آغاز کرده و تظاهرات و اعتصابات را در پی داشته، نگرانی امنیتی ساکنان پس از حملات متقابل روزهای اخیر میان اسرائیل و فلسطینیان، زندگی روزمره را تحتالشعاع قرار داده و این امر را به صدر اخبار و تفاسیر روزنامههای اسرائیل کشانده است.
با کشته شدن ۱۰ فلسطینی در عملیات ارتش اسرائیل در اردوگاه جنین و سپس دو حمله مسلحانه نوجوانان و جوانان فلسطینی به شهروندان اسرائیل، که هفت کشته و شماری زخمی بر جای نهاد، روزنامه هاآرتص نوشت که دور تسلسل خونریزی میان اسرائیل و فلسطینیان هیچگاه به روشنی امروز نبود.
یادداشت هشدارآمیز هاآرتص: هر گونه عملیات انتقامجویانه ریختن نفت به روی آتش است
روزنامه جروزالم پست نیز در واکنش به تصمیمات دولت اسرائیل در مورد مهاجمان فلسطینی و خانواده آنها، نوشت در جایی که تخریب خانه مهاجمان در رویدادهای خشونتبار سالهای گذشته عملیات فلسطینیان را متوقف نکرد، چه دلیلی وجود دارد که این رویه اکنون موفق باشد.
تأثیر سیاستهای دولت جدید بر جیب مردم و کلانسرمایهداران
به گزارش رسانههای اسرائیل، نگرانی از وارد شدن ضربه به پیکره اقتصاد اسرائیل بر دغدغههای مردم و سرمایهداران افزوده شده است. یک شرکت مهم اسرائیلی که 4 میلیارد دلار سرمایه دارد، بعید ندانست که در نتیجه ضعیف شدن نهادهای دموکراتیک، سرمایه خود را به غرب منتقل کند.
مدیر اجرایی شرکت پاپایا گلوبال احتمال بیرون کشیدن سرمایه کلان خود از اسرائیل را «اقدام تجاری دردناک اما ضروری» دانسته است
مدیران بانکهای عمده اسرائیل نیز در نامه به دولت نوشتند که تمایلاتی از بیرون کشیدن ارقام بزرگ از پولهای شرکتها و مردم از حسابهای بانکیشان دیده شده است.
روزنامه اقتصادی گلوبز نوشت رتبه اعتباری یک کشور چیزی نیست که به آسانی کاهش یابد و اقتصاد اسرائیل همین روزها گزارشهای مثبتی در مورد عملکرد خود در سال ۲۰۲۲ ارائه کرده اما تغییرات نظام حقوقی اسرائیل و اثرات آن بر شاخصهای اقتصاد، از سوی آژانسهای رتبهبندی اعتبار جهانی رصد میشود.
بنیامین نتانیاهو این هفته با تأکید بر اینکه سکان اقتصاد در دست اوست، در واکنشی سریع به نارضایی مردم و انتقاد رسانهها، افزایش بهای بنزین را لغو کرد. رسانهها تاکید کرده بودند که جیب مردم در میانه گرانی کالاهای اساسی و خدمات، دیگر طاقت افزایش بهای بنزین را ندارد.
اما کاهش ارزش سهام بورس تلآویو، افزایش بهای دلار و تصمیم وزیر ارتباطات برای گران کردن حق آبونه شبکه نتفلیکس، از جمله عناوین اصلی رسانهها و سایتهای کارشناسی اقتصادی بود.