همزمان با ادامه حمله راکتی در مرزهای اسرائیل با لبنان و غزه و فضای تنشآلود در اورشلیم و برخی شهرهای عرب اسرائیلی بر سر مسجدالاقصی در سومین جمعه ماه رمضان، در شرایطی که منطقه در یک هفته اخیر شاهد چهار حمله منتسب به اسرائیل در سوریه نیز بود، مقامات ارشد اسرائیلی میگویند این کشور درگیر بحران در چند جبهه شده است.
برخی از مقامات اسرائیلی ایران و حزبالله را پشت پرده وخامت اوضاعی دانستند که از روز پنجشنبه، ۱۷ فروردین، به شکل شلیک دهها راکت از لبنان به شمال اسرائیل شرایط جدیدی را رقم زد و با حملات ارتش اسرائیل به لبنان و غزه در بامداد روز جمعه، ۱۸ فروردین ادامه یافت.
این نخستین بار پس از جنگ اسرائیل و حزبالله در سال ۲۰۰۶ بود که شمال اسرائیل آماج حملات وسیع راکتی از لبنان شد.
یولی ادلشتین، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اسرائیل، شامگاه جمعه گفت حمله ارتش اسرائیل به گروهها و سازمانهایی که «دنبالهرو» ایران هستند، خطاست «بلکه باید سر مار» را هدف قرار داد زیرا «قدرت است که ترور را مهار میکند نه مدارا».
آقای ادلشتین، عضو ارشد حزب حاکم لیکود، به رسانههای کشورش گفت: «ایران مسئول حزبالله است و حزبالله مسئول هر رویدادی است که در خاک لبنان اتفاق میافتد.»
او افزود: «دشمن دارد واکنش اسرائیل را محک میزند و لذا، باید پاسخی قوی و قاطع نشان داد تا روشن شود که با وجود اختلافات داخلی (حول برنامه دولت بنیامین نتانیاهو برای کاهش اختیارات قوه قضاییه)، اسرائیل مانند همیشه قوی است.»
دانی دنون، عضو ارشد کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نیز گفت کابینه امنیتی و نظامی اسرائیل باید پاسخی «فراتر از ابعاد حملات راکتی صورت گرفته از لبنان و غزه نشان دهد».
آقای دنون، عضو ارشد حزب حاکم لیکود و سفیر پیشین اسرائیل در سازمان ملل، جمعهشب به رادیوی «کان» و شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل گفت نباید در برابر وضعیت ایجاد شده واکنش مبتنی بر شکیبایی نشان داد، بلکه پاسخ ما «باید به زبانی باشد که دشمنانمان میفهمند؛ زبان قدرت؛ پاسخی نامتناسب که با آن شوکه شده... و صدایش تا بیروت شنیده شود».
ژنرال یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، در آغاز هفته با حضور در مقر سازمان امنیت داخلی گفته بود که «در مقطع امنیتی پیچیده قرار گرفتهایم و ایران جنگ فرسایشی علیه اسرائیل به راه انداخته است».
عاموس یادلین، فرمانده پیشین سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل، شامگاه ۱۷ فروردین در رسانههای کشورش گفت که ایران و عمدتا نیروی قدس سپاه که حضوری فعال در سوریه و لبنان دارد و نیز حزبالله در دوره اخیر در تدارک گسترش حملات به اسرائیل بودهاند اما واکنش اسرائیل در بامداد جمعه فعلا" در حدی بوده که منافع ایران و حزبالله آسیب ندیده و تلفات یا آسیب انسانی در غزه نیز به بار نیامده است.
به گفته آقای یادلین، «توپ پایان این بحران در زمین ایران، حزبالله و حماس است».
تحلیگران نظامی شبکههای عمده تلویزیونی اسرائیل پنجشنبهشب با استناد به ارزیابی منابع نظامی گفتند حملات راکتی از لبنان به اسرائیل، زمان کوتاهی پس از ملاقات رهبران حماس با حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، انجام شده و با اطمینان بالا میتوان گفت که ایران و حزبالله در پس پرده طراحی این حملات با هدف وارد کردن ضربه به اسرائیل در شرایط بحران داخلی اسرائیلی هستند.
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، در پیامی گفت کشور ما امروز «در چهار عرصه همزمان درگیر بحران است؛ مرز شمالی (لبنان)، نوار غزه، یهودا و شومرون (کرانه باختری) و اورشلیم».
آقای لاپید با اشاره به فضای نسبتا آرام امنیتی در دوران نخست وزیری خود گفت ثبات و آرامش که ارمغان دولت پیشین بود، به دلیل رفتارهای افراطی و غیرمسئولانه دولت فعلی آسیب جدی دیده و بازدارندگی کاهش یافته است».
رهبر اپوزیسیون افزود: «اما اگر دشمنان فکر میکنند که به دلیل اختلافات داخلی در اسرائیل ما در حمایت از اقدامات دولت کوتاهی خواهیم کرد، اشتباه میکنند، اپوزیسیون حامی دولت و ارتش و نیروهای امنیتی در دادن پاسخی سخت به دشمنان است.»
آخرین جزئیات بحران در چند جبهه
به گزارش روزنامه یدیعوت آحرونوت، پس از حملات توپخانهای و بمبارانهای اسرائیل در بامداد جمعه در نقاطی در خاک لبنان برای هدف قرار دادن منافع وابسته به نیروهای فلسطینی وابسته به حماس، ارتش اسرائیل بر تدارکات نظامی خود در مرز شمالی افزوده و شمار نیروهای مستقر در منطقه را افزایش داده است.
آرولدو لازارو، فرمانده یونیفیل، سپاه صلح سازمان ملل مستقر در جنوب لبنان، روز جمعه با تأکید بر اینکه با همه طرفها در تماس است، ابراز امیدواری کرد که وضعیت رو به آرامش بگذارد. او گفت در شبانهروز اخیر، «شرایطی وخیم» حاکم بوده و نگران بحرانیتر شدن اوضاع است.
پیش از حملات راکتی از لبنان به شمال اسرائیل، جنگندههای اسرائیلی در شش روز چهار بار به سوریه حمله کرده بودند، که نخست وزیر اسرایئل به طور تلویحی مسئولیت آن را پذیرفت.
با وجود حملات هوایی اسرائیل در لبنان و غزه، رسانههای اسرائیل گزارش دادند پس از ۳۴ راکتی که روز ۱۷ فروردین از نزدیکی بندر صور لبنان به سوی اسرائیل شلیک شد، حملات راکتی بیشتری از لبنان متوجه شمال اسرائیل نشده اما حماس تا بامداد جمعه دستکم ۷۱ فروند راکت از غزه به شهرهای جنوبی اسرائیل شلیک کرد. این حملات آسیب جانی نداشته اما خساراتی به خانهها و اماکن وارد کرده است.
حملات اسرائیلی علیه لبنان و غزه بلافاصله پس از نشست چند ساعته کابینه امنیتی- سیاسی اسرائیل در وزارت دفاع آغاز شد.
بنیامین نتانیاهو پیش از آغاز نشست اضطراری گفت «دشمنان خود را مقهور خواهیم کرد؛ آنها بهای سنگینی خواهند پرداخت». او تأکید کرد که دولتش قصدی برای تغییر وضعیت الاقصی ندارد.
برخی از گردشگران داخلی و خارجی که برای گذراندن تعطیلات «پسح» در تعطیلات این کشور به شمال اسرائیل رفته بودند، منطقه را ترک کردهاند. پناهگاههای امن در شهرهای مرکزی اسرائیل نیز برای مقابله با رویدادهای احتمالی گشوده شده است.
در این میان، هزاران نیروی پلیس اسرائیل روز جمعه در سومین آدینه ماه رمضان در شرق اورشلیم مستقر شدهاند. مسجدالاقصی در بخش شرقی بیتالمقدس در روزهای اخیر شاهد درگیریهای وسیع بوده و پلیس دهها فلسطینی را به اتهام خشونت بازداشت کرده است.
اما هزاران نمازگزار در الاقصی روز جمعه شعارهای حمایت از حماس، «محور مقاومت» و غزه سردادند.
تنش برسر الاقصی، بار دیگر به بروز درگیری میان برخی از اعراب فلسطینی شهروند اسرائیل با پلیس این کشور در چند شهر شده و وضعیت در شهرهای دارای جمعیت مختلط مسلمان و یهودی، متشنج است.