فرماندهان ارشد نیروی دریایی آمریکا، فرانسه و بریتانیا روز جمعه ۲۹ اردیبهشت با ناو جنگی ایالات متحده از تنگۀ هرمز عبور کردند؛ اقدامی که از سوی رسانههای آمریکایی «نمایش اقتدار» در برابر تهدیدهای جمهوری اسلامی توصیف شد.
خبرنگار آسوشیتدپرس که در کنار فرماندهان دریایی آمریکا، بریتانیا و فرانسه در عرشۀ ناو آمریکایی حضور داشت گزارش داد هنگام عبور ناو «یواساس همیلتون» از تنگۀ هرمز، «سه قایق تندرو سپاه پاسداران برای لحظاتی به این ناو آمریکایی نزدیک شدند».
این گزارش میافزاید که عبور فرماندهان ارشد سه قدرت جهانی یاد شده با هدف «نمایش اقتدار» در برابر اقدامهای تهدیدآمیز جمهوری اسلامی صورت گرفت تا «اتحاد و عزم» این سه کشور برای باز نگه داشتن تنگۀ هرمز را به نمایش بگذارد.
آسوشیتدپرس ضمن اشاره به همراهی ناو بریتانیایی «اچاماس لنکست» با ناو آمریکایی تصریح کرده که نیروهای سپاه پاسداران، «مسلسل بهدست و به صورت آمادهباش در حالی که سعی میکردند همزمان فاصلۀ خود را از هر دو ناو حفظ کنند» به ناوهای یاد شده نزدیک شدند.
بر اساس این گزارش، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی سپس «از کنار ناو بریتانیایی و به فاصلۀ ۹۱۵ متری از ناو آمریکایی عبور کردند»؛ موضوعی که نشان میدهد عبور کشتیها از باریکۀ هرمز که یکپنجم نفت جهان با گذشتن از آن راهی بازارها میشود، تا چه حد میتواند پرتنش باشد.
همزمان با این رویداد، دریادار برد کوپر، فرمانده ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا، بار دیگر یادآور شد که حکومت ایران طی دو سال گذشته به ۱۵ کشتی حمله یا آنها را توقیف کرده است.
هفته گذشته جان کربی، سخنگوی ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، نیز در پی حملات فزایندۀ جمهوری اسلامی ایران به کشتیهای تجاری طی ماههای گذشته، اعلام کرد پنتاگون در صدد تقویت موقعیت دفاعی ایالات متحده آمریکا در منطقه است.
او ۲۲ اردیبهشت در جلسۀ توجیهی با خبرنگاران تصریح کرد ایران در دو سال گذشته، حقوق ناوبری ۱۵ کشتی با پرچمهای بینالمللی را به شکلهای گوناگون از جمله «آزار و اذیت و یا حمله و مداخله» نقض کرده است.
آقای کربی اشارهای به جزئیات طرح آمریکا نکرد، اما دریاسالار کوپر گفته است «این بخشی از افزایش حضور ما در منطقه است که هفته گذشته توسط کاخ سفید توصیف شد و اکنون در حال اجرا است».
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی، روز هفتم اردیبهشت، نفتکش ادونتج سوئیت را با این ادعا که به یک لنج ایرانی برخورد کرده است توقیف کرد. این نفتکش با پرچم جزایر مارشال در دریای عمان در حال تردد بود.
شش روز پس از آن نیز سپاه پاسداران نفتکش نیووی – با پرچم پاناما – را در آبهای آزاد تنگه هرمز توقیف و دلیل این اقدام را «شکایت شاکی و دستور مقام قضایی» عنوان کرد.
در پی اظهارات او، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با صدور بیانیهای طولانی و اشاره به توقیف نفتکشهای حامل نفت ایران توسط ایالات متحده در آبهای بینالمللی، آمریکا را متهم کرد که «طی دههها با سیاستهای مداخلهجویانه و مخرب، بیثباتی و ناامنی را در منطقه خلیج فارس ایجاد و تشدید میکند».
هنوز مقامهای ایرانی به عبور فرماندهان نظامی آمریکا، بریتانیا و فرانسه در عرشۀ ناو آمریکایی واکنش نشان ندادهاند.
همزمان با بالا گرفتن تنشها میان تهران و واشینگتن، ارتش آمریکا ۳۰ فروردین برای اولین بار شناور هدایتشونده از راه دور، با قابلیت تجسس و نظارت بر آبهای جنوب ایران، را از تنگۀ هرمز عبور داد و وارد خلیج فارس کرد.
ارتش آمریکا همچنین ۱۹ فروردین امسال از اعزام زیردریایی «یواساس فلوریدا» به خاورمیانه خبر داده و اعلام کرده بود این زیردریایی، ۱۵۴ موشک هدایتشونده «تامهاوک» حمل میکند.
اعزام این زیردریایی در پی تصمیم ایالات متحده برای تمدید ماموریت ناو گروه هواپیمابر جورج دبلیو بوش در پی حملات نیروهای نیابتی حکومت ایران به پایگاههای آمریکا در سوریه انجام شد.