گزارشها از ایران حاکی است که بسیاری از استانهای کشور در روزهای گرم نیمه دوم تیرماه امسال با بحران «کمآبی» مواجه شدهاند و واکنش حکومت، محدود به انتقال آب آشامیدنی با تانکر و قطع برق «مشترکان پرمصرف» بوده است.
وبسایت جماران روز جمعه ۲۳ تیر در این زمینه گزارش داد که منطقه ملاشیه در غرب اهواز با جمعیت ۸۰ هزار نفری، بیش از «۳۰ روز» است که آب لولهکشی ندارد و برخی از روستاهای بخش غیزانیه در ۵۰ کیلومتری این شهر دچار بیآبی هستند.
این رسانه به نقل از ساکنان ملاشیه نوشته که در برخی خیابانهای این منطقه آب «کاملا قطع» است و برخی نقاط دیگر در شبانهروز تنها چند ساعت آب دارند.
بر اساس این گزارش، آب در روستاهای مسلمیه و غدیر السبع که در کنار چاههای نفت واقع شدهاند، از ۳۵ روز پیش قطع شده و ساکنان این روستاها باید منتظر تانکرهای آب بمانند.
جماران همچنین خبر داده که در روستای شعیمط در بخش غیزانیه، آبرسانی انجام نشده و بسیاری از ساکنان روستا را ترک کردهاند چون مجبورند از «کانال» مخصوص گوسفندان آب بنوشند یا «در زمستان آب باران را جمعآوری و استفاده کنند.»
همچنین در روستایهای حنیری یک، حنیری دو و حنیری سه، از توابع شهرستان باوی استان خوزستان، آب «هر دو روز یکبار» به مدت سه ساعت وصل میشود.
این وبسایت با انتقاد از این وضعیت یادآوری کرده که پروژه آبرسانی «غدیر» از ده سال پیش آغاز و با تبلیغات گسترده چند بار افتتاح شده اما مشکل بیآبی مناطق مختلف خوزستان را حل نکرده است.
از سوی دیگر، خبرگزاری ایلنا به نقل از مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد نوشته که این شهر «۳۲ درصد کسری آب» دارد و «پروژههای اضطراری تأمین آب» پیشبینی شده است.
حسین اسماعیلیان گفته که کاهش شدید بارندگی باعث شده است کل شهر مشهد در وضعیت «خشکسالی شدید و بسیار شدید» قرار بگیرد و ظرفیت سد «دوستی» که مهمترین تامینکننده آب این شهر است، به «۱۰ درصد» رسیده است.
او همچنین با اعلام این که سرانه مصرف آب «زائرین» حدود چهار برابر ساکنان شهر مشهد است، از آنها خواسته که «متناسب با شرایط بحرانی» این شهر آب مصرف کنند.
اگرچه خشکسالی در ایران یکی از عوامل تنش آبی بهشمار میرود، اما سهم مدیریت ناکارآمد از این بحران نیز بسیار چشمگیر است.
برای نمونه سالهاست که مقامهای حکومت در ایران از هدررفت ۲۵ درصد آب شرب در شبکه فرسوده آب خبر میدهند ولی اقدامی برای حل این مشکل نمیکنند.
هدر رفتن یکچهارم آب تصفیهشده کشور در حالی است که بر اساس ارزیابی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، بیش از نیمی از جمعیت ایران با بحران تنش آبی روبهرو هستند.
بهرغم انتقادهای همیشگی مسئولان جمهوری اسلامی از «اسراف بیرویه» آب در کشور، مصرف آب آشامیدنی توسط شهروندان بدون احتساب تلفات شبکه فرسوده انتقال و توزیع، ۶.۴ میلیارد لیتر در سال است که دقیقاً برابر با مصرف آب خانگی آلمان با جمعیتی مشابه ایران است.
قطع آب «مشترکان پرمصرف»
خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران روز ۲۳ تیر اظهارات معاون امور مشترکان شرکت آب و فاضلاب تهران را بازتاب داده که گفته است از ابتدای طرح «برخورد با مشترکان بد مصرف»، آب ۳۰ هزار خانوار بهطور موقت قطع شده است.
این مقام مسئول گفته که زمان قطع آب این مشترکان «حدود شش تا هفت ساعت» بوده و اگر به «رفتار بد مصرف» ادامه دهند، زمان قطع آب طولانیتر خواهد شد.
خبرگزاری ایرنا هم روز ۱۸ تیر از شیراز خبر داده بود که آب مناطقی از این شهر دچار مشکل قطعی یا افت فشار شده و به مردم با تانکر آبرسانی میشود.
این خبرگزاری دولتی نوشته بود که در برخی مناطق مرکز استان فارس، بیآبی «به مدت چهار روز» ادامه داشته و به نقل از مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شیراز نوشته بود: «قطعی و افت فشار آب در مناطق مختلف شهر شیراز را کتمان نمیکنیم.»
روز ۲۱ تیر هم خبرگزاری ایسنا از مشکل کمآبی در شهر کرج خبر داده و به نقل از سرپرست فرمانداری ویژه کرج نوشته بود که تعداد تانکرهای آبرسان در مناطقی که مشکل قطعی آب دارند، افزایش یافته است.
بحران خشکسالی و بیآبی در استان سیستان و بلوچستان هم وجود دارد و به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب این استان، ۹۰ درصد مساحت این استان درگیر خشکسالی است.
علیرضا قاسمی روز ۲۳ خرداد به خبرگزاری ایرنا گفته بود سیستان و بلوچستان حدود ۶۵ میلیون مترمکعب در سال کمبود آب دارد و تمام شهرهای استان به جز تعدادی از شهرهای کوچک، دچار تنش آبی هستند.
اعتراض به «بیآبی» در تابستان سال ۹۷ منجر به اعتراضات گسترده در خرمشهر و در تابستان سال ۱۴۰۰ نیز منجر به اعتراضات گسترده در اهواز، سوسنگرد، دزفول، هویزه، شادگان، حمیدیه، آبادان، خرمشهر، بستان، و ایذه شد و دامنه آن به تظاهرات در تهران و دیگر شهرهای ایران منجر شد.