سازمان ملل متحد در تازهترین گزارش خود اعلام کرده است که ۷۳۵ میلیون نفر از مردم جهان دچار سوءتغذیه هستند و آمارهای تازه منتشرشده نیز حاکی است که ۹.۲ درصد از جمعیت کنونی جهان با معضل گرسنگی مزمن دستوپنجه نرم میکنند.
بر پایه اعلام سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد، آمار گرسنگی مزمن در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال ۲۰۲۱ به میزان یک درصد کاهش یافته است، اما در قیاس با سالهای پیش از همهگیری کووید ۱۹ عددی افزونتر را نشان میدهد.
در سال ۲۰۱۹ حدود ۷.۹ درصد از مردم دنیا با مشکل سوءتغذیه مواجه بودند.
شاخصهای گرسنگی و ناامنی غذایی در دنیا همچنان به رنگ «قرمز» است و وضعیتی بحرانی را نشان میدهد، اما برای نخستین بار پس از شش سال متوالی، این شاخصها در سال ۲۰۲۲ رو به کاهش رفت.
با این حال نهادهای دستاندرکار که در اهدافشان جهان را در سال ۲۰۲۳ «بدون مشکل سوءتغذیه» مجسم میکردند، همچنان از حلنشدن این مسئله نگراناند.
گرسنگی مزمن یا سوءتغذیه بیانگر آن است که افراد به «خوراک کافی برای برخورداری از یک زندگی فعالانه» دسترسی ندارند.
ناامنی غذایی یک شاخص گستردهتر دیگر است که بر پایۀ دسترسی نداشتن «منظم» افراد به خوراک کافی محاسبه میشود.
بر پایۀ آمارهای تازه منتشرشده، در سال پیشین میلادی ۲.۴ میلیارد نفر برابر با ۲۹.۶ درصد از کل شهروندان دنیا با معضل ناامنی غذایی مواجه بودند. آنها ناگزیر بودند برخی از وعدههای غذاییشان را حذف کنند یا شمار آن را کاهش بدهند.
این ارزیابیها که توسط پنج سازمان جهانی، مشتمل بر «خواربار و کشاورزی ملل متحد، برنامه جهانی غذا، صندوق بینالمللی توسعه کشاورزی، سازمان جهانی بهداشت و صندوق کودکان ملل متحد» گردآوری شده، نشان میدهد که نبرد با گرسنگی اثراتی «یکسان» را در سراسر دنیا بر جا نگذاشته است.
در این راستا پیشرفتهایی در آمریکای لاتین و بخش جنوبی قاره آسیا رخ داده و گرسنگی رو به کاهش است، اما در سایر مناطق ازجمله غرب آسیا و خاورمیانه, پیرامون دریای کارائیب و البته بیش از هرجا در قاره آفریقا، گزارشها از وخیم بودن اوضاع حکایت دارد.
نسبت افرادی که از سوءتغذیه رنج میبرند، در آفریقا بسیار بیشتر از هر منطقه دیگر جهان است. در این قاره، ۶۱ درصد مردم از ناامنی غذایی «متوسط یا شدید» رنج میبرند و بهطور میانگین از هر پنج فرد ساکن در آفریقا، یک نفر با گرسنگی دستوپنجه نرم میکند.
در حالیکه آمار سوءتغذیه در آفریقا در حدود ۲۰ درصد است و در ده سال اخیر، همواره افزایش یافته، اما این رقم اکنون در آسیا به ۸.۵ درصد، در آمریکای لاتین و محدوده دریای کارائیب به ۶.۵ درصد و در اقیانوسیه به هفت درصد رسیدهاست.
«همهگیری کووید۱۹، کاهش ارزش پولهای محلی در برابر دلار، ناتوانی در بازپرداخت بدهی و افزایش نرخ بهرههای بانکی» از جمله عواملی هستند که کارشناسان میگویند سبب ضعف اقتصادی و افزایش شمار گرسنگان بهویژه در آفریقا شده است.
برپایۀ گزارشها، جنگ روسیه در اوکراین نیز بر ناامنی غذایی در کشورهای وابسته به واردات تأثیر گذاشته و بهویژه در شمال و شرق آفریقا اثراتی قابل توجه در پی داشتهاست.
ریشهکن کردن گرسنگی مزمن تا سال ۲۰۳۰ یکی از اهدافی بود که شماری از نهادهای زیرمجموعه سازمان ملل برای آن تلاش میکردند، اما پیشبینی میشود که در پایان این دهه، ۶۰۰ میلیون نفر همچنان با سوءتغذیه مواجه باشند.
سوءتغذیه کودکان که سبب پیامدهایی از جمله «کوتاه ماندن قامت و لاغری مزمن» میشود، از مواردی است که حلناشدنی مانده و به نگرانیهای دستاندرکاران امر دامن میزند.
شماری از نهادهای غیردولتی براین باورند که در واکنشهای سیاسی به بحران غذا در جهان، «علتهای نهادین از جمله بدهی کشورهای در حال توسعه، کمبود ظرفیتهای محلی برای تولید و نابرابری اجتماعی» بهقدر کافی مورد توجه قرار نمیگیرد.