شبکه خبری سیانان میگوید که مذاکرات بین جمهوری اسلامی و آمریکا برای آزادی پنج زندانی دوتابعیتی در ازای آزادسازی منابع ارزی بلوکهشدۀ ایران در کره جنوبی، «به مدت بیش از یک سال» در پایتخت قطر جریان داشته است.
این رسانۀ آمریکایی روز شنبه ۲۱ مرداد به نقل از یک مقام آمریکایی مطلع از این مذاکرات گزارش داد که هیئتهای ایرانی و آمریکایی ضمن اقامت در هتلهای جداگانه در دوحه و بدون دیدار رو در رو، با میانجیگری دیپلماتهای قطری به توافق یادشده دست یافتهاند.
به گفتۀ این منبع آگاه که نامش فاش نشده است، دیپلماتهای قطری نظر به غیرمستقیم بودن مذاکرات بین تهران و واشینگتن، فعالانه و گاهی اوقات، به محتاطانهترین نحو ممکن رشتهپیامهای «مکتوب» را بین هیئتهای ایرانی و آمریکایی از یک هتل به هتلی دیگر، رد و بدل کردهاند.
این گزارش میافزاید خطوط کلی نقشه راه توافق، حدود شش ماه پیش در دوحه و پس از دو سال و نیم گفتوگوهای «غیرمستقیم» و «فشرده» بین واشینگتن و تهران متبلور شد و اکنون، با انتقال پنج زندانی دوتابعیتی در ایران به حبس خانگی، اولین نشانههای نتیجهبخش بودن این مذاکرات محرز شده است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در واکنش به انتقال پنج زندانی ایرانی-آمریکایی به هتلی نامشخص در ایران گفت: «این تازه آغاز روندی است که امیدوارم و انتظار دارم به بازگشت آنها به آغوش خانوادههایشان در ایالات متحده بیانجامد.»
شبکه خبری سیانان همچنین از قول چند منبع آگاه گزارش داده است که مسیر مذاکرات بسیار پرچالش بوده و نظر به غیرمستقیم بودن مذاکرات، ایالات متحده ناچار بود با تکیه بر شرکای خود در خاورمیانه و اروپا از جمله قطر، عمان، بریتانیا و سوئیس این مذاکرات را پیش ببرد.
کشورهای یادشده همگی در طول دو سال و نیم گذشته به عنوان میانجی و رابط گفتوگوها برای دو طرف عمل کردهاند.
یک مقام آمریکایی به سیانان گفته است دیپلماتهای آمریکایی با این ذهنیت که هیچ تضمینی در مقابل جمهوری اسلامی وجود ندارد، مذاکرات را ادامه دادند، اما بعد از اینکه مذاکرات در مسیر خود قرار گرفت دولت جو بایدن شروع به تماس با کنگره و اعضای خانواده زندانیان کرد.
بر اساس این گزارش، دولت آمریکا روز ۱۹ مرداد «اطلاعات متقن» مبنیبر انتقال چهار ایرانی-آمریکایی زندانی در اوین به بازداشت خانگی در روز پنجشنبه دریافت کرد، اما باز هم نگرانی درباره عمل کردن جمهوری اسلامی به تعهدات خود پا برجا بود.
به نوشتۀ سیانان و دیگر گزارشهای تأیید شده، زندانی پنجم پیشتر به یک هتل منتقل شده بود.
یک منبع آگاه در گفتوگو با سیانان هشدار داده است: «مسلماً عناصری از حکومت ایران هستند که نمیخواهند این توافق به سرانجام برسد.»
با این حال، سفارت سوئیس در ایران به عنوان حافظ منافع آمریکا، اطلاعات انتقال زندانیان به حبس خانگی را به ایالات متحده مخابره کرده است.
یکی از اجزای این قرارداد مبادله زندانیان بین ایالات متحده و ایران و دیگری شامل آزادسازی شش میلیارد دلار از منابع ارزی بلوکهشده ایران در کره جنوبی برای واردات اقلام بشردوستانه است.
یکی از منابع مطلع در مورد این توافق گفت که روند انتقال وجوه به قطر احتمالا ۳۰ تا ۴۵ روز طول بکشد.
دو منبع دیگر نیز به سیانان گفتهآند که این پول از طریق سوئیس به قطر منتقل خواهد شد، اما با توجه به این موضوع که آمریکا هیچ تحریمی را علیه ایران لغو نکرده، روند انتقال پول آسان نخواهد بود و وزارت خزانهداری آمریکا به شدت درگیر این موضوع خواهد بود.
این مقام گفته بود که پیشتر نیز کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا، خزانهداری این کشور را درگیر مذاکرات کرده بود تا از عملیاتی شدن توافق احتمالی با ایران اطمینان حاصل شود.