بنیاد سینمایی فارابی، نهاد زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اعلام کرد که فیلم «نگهبان شب» ساخته رضا میرکریمی به عنوان نماینده ایران در رشته بهترین فیلم بین‌المللی جوایز اسکار ۲۰۲۴ انتخاب شده است.
این فیلم در حالی توسط هیئت انتخاب از میان سه نامزد نهایی برای رقابت اسکار معرفی شده که بعد از نخستین نمایش در جشنواره فجر دو سال پیش، در هیچ جشنواره خارجی حضور نداشته است و به همین دلیل شانس چندانی در رقابت نخواهد داشت.
رائد فریدزاده، سخنگوی کمیته انتخاب نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار، با تأیید این که در یک سال گذشته و بروز اعتراض‌های سراسری، «حضور بین‌المللی سینمای ایران در جشنواره‌های مهم محدود و مسدود شد» گفت که هیئت انتخاب تلاش کرد فیلمی را انتخاب کند که «رنگ و بوی فرهنگ ایران» را داشته باشد.
جشنواره‌های مهم سینمایی جهان در یک سال گذشته هیچ فیلم ایرانی ساخته شده تحت مقررات و قواعد جمهوری اسلامی را نپذیرفته‌اند و تنها فیلم‌های «زیرزمینی» که مخفیانه داخل ایران ساخته شده‌اند و آثار فیلمسازان ایرانی مقیم خارج از کشور را به نمایش گذاشته‌اند.
سازندگان فیلم‌های زیرزمینی که بدون مجوز وزارت ارشاد در ایران ساخته می‌شوند، در چند ماه گذشته با برخوردهای امنیتی مواجه شده‌اند.
علی احمدزاده کارگردان فیلم «منطقه بحرانی» بعد از پذیرفته شدن آن در جشنواره لوکارنو ممنوع‌الخروج شد و نیروهای امنیتی به او فشار آوردند که این فیلم را از جشنواره خارج کند.
این فیلم در نهایت توانست جایزه یوزپلنگ طلایی بهترین فیلم جشنواره لوکارنو را از هیئت داوران دریافت کند.
همچنین علی عسگری، یکی از دو کارگردان فیلم «آیه‌های زمینی»، تنها فیلم ایرانی برنامه رسمی جشنواره کن امسال که در بخش رقابتی «نوعی نگاه» به نمایش درآمد، بعد از بازگشت به ایران ممنوع‌الخروج شد.
در یک سال گذشته، تعدادی از مشهورترین سینماگران ایرانی به‌دلیل مخالفت با حجاب اجباری و همچنین انتقاد از برخورد حکومت ایران با معترضان، احضار، بازداشت یا ممنوع‌الخروج شدند و برای سه بازیگر زن هم احکام قضایی صادر شد.
فریدزاده که معاون امور بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی است، عدم پذیرفته شدن «نگهبان شب» در جشنواره‌های خارجی را «تعجب برانگیز» دانست و گفت: «این اتفاق معلول یک سری علل خاص است که ما سال گذشته در حوزه بین‌الملل با آن دست به گریبان بودیم و فضا را برای سینمای ایران نامطلوب کرد».
«نگهبان شب» داستان زندگی دشوار رسول، یک کارگر روستایی است که می‌کوشد در تهران زندگی کند و شرایط بهتری برای خود فراهم بیاورد و در چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر جایزه بهترین کارگردانی را به دست آورد.
بنا به اعلام بنیاد فارابی، دو نامزد نهایی دیگر فیلم‌های «ملاقات خصوصی» ساخته امید شمس و «شهرک» به کارگردانی علی حضرتی بودند و کمیته انتخاب شامل منوچهر شاهسواری، رسول صدرعاملی، علیرضا حسینی، احمد مرادپور، محمد داوودی، اکبر نبوی، پرویز شیخ‌طادی، بهروز شعیبی و رائد فریدزاده «نگهبان شب» را به عنوان نماینده ایران به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی آمریکا به عنوان برگزارکننده جوایز اسکار معرفی کردند.
