در پی افشای ارائه سند ۴۷ صفحه‌ای اوکراین به هفت قدرت صنعتی جهان در مورد کاربرد قطعات ساخت کشورهای غرب و منابع دیگر در پهپادهای تولیدی ایران که روسیه در جنگ علیه اوکراین استفاده می‌کند، اتحادیه اروپا به کشورهای عضو هشدار داد که ممنوعیت فروش برخی قطعات به شماری از کشورهای ثالث را بررسی می‌کند.
به گزارش گاردین در روز پنج‌شنبه، ششم مهر، هشدار کمیسیون اروپا، بازوی اجرایی اتحادیه اروپا، هم به شرکت‌ها و هم به دولت‌های اتحادیه ارسال شده است.
سخنگوی کمیسیون اروپا در این زمینه گفت شواهد ارائه شده گواه آن است که تحریم‌ها باید با سخت‌گیری بیشتری اعمال شده و اپراتورهای خارجی زیر رصد دقیق‌تری باشند تا کالاهای تحریم شده، بدون اطلاع صادرکنندگان اروپایی دوباره صادر نشده و از عدم دور زدن تحریم‌ها اطمینان حاصل شود.
بر اساس اطلاعات گمرکی اتحادیه اروپا، جمهوری اسلامی ایران تقریبا تمامی قطعات مورد نیاز برای ساخت پهپادها را از ترکیه، هند، قزاقستان، ازبکستان، ویتنام و کستاریکا وارد کرده است.
اما بر اساس سندی که دولت اوکراین آن را به سران کشورهای گروه جی هفت در نشست اخیر آن‌ها ارائه کرد، پنج شرکت اروپایی، از جمله یک زیرمجموعه لهستانیِ شرکت چند ملیتی بریتانیایی «تی‌آی فلود سیستمز» به عنوان تولیدکنندگان اصلی قطعات به کار رفته در پهپادهای ساخت ایران تشخیص داده شده‌اند.
سند یادشده افزوده است که در میان سازندگان قطعات، شرکت‌هایی در آمریکا، سوئیس، هلند، آلمان، کانادا، ژاپن و لهستان وجود دارند که کشورهای متحد در اعمال تحریم‌ها هستند. با این حال، سند نوشته بود که خود شرکت‌های غربی خطایی نکرده‌اند بلکه کشورهای دیگری که قطعات را خریده‌اند، آن‌ها را به ایران صادر کرده‌اند.
به نوشته گاردین، دیوید اوسالیوان، مسئول امور تحریمی در اتحادیه اروپا برای اجرای این هدف اتحادیه مأموریت دارد با نهادهای قضایی کشورهای ثالث همکاری کند.
با این اوصاف، معلوم نیست که میزان همکاری کشورهای یادشده که شرکت‌های واقع در آن‌ها مظنون به صادرات دوباره قطعات ساخت غرب به ایران جهت کاربرد در پهپادهای تهاجمی سپاه پاسداران هستند، تا چه حد باشد.
کی‌یف در سند ماه گذشته خود به رهبران آمریکا، ژاپن و قدرت‌های اروپایی یادآوری کرده بود که روسیه در طول سه ماه پیش از نشست رهبری گروه جی هفت، دست‌کم ۶۰۰ حمله پهپادی به اوکراین انجام داد. بر اساس تأکید اوکراین، این حملات عمدتا با پهپادهای «شاهد ۱۳۱» و «شاهد ۱۳۶» انجام شده، زیرساخت‌ها را منهدم کرده و تلفات جانی برجای گذاشته است.
اوکراین نوشته بود که ۵۲ قطعه الکتریکی تولیدی در شرکت‌های غربی در پهپاد «شاهد ۱۳۱» و ۵۷ قطعه در «شاهد ۱۳۶» شناسایی شده است.
جمهوری اسلامی ایران در مورد تجهیز روسیه به پهپاد بیانیه‌های ضدونقیضی منتشر کرده و از اساس قصد عمد برای تقویت نظامی به توان جنگی روسیه در برابر اوکراین را انکار می‌کند.
با وجود تکذیب ایران و سکوت روسیه، مجموعه‌ای از گزارش‌های اطلاعاتی آمریکایی، گزارش‌های رسانه‌های آمریکا، تحقیقات رادیو اروپای آزاد و مطالعات انجام شده توسط برخی سایت‌های مستقل روسی در دوره اخیر، حاکی است ایران و روسیه همکاری گسترده‌ای برای کمک به ارتش روسیه در تجهیز به پهپاد دارند.
این گزارش‌ها گواه آن است که روسیه با کمک ایران در خاک خود و نیز در سوریه کارگاه مونتاژ پهپادی راه انداخته تا هرچه بیشتر این پرنده‌های انتحاری هدایت‌پذیر از راه دور را تولید کرده و به‌سرعت به دست ارتش روسیه برسانند تا در جنگ علیه اوکراین به کار رود.
طبق سند محرمانه اوکراینی افشا شده در گاردین، کی‌یف به سران گروه جی هفت پیشنهاد کرد اگر تجهیزات لازم را در اختیار اوکراین بگذارند، ارتش این کشور قادر خواهد بود سایت‌های تولید پهپادها در ایران، در سوریه و سایتی در خاک روسیه (سایت آلابوگا واقع در بخش تاتارستان) را منهدم کند.
معلوم نیست که پاسخ سران هفت قدرت صنعتی به این پیشنهاد اوکراین چه بوده است. کی‌یف با سکوت خود درستی سند افشا شده در گاردین را رد نکرده است. کشورهای صنعتی نیز به آن واکنش نشان ندادند.
