یک مقام ارشد ایرانی از «قول شفاهی» ملا عبدالغنی برادر، معاون رئیس‌الوزرای طالبان، در جریان سفر اخیر او به تهران برای تخصیص حقابه ایران از هیرمند «به محض مساعد شدن شرایط» خبر داد.
علی‌محمد طهماسبی، مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، روز شنبه، ۲۰ آبان، به خبرگزاری ایلنا گفت که طرف افغانستانی کلیت معاهده آبی سال ۱۳۵۱ را قبول دارد.
همزمان وزیر آب و انرژی طالبان روز شنبه از سفر به تهران خبر داد، اما بدون اشاره به مسئله حقابه ایران گفت هدف از این سفر مذاکره برای «احیای تفاهم‌نامه انرژی برق» است.
طالبان از زمان کنترل دوباره بر افغانستان در تابستان ۱۴۰۰، حقابه ایران از رود هیرمند را قطع کرده و می‌گوید خود افغانستان به خاطر خشکسالی با کمبود آب مواجه است.
طی دو سال گذشته بارها مقامات جمهوری اسلامی مدعی شده‌اند که طالبان با تخصیص سالانه ۸۲۰ میلیون متر مکعب حقابه ایران از هیرمند موافقت کرده، اما نه طالبان چنین توافقی را تایید کرده و نه آبی به سمت ایران رها شده است.
آقای طهماسبی روز شنبه در ادامه ادعای خود گفت که در جریان سفر اخیر ملا عبدالغنی برادر، معاون نخست‌وزیر (رئیس‌الوزرا) حاکمیت افغانستان، تفاهم اولیه «شفاهی» درباره لزوم تخصیص حقابه ایران از رودخانه هیرمند به دست آمده است.
او گفت: «از حاکمیت افغانستان انتظار داریم که براساس اصول حسن همجواری و تقویت روابط همسایگی دو کشور، در رهاسازی حقابه رودخانه هیرمند به سمت ایران کوتاهی نکند و به تامین سهم آب کشورمان بخصوص تخصیص حقابه محیط زیستی مجموعه تالاب‌های هامون توجه داشته باشد.»
به گفته این مقام جمهوری اسلامی، ملا برادر قول داد که به محض «مساعد شدن شرایط زیست‌محیطی در بالادست»، افغانستان روند رهاسازی را آغاز کند تا «حداقل بستر مجموعه تالاب‌های هامون مقداری مرطوب شود».
آقای طهماسبی با این حال از ادامه «اختلاف» ایران و طالبان بر سر حقابه هیرمند خبر داد.
عبدالغنی برادر روز ۱۳ آبان در راس هیئتی ۳۰ نفره به مدت یک هفته به تهران سفر کرد.
اگرچه جمهوری اسلامی همسو با جامعه جهانی، هنوز حاکمیت طالبان بر افغانستان را به رسمیت نشناحته، سفر عبدالغنی برادر و هیئت طالبان با دعوت رسمی جمهوری اسلامی انجام شده بود.
در این میان، ملا عبداللطیف منصور، سرپرست وزارت انرژی و آب طالبان روز شنبه راهی ایران شد.
آقای منصور در شبکه اجتماعی ایکس (تویتر سابق) نوشت در جریان این سفر رسمی در مورد مسائلی چون تجدید تفاهم‌نامه انرژی برق با مقامات ایران گفت‌وگو خواهد کرد.
او جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه نکرد، اما افغانستان پیش از طالبان واردکننده برق ایران بود.
