بعد از تمدید وقفه بشردوستانه در جنگ غزه که روز سهشنبه هفتم آذر نخستین روز آن بود، گزارشها حاکی است که گروه افراطی حماس و اسرائیل از طریق میانجیگران در حال مذاکره برای تمدید آن هستند.
یک منبع مطلع به خبرگزاریها گفت در مذاکراتی که با میانجیگری دولت قطر و «با هدف تمدید آتشبس» انجام میشود روسای موساد، سازمان امنیت خارجی اسرائیل، و سیآیای، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، شرکت دارند.
سخنگوی وزارت امور خارجه قطر نیز تأیید کرد در تلاش است که وقفه بشردوستانه جاری را برای مدت بیشتری و فراتر از دو روز تمدید کند.
ماجد الانصاری با بیان اینکه حماس در روزهای سهشنبه و چهارشنبه در مجموع ۲۰ گروگان غیرنظامی دیگر را آزاد خواهد کرد، گفت نمیتواند تعداد دقیقی از گروگانهای باقیمانده را اعلام کند.
روز سهشنبه که پنجمین روز وقفه در جنگ است، برخلاف حدود دو ماه گذشته هیچ جنگنده اسرائیلی در آسمان غزه دیده نشد و صدای انفجاری به گوش نرسید.
هر دو طرف از شلیک چند گلوله تانک در یکی از مناطق شهر غزه خبر دادند، اما از قرار معلوم تلفاتی در کار نبوده است. اسرائیل گفت به سوی شبهنظامیانی که به مواضع آن نزدیک شده بودند، با هدف هشدار شلیک کرده است.
در طول وقفه بشردوستانه که از روز سوم آذر آغاز شد در مجموع ۷۴ گروگان اسرائیلی و خارجی شامل ۵۰ زن و کودک، با ۱۵۰ زندانی فلسطینی که همه مردان نوجوان و زن بودند مبادله شدهاند.
علاوه بر این، حماس ۱۹ گروگان خارجی را در چارچوب يک توافق موازی آزاد کرده که اکثر آنها کارگران اهل تایلند هستند.
اسرائیل چند روز پیش اعلام کرد که در ازای آزادی هر ده نفر بیشتر از گروگانها آتشبس را یک روز تمدید خواهد کرد. اما با توجه به اینکه تعداد اندکی از زنان و کودکان اسرائیلی در اسارت باقی ماندهاند، از این پس تمدید آتشبس مشروط به توافق در مورد آزادی گروگانهای مرد است که بخشی از آنها پرسنل نظامی هستند.
یک مقام ارشد حماس غروب روز دوشنبه به شبکه خبری الجزیره گفت: «امیدواریم اشغالگران (اسرائیل) در دو روز آینده از توافق آتشبس تبعیت کنند چون ما درحال مذاکره در مورد احتمال مبادله افرادی به غیر از زنان و کودکان هستیم.»
گیدون سعار، وزیر امنیت اسرائیل، به رادیوی ارتش این کشور گفت تمدید دو روزه آتشبس بخشی از مفاد توافق اصلی است و اسرائیل کماکان حاضر است در صورت آزادی تعداد بیشتری از گروگانها مدت آتشبس را تمدید کند.
وضعیت بعد از اولین تنفس در جنگ دو ماهه
ساکنان نوار غزه از تنفس سه روزه در جنگ برای سرکشی به خانههای خود که بسیاری از آنها ویران شدهاند، بهره بردند تا باقیمانده اموال خود را جمعآوری و یا از زیر آوار بیرون بکشند و مصالح ساختمانهای ویران شده و خسارت دیده را جمع کنند.
برخی دیگر که اعضای خانواده خود را در بمبارانها از دست دادهاند، میگویند تعدادی از قربانیان زیر آوار دفن شدهاند ولی ماشینآلات ساختمانی برای خاکبرداری آوارها وجود ندارد. جستوجو برای اجساد در زیر آوار و دفن آنها در شرایط فعلی ممکن نیست.
در همین حال، نام یک خانواده اسرائیلی شامل نوزاد ۱۰ ماهه، کودک چهار ساله و پدر و مادر آنها در فهرست گروگانهایی که قرار است روز سهشنبه آزاد شوند، نیست. به نظر میرسد که آنها در اسارت یک گروه شبهنظامی دیگر به غیر از حماس هستند.
حکومت اسرائیل بارها تاکید کرده که در پی نابودی کامل حماس است که آن را مسئول حمله ۱۵ مهر به جنوب اسرائیل میداند. در آن حمله حدود ۱۲۰۰ اسرائیلی شامل غیرنظامیان و نظامیان کشته و حدود ۲۴۰ نفر از جمله شهروندان کشورهای خارجی به گروگان گرفته شدند.
اداره بهداشت نوار غزه که تحت کنترل حماس است میگوید بر اثر حملات اسرائیل در هفت هفته گذشته بیش از ۱۵ هزار فلسطینی کشته شدند که حدود ۴۰ درصد آنها کودک بودند و تخمین میزند که بیش از دو هزار نفر نیز زیر آوار دفن شدهاند. سازمان ملل این آمارها را قابل اتکا میداند.
سازمان ملل و سایر نهادهای امدادرسان میگویند بیش از دو سوم از جمعیت ۲.۳ میلیونی نوار غزه آواره شدهاند و بسیاری از آنها اکنون در سرپناههای موقت زندگی میکنند.
فشار آمریکا به اسرائیل درباره شرایط آغاز دوباره عملیات نظامی
اسرائیل گفته است که به محض از سرگیری نبرد قصد دارد از بخش شمالی نوار غزه به سمت جنوب پیشروی کند. مقامات آمریکایی میگویند به اسرائیل هشدار دادهاند که مراقب جان و امنیت ساکنان منطقه باشد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، خبر داد دولت آمریکا به اسرائیل تأکید کرده است نیروهای نظامیاش در عملیات جدید احتمالی خود در جنوب نوار غزه باید «دقت» بیشتری نسبت به آنچه در شمال این باریکه انجام دادند، به کار گیرند تا مثل هفتههای اخیر باعث تلفات گسترده غیرنظامیان و آوارگی آنها نشود.
در حالی که فشارهای داخلی و بینالمللی درباره شمار کشتهشدگان فلسطینی افزایش یافته است، کاخ سفید فشار خود بر اسرائیل را بیشتر کرده تا در عملیات احتمالی بعد از پایان وقفه فعلی، «با دقت همه جوانب را درنظر بگیرد.»
یک مقام آمریکایی گفته است که اسرائیلیها نگرانیهای واشینگتن را «پذیرا» شدهاند.
اسرائیل به رغم آزاد کردن ۱۵۰ زندانی فلسطینی به سرعت در حال دستگیری فلسطینیان در کرانه باختری و بخش شرقی اورشلیم (بیت المقدس) است.
به گفته کانون زندانیان فلسطینی، یک نهاد غیررسمی، از روز ۱۵ مهر تاکنون حدود سه هزار و ۲۹۰ فلسطینی دستگیر شدهاند.
هشدار درباره وضعیت بهداشتی غزه
محاصره مطلق و بمباران سنگین نوار غزه باعث شده که بخش اعظم سیستم خدمات درمانی این باریکه فلج شود.
یک سخنگوی سازمان بهداشت جهانی هشدار داد که به زودی تعداد ساکنان نوار غزه که بر اثر ابتلا به بیماری جان خود را از دست خواهند داد، از تعداد قربانیان حملات نظامی بیشتر خواهد شد.
مارگارت هریس با هشدار نسبت به افزایش بیماریهای واگیردار و اسهال در میان کودکان، گفت: «اگر نتوانیم سیستم درمانی را به حالت عادی خود برگردانیم، در نهایت شاهد آن خواهیم بود که مردم بیشتر از بیماری خواهند مرد تا آنچه را که در بمبارانها شاهد بودیم.»
او تاکید کرد میزان ابتلا به بیماریهای واگیردار و اسهال در میان کودکان پنج ساله و به بالا در اوایل ماه نوامبر بیش از ۱۰۰ برابر میزان عادی افزایش یافته است.
موضعگیری مقام نظامی ارشد اسرائیلی درباره «مقصران» حمله حماس
رئیس ستاد ارتش اسرائیل میگوید ارتش و دایره اطلاعات نظامی اسرائیل در جلوگیری از فاجعه حمله روز ۱۵ حماس به این کشور ناکام بودند «اما در حال حاضر اشتباه خواهد بود که فرماندهان ارتش انگشت اتهام را به سوی این یا آن نشانه بروند.»
هرتسی هالوی روز سهشنبه گفت تحقیقات گستردهای در آینده پیرامون آنچه که رخ داده است صورت خواهد گرفت و ارتش «به هر یک از زیرمجموعههای خود گوش فرا خواهد داد و از آنچه که فکر میکنند و میگویند یاد خواهد گرفت.»
به گفته او، ارتش اسرائیل، بویژه نیروهای اطلاعاتی و فرماندهی جنوب، در مقطع فعلی لازم است که روی نبرد تمرکز کنند.
به گزارش روزنامه هاآرتص، رئیس ستاد مشترک ارتش اسرائیل افزود: کار اطلاعات ارتش در زمان جنگ «عالی بوده است» و تلاشهای آنها برای جمعآوری اطلاعات در خصوص گروگانها «هم اکنون منجر به کسب موفقیت شده است».