«آیوا به این دلیل مهم شده که نخستین ایالت است، نه این‌که اهمیت آن باعث شده باشد نخستین ایالت باشد». این جملۀ معروف دربارۀ ایالتی است که انتخابات مقدماتی حزب جمهوری‌خواه از آن‌جا شروع می‌شود.
ایالت آیووا با جمعیت حدود سه میلیون نفر در نیمۀ شمالی و مرکز آمریکا واقع شده است، ۹۹ شهرستان دارد که بیش از ۹۰ درصد شهروندان آن سفیدپوست‌اند و اقتصاد آن نیز عمدتاً روستایی بر پایۀ کشاورزی است.
چرا آیووا نخستین ایالت شد؟
واقعیت این است که برای دهه‌ها این ایالت نیوهمپشایر بود که میزبان نخستین انتخابات مقدماتی و درون‌حزبی ریاست‌جمهوری آمریکا بود، اما تظاهرات خونین سال ۱۹۶۸ در شیکاگو و درگیری‌هایی که میان دانشجویان و معترضان به جنگ ویتنام با نیروهای پلیس رخ داد، باعث شد انجام اصلاحات دموکراتیک در روند برگزاری انتخابات‌های درون‌حزبی در دستور کار قرار گیرد.
مقام‌های ایالت آیووا خیلی زودتر از نیوهمپشایر این اصلاحات را اجرا و خود را به نخستین ایالتی تبدیل کردند که انتخابات درون‌حزبی در آن‌جا برگزار می‌شود.
در نتیجه از سال ۱۹۷۲ به بعد آیووا به نخستین ایالتی تبدیل شد که میزبان انتخابات درون‌حزبی ریاست‌جمهوری آمریکا است. این ایالت عموماً به‌خاطر نهادهای فرهنگی و موزه‌ها و همچنین جایی که نخستین انتخابات در آن برگزار می‌شود، شهرت دارد.
آیا آیووا مهم است؟
از نظر آماری، رأی این ایالت چندان در تعیین نامزد نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری نقشی ندارد. آیووا تنها ۴۰ نماینده به کنوانسیون ملی جمهوری‌خواهان که قرار است در تابستان امسال در میلواکی برگزار شود، خواهد فرستاد. این بدان معناست که سهم این ایالت در مجمع نهایی جمهوری‌خواهان که قرار است نامزد رقیب جو بایدن را تعیین کند، تنها حدود ۱.۶ درصد از کل خواهد بود. چرا که در این دوره دو هزار و ۴۲۹ نماینده در مجمع نهایی جمهوری‌خواهان حضور خواهند داشت که این تعداد شامل دو هزار و ۳۲۵ نمایندۀ متعهد و ۱۰۴ نمایندۀ غیرمتعهد است.
برای برنده شدن در نامزدی نهایی حزب جمهوری‌خواه، یک کاندیدای ریاست‌جمهوری باید از حمایت اکثریت نمایندگان یعنی حدود یک هزار و ۲۱۵ نماینده برخوردار باشد.
با این حال آیووا از آن جهت حائز اهمیت است که از نظر روانی می‌تواند روی نتایج سایر ایالت‌ها تأثیر بگذارد؛ به این معنا که وقتی این ایالت کوچک به یکی از نامزدها رأی می‌دهد، فرد پیروز می‌تواند امیدوار باشد که از این موفقیت برای اثرگذاری روی افکار عمومی سایر ایالت‌ها هم بهره ببرد.
برای مثال باراک اوباما در سال ۲۰۰۸ در نظرسنجی‌های سراسری بیش از ۱۰ درصد از هیلاری کلینتون، رقیب اصلی خود، عقب بود اما وقتی انتخابات مقدماتی آیووا را بُرد، رأی او در نظرسنجی‌های بعدی مدام بالاتر رفت تا سرانجام نامزد حزب دموکرات و در نهایت رئیس‌جمهور آمریکا شد.
نظرات آیووا چقدر در انتخاب نامزد درست بوده؟
تاریخ به ما می‌گوید که نظرات مردم آیووا چندان با نگاه اکثریت سایر ایالت‌های آمریکا یکی نبوده و اهالی آیووا لزوماً بهترین پیش‌بینی‌کننده در مورد این‌که چه کسی نامزد حزب خواهد شد، نبوده‌اند.
برای نمونه، در سال ۲۰۰۸ مایک هاکابی، در سال ۲۰۱۲ ریک سنتروم، و در سال ۲۰۱۶ تد کروز برندۀ انتخابات درون‌حزبی جمهوری‌خواهان در این ایالت بودند. اما در آن سال‌ها جان مک‌کین، میت رامنی و البته دونالد ترامپ بودند که در نهایت به‌عنوان نامزد نهایی حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کردند. در این سال‌ها البته این فقط ترامپ بوده که با وجود رأی منفی اهالی آیووا توانست به کاخ سفید راه یابد و جان مک کین و میت رامنی هر دو در مقابل باراک اوباما شکست خوردند.
نکتۀ جالب‌تر این‌که در سال ۲۰۱۲ دموکرات‌های این ایالت به باراک اوباما رأی دادند و در نهایت او توانست به‌عنوان رئيس‌جمهور آمریکا انتخاب شود. اما البته آن‌ها همیشه هم درست انتخاب نکرده‌اند، چون در سال ۲۰۲۰ آیووا پیت بوتجج را به جو بایدن ترجیح داد، اما در نهایت بایدن به کاخ سفید راه یافت.
علاوه بر ترامپ، در میان نامزدهای جمهوری‌خواهی که در آیووا شکست خوردند اما در نهایت در انتخابات به پیروزی رسیدند، می‌توان به رونالد ریگان در سال ۱۹۸۰ و جورج بوش پدر در سال ۱۹۸۸ اشاره کرد.
از زمان برگزاری انتخابات درون‌حزبی در آیووا به‌عنوان نخستین ایالت در سال ۱۹۷۲، تنها سه نامزد ریاست‌جمهوری که در انتخابات آیووا پیروز شدند در نهایت به ریاست‌جمهوری رسیدند: جیمی کارتر دموکرات در سال ۱۹۷۶، جورج بوش پسر جمهوری‌خوه در سال ۲۰۰۰ و باراک اوبامای دموکرات در سال ۲۰۰۸.
پیروزی ترامپ در نخستین ایالت
دونالد ترامپ پیشتر از طرفداران خود در آیووا خواسته بود حتی اگر از شدت سرما به حالت مرگ افتاده باشند هم در انتخابات شرکت کنند. این خواستۀ رئيس‌جمهور سابق در حالی مطرح شده که روز دوشنبه ۱۵ ژانویه آیووا هوای منفی سی درجه سانتی‌گراد را تجربه کرد و تصاویری از خودروهایی که در خیابان‌های این ایالت در برف مانده و رها شده بودند، مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته بود.
شدت طوفان و برف و سرما به حدی بود که برای چندین روز خودروهای برف‌روبی در این ایالت مشغول پاک کردن اثرات برف و برقراری مسیرهای رفت‌وآمد برای مردم بودند.
اما همۀ این مشکلات باعث نشد که این ایالت با جمعیت عمدتاً سفیدپوست و محافظه‌کار در انتخابات شرکت نکند و در نتیجه دونالد ترامپ با قاطعیتی کم‌سابقه موفق شد پیروز آیووا لقب بگیرد.
براساس شمارش آرا، رئيس‌جمهور سابق توانست به‌تنهایی بیش از ۵۰ درصد آرا را به خود اختصاص دهد و ران دسانتیس، فرماندار فلوریدا، و نیکی هیلی، سفیر پیشین ایالات متحده در سازمان ملل، با فاصله‌ای قابل‌توجه در رده‌های دوم و سوم قرار گرفتند.
پس از برگزاری انتخابات آیووا، نامزدهای جمهوری‌خواه به نیوهمپشایر خواهند رفت که سه‌شنبه ۲۳ ژانویه میزبان دومین انتخابات درون‌حزبی ایالتی خواهد بود؛ جایی که نتایج نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد رقابت میان ترامپ و هیلی نزدیک است و دسانتیس با فاصلۀ زیاد از این دو در ردۀ سوم قرار دارد.
ترامپ حالا می‌تواند از این پیروزی سرمست و البته امیدوار باشد که رقبا به‌زودی به کمپین انتخاباتی خود خاتمه دهند، هرچند با توجه به پرونده‌های کیفری فراوان او بعید است که دسانتیس و هیلی دست‌کم فعلاً از حضور در میدان رقابت ناامید شوند و احتمالاً منتظر تعیین تکلیف پرونده‌های رئيس‌جمهور سابق خواهند ماند.
