دانشمندان در ایستگاه تحقیقاتی کنکوردیا در شرق فلات قطب جنوب میگویند بزرگترین جهش دمایی که تاکنون روی زمین اندازهگیری شده را ثبت کردهاند.
به گفتهٔ آنها این قاره در روز ۲۸ اسفندماه گذشته ۳۸.۵ درجهٔ سانتیگراد افزایش دمای بالاتر از میانگین فصلی خود را تجربه کرده که یک رکورد جهانی محسوب میشود.
پروفسور مایکل مردیت، رئیس ایستگاه تحقیقاتی بریتانیا در قطب جنوب، در این زمینه گفت که در دماهای معمول این قاره که زیر صفر است، چنین جهشهای دمایی قابل تحمل است، «اما اگر دمای یک روز بهاری در بریتانیا ۴۰ درجه سانتیگراد افزایش یابد، این بالارفتن دما برای ساکنین آن مرگبار خواهد بود».
در حالی که قطب شمال کرهٔ زمین با سرعت چهار برابر دیگر نقاط زمین در حال گرم شدن است، نتایج تحقیقات جدید نشان میدهد سرعت گرمشدن قطب جنوب نیز دوبرابر میانگین ثبت شده در دیگر نقاط است.
دانشمندان در دو سال گذشته گزارشهای بسیاری را در زمینهٔ ناهنجاریهای هواشناسی در قطب جنوب ثبت کردهاند.
با این وجود آنها هنوز علت دقیق این میزان از افزایش دما را به درستی تشخیص ندادهاند.
آنها یکی از دلایل این رخداد طبیعی را بادهای قطبی میدانند که اکنون هوای گرم و مرطوب را از مناطقی مانند استرالیا به اعماق قارهٔ یخی میآورند.
یک دلیل کلیدی دیگر برای این رویداد آبهای تیرهٔ زیر یخهای قطبی است که در معرض تابش و تشعشات بیشتر خورشیدی قرار گرفتهاند.
با وجود گازهای گلخانهای تشعشعات خورشیدی امکان خروج از جو زمین را ندارند و در عوض توسط اقیانوسها جذب میشوند.
این وقایع این نگرانی را ایجاد کردهاند که قطب جنوب که زمانی تصور میشد آنقدر سرد است که نمیتواند تأثیرات اولیه گرمایش جهانی را تجربه کند، اکنون به شکل چشمگیری و به سرعت در حال تسلیم شدن در برابر موج گرمایی حاصل از افزایش گازهای گلخانهای است.
محققان هشدار دادهاند که عواقب این تغییرات آبوهوایی میتواند ویرانگر باشد و اگر تمام یخهای قطب جنوب ذوب شوند، سطح دریاها در سراسر جهان بیش از ۶۰ متر بالا میآیند.
بر این اساس جزایر و مناطق ساحلی که در حال حاضر اکثر جمعیت انسانها در آنها خانه دارند، زیر آب خواهند رفت.
با این وجود دانشمندان میگویند به علت حجم عظیم یخهای قطب جنوب، مدت زمان زیادی لازم است تا این یخها کاملا ذوب شوند.
یکی از قربانیان گرمایش ناگهانی قطب جنوب، مشهورترین ساکن آن، پنگوئن امپراطور است.
بر اساس یافتههای محققان این پنگوئنها سال گذشته با مشکل جدی در تولید مثل روبرو شدند. زیرا به علت شکسته شدن زودهنگام یخها در تابستان قطب جنوب، احتمال زندهماندن جوجههای این گونه جانوری سختتر شده است.
به گفتهٔ دانشمندان در صورت ادامهٔ این روند گرمایش، ۹۰ درصد از محیط زیست این گونه از پنگوئنها تا آخر قرن میلادی از بین خواهد رفت.