دادستانی روسیه روز پنجشنبه ۲۴ خرداد اعلام کرد ایوان گرشکوویچ، روزنامهنگار آمریکایی که بیش از یک سال به اتهام جاسوسی زندانی است، در شهر یکاترینبورک استان اورال محاکمه خواهد شد.
به گفته اين نهاد، کیفرخواست گزارشگر روزنامه آمریکایی «والاستریت جورنال» تکمیل شده و پرونده او به دادگاه ناحیهای سوردلووفسکی ارجاع شده است که در هزار و ۴۰۰ کیلومتری شرق مسکو قرار دارد.
دفتر دادستانی کل روسیه در بیانیهای گفت آقای گرشکوویچ به دستور سیآیای به «جمعآوری اطلاعات محرمانه» در مورد اورال واگونزاوود متهم شده است. اورال واگونزاوود یک تاسیسات تولید و تعمیر تجهیزات نظامی در ناحیه سوردولفسک است.
این اولین بار است که دادستانی روسیه اتهامات این روزنامهنگار آمریکایی را بهطور مشخص اعلام میکند.
در این بیانیه هیچ مدرکی در اثبات اتهامات علیه آقای گرشکوویچ ارائه نشده و زمان شروع محاکمه نیز اعلام نشده است.
لين تريسی، سفير آمريکا در روسیه که مرتب با آقای گرشکوويچ در زندان ديدار کرده و در جلسات دادرسی او نيز حضور داشته، اتهامات عليه او را «داستان تخيلی» توصيف کرد و گفت: «روسيه از شهروندان آمريکايی به عنوان گروگان برای دستيابی به اهداف سياسی استفاده میکند».
ایوان گرشکوویچ در مارس ۲۰۲۳ هنگام گزارشدهی از یکاترینبورگ دستگیر و به جاسوسی برای آمریکا متهم شد. او، روزنامه وال استریت جورنال و دولت آمریکا این اتهام را تکذیب کردهاند و واشینگتن او را از جمله شهروندان آمریکایی که غیرقانونی زندانی شدهاند میداند.
اداره تحقیقات فدرال روسیه (افاسبی)هنگام بازداشت آقای گرشکوویچ گفت او به دستور دولت آمریکا اطلاعات محرمانه دولتی جمعآوری میکرده ولی در اثبات این اتهام هیچ مدرکی ارائه نداد.
اورال واگونزاوود، یک کارخانه دولتی تولید تانک و واگنهای قطار در شهر نیژنی تاگیل است و در حدود ۱۰۰ کیلومتری شمال شهر یکاترینبورگ قرار دارد. اين مرکز صنعتی در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ به عنوان یکی از پایگاههای مهم حمایت از ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، شهرت پیدا کرد.
آقای پوتین در اظهارنظرهای خود طی یک سال گذشته احتمال توافق برای مبادله ایوان گرشکوویچ با یک شهروند روس زندانی در آلمان را مطرح کرده است. به نظر میرسد که اشاره او به وادیم کرایسکوف است که در سال ۲۰۱۹ به جرم قتل یک شهروند چچنتبار گرجستان در شهر برلین به حبس ابد محکوم شد.
ولادیمیر پوتین هفته گذشته در پاسخ به سئوال خبرگزاری آسوشیتدپرس در مورد وضعیت ایوان گرشکوویچ گفت: «دولت آمریکا برای تضمین آزادی او گامهای فعالی برداشته است».
رئیسجمهور روسیه در نشستی خبری با رسانههای بینالمللی در شهر سنتپترزبورگ نیز گفت: «آزادی و مبادله زندانیان از طریق رسانههای جمعی انجام نمیشود بلکه مستلزم راهکاری صریح، آرام و حرفهای است».
او با اشاره غیرمستقیم به احتمال مبادله زندانیان افزود: «بدون شک هر موردی از آزادی زندانیان باید دو جانبه باشد».
ایوان گرشکوویچ در صورت محکومیت به جرم جاسوسی با مجازات تا ۲۰ سال زندان روبرو خواهد شد.
او اولین خبرنگار آمریکایی است که پس از پایان جنگ سرد به اتهام جاسوسی دستگیر شده است. قبل از او آخرین مورد از دستگیری یک خبرنگار آمریکایی به این اتهام، بازداشت نیکلاس دانیلوف در سال ۱۹۸۶ بود.
هر چند در پی تهاجم نظامی به اوکراین آزادی رسانهها و فعالیت خبرنگاران خارجی در روسیه به شدت محدود شده است، با این همه بازداشت ایوان گرشکوویچ به اتهام جاسوسی باعث تعجب و نگرانی شدید رسانههای خارجی شده است.