جناحهای فلسطینی رقیب فتح و حماس میگویند با میانجیگری چین به توافقی برای پایان دادن به اختلافات دست یافتهاند و در مقابل، اسرائیل این توافق را محکوم کرده است.
به گزارش شبکه تلویزیون دولتی سیسیتیوی چین، بیانیه «وحدت فلسطین» در پایان مذاکرات سه روزه آشتی بین فتح و گروه افراطی حماس در پکن امضا شده است.
حماس از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا سازمانی تروریستی شناخته میشود اما چین و روسیه رابطه با هر دو گروه از جمله حماس را حفظ کرده و برای آشتی این دو جنبش رقیب تلاش کردهاند.
چین در روزهای ۳۱ تیر تا دوم مرداد میزبان هیئتهایی از دو جناح رقیب فلسطینی در پکن بود. محمد العلول ریاست جنبش فتح و موسی ابو مرزوق رهبری هیئت حماس را در این سفر برعهده داشتند. ۱۲ گروه دیگر فلسطینی نیز در کنار هیئتهای فتح و حماس به چین دعوت شده بودند.
گزارش شبکه تلویزیون دولتی چین حاکی است که رهبران دو هیئت فتح و حماس با وانگ یی، وزیر خارجه این کشور، دیدار کردند.
وانگ یی گفت بارزترین نکته توافق بهدست آمده تشکیل یک دولت آشتی ملی موقت در غزه پس از جنگ است.
وزیر خارجه چین افزود هرچند آشتی یک موضوع داخلی برای فلسطینیان است اما بدون حمایت جامعه بینالمللی نمیتوان به آن دست یافت.
این دو سازمان رقیب سه ماه پیش هیئتهایی را برای مذاکرات مقدماتی به چین فرستاده بودند تا احتمال دستیابی به راههای پایان دادن به اختلافات ۱۷ ساله میان خود را بررسی کنند.
کوششهای پیشین اتحادیه عرب و برخی از کشورها مانند مصر و عربستان، ترکیه و الجزایر در طول سالها برای آشتی فتح و حماس یا دستکم کاهش اختلافات میان آندو ناکام مانده بود. روسیه نیز چند ماه پیش هیئتهای دو گروه را به مسکو دعوت کرده بود.
حماس حدود یک سال بعد از پیروزی در انتخابات مجلس فلسطینی در سال ۲۰۰۶، در جریان رویدادهایی خونین که با مرگ صدها فلسطینی همراه بود، جنبش فتح را از باریکه غزه بیرون انداخت.
گروه افراطی حماس برخاسته از جنبش اخوانالمسلمین معتقد به حکومت اسلامگرا از نوع رادیکال آن است، در حالی که جنبش دیرپای فتح بر اساس جدایی دین از سیاست فعالیت میکند و معتقد به حکومت سکولار است.
حماس در پی کودتای داخلی در غزه، قدرت را به طور انحصاری در این باریکه ساحلی در دست داشته و جنبش فتح تشکیلات خودگردان را در کرانه باختری اداره کرده است.
حماس در ۱۷ سال قدرت خود که تا پیش از حمله غافلگیرانه این گروه به خاک اسرائیل در جریان بود، هیچگاه اجازه بازگشت جنبش فتح به غزه را نداد و حاضر به مشارکت حکومت با آن نشد. محمود عباس و سایر سران فتح نیز در این ۱۷ سال هرگز از باریکه غزه بازدید نکردند.
«توافق وحدت فلسطین» در حالی با میانجیگری چین میان فتح و حماس بهدست آمده که غزه در جنگ بیش از ۹ ماه اخیر به تلی از ویرانه تبدیل شده و بیش از ۳۹ هزار فلسطینی، شامل هزاران شبهنظامی در این باریکه کشته شدهاند.
شمار زیادی از رهبران حماس در غزه در جنگ کشته و یحیی سنوار، رهبر اصلی داخلی این گروه از آغاز جنگ مخفی شده است.
مصر، قطر و آمریکا در دوره جنگ غزه برای دستیابی به توافق آتشبس که به معامله آزادی شهروندان ربودهشده اسرائیلی در دست حماس نیز منجر شود، تلاش کردهاند اما هنوز مدلی برای اداره غزه در پایان جنگ که مورد رضایت اسرائیل و حماس باشد، ارائه نشده است.
دولت اسرائیل که دارای رابطه کامل سیاسی با پکن است، اما واکنش تندی به این توافق نشان داد.
ییسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه اسرائیل اعلام کرد که «حاکمیت حماس خرد خواهد شد» و از سوی دیگر از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگران فلسطینی و رهبر فتح، بابت امضای قرارداد با حماس انتقاد کرد.
او گفت که آقای عباس «قاتلان و متجاوزان گروه حماس را در آغوش گرفته است».
وزیر خارجه اسرائیل نقش تشکیلات خودگران در آینده نوار غزه را نیز زیر سوال برده و گفته است: «عباس غزه را از دور تماشا خواهد کرد.»
از سوی دیگر الون آویتار، یک نظامی اسرائیلی کارشناس امور فلسطینی، روز سهشنبه به رادیوی افام۱۰۳ تلآویو گفت این توافق فقط روی کاغذ ارزش دارد.
یک مقام جنبش فتح نیز که نخواست نامش فاش شود، به روزنامه یدیعوت آحرونوت گفته که این توافق اشتیاقی در میان فلسطینیان برنخواهد انگیخت و فتح آگاه است که حماس قصد دارد با این توافق جای پای خود را در مؤسسات فتح باز کرده و به آن رخنه کند.