بایدن: از بین بردن هنیه به آتش‌بس در غزه کمکی نکرده است

به گزارش سایت اقتصادی اسرائیلی «دِ مارکر» وابسته به روزنامه هاآرتص، سه شرکت بزرگ هوایی غربی پروازهای خود به اسرائیل را تعلیق کرده‌اند.

بر پایهٔ این گزارش، یونایتد ایرلاینز و دلتا ایرلاینز دو شرکت هوایی عمده آمریکایی و همچنین خطوط هوایی بریتیش ایرلاینز چهارشنبه شب به نهادهای پروازی اسرائیل خبر داده‌اند که پروازهای آنها به مقصد و از مقصد اسرائیل «موقتاً» لغو شده است.

به نوشته «د مارکر» این امر ناشی از تنش امنیتی مرتبط با حزب‌الله و ایران در پی کشته شدن فرمانده ارشد نظامی حزب‌الله و سوء قصد به اسماعیل هنیه در ایران است. اما این شرکت‌های هوایی خود به دلایل امنیتی اشاره نکرده‌اند.

شرکت آلمانی لوفت‌هانزا نیز پروازهای روزانه به سوی اسرائیل را برای روز چهارشنبه به فرودگاه لارناکا تغییر داده است.

روزنامه اسرائیلی گلوبز نوشت سوء قصد به هنیه نشان از ضعف امنیتی جمهوری اسلامی ایران است که تهران را بی‌ثبات کرده است.

ایتامار آیخنر در روزنامه یدیعوت آحرونوت نوشت کشته شدن اسماعیل هنیه دو هدف را تأمین کرده و «انتخاب تهران» برای از بین بردن هنیه «جالب» بوده است: «هم رهبر ارشد حماس کشته شده و هم به تهران پیام داده شده که مصونیتی در ایران وجود ندارد» و «اگر به میزبانی گروه‌های تروریستی ادامه دهد، ناچار خواهد شد در خاک خود بهای سنگین آن را بپردازد».

به نوشته آقای آیخنر، اسرائیل به قطر تعهد داده بود رهبری حماس را در خاک قطر هدف قرار ندهد و از این روی، اماکنی که می‌شد علیه هنیه اقدام کرد، گزینه‌های محدودی بودند.

ایتامار آیخنر نوشت این ارزیابی وجود دارد که اسرائیل عامدانه از اقدام علیه رهبری حماس در خاک ترکیه خودداری کرده تا بیش از این در روابط بحرانی خود با اردوغان درگیر نشود.

به نوشته یدیعوت آحرونوت، اظهارات وزیر اطلاعات رئیسی در روز ۵ مرداد که گفته بود «درخشان‌ترین کار ما متلاشی کردن شبکه نفوذ موساد بود»، اکنون دستمایه طعنه و استهزای کاربران ایرانی شده است.

بنی سبطی، سخنگوی پیشین فارسی‌زبان نخست‌وزیری اسرائیل چهارشنبه شب به برنامه آیالا خاسون در شبکه کان گفت کشته شدن هنیه ضعف امنیتی جمهوری اسلامی ایران را به خوبی نشان داد زیرا از یکسو ابراهیم رئیسی بر اثر اهمالِ خود کشته شد و حال هنیه در آیین تحلیف جانشین رئیسی کشته شده است.

به گفته سبطی، جمهوری اسلامی ایران در بیان توانایی‌هایی خود اغراق و گزافه‌گویی می‌کند در حالی که نتوانسته در قلب تهران از مهمان خود مراقبت کند و این وضعیت «مانند میوه رسیده برای کسانی بوده که هدف قرار دادن هنیه را برنامه‌ریزی کردند».

یک مقام امنیتی اسرائیلی نیز به برنامه استی پرز در رادیوی کان گفت ادعای سپاه پاسداران در مورد شلیک موشک از خاک کشوری دیگر به محل اقامت هنیه را باور ندارد بلکه انفجار بمب در اقامتگاه او به احتمال زیاد عامل این هلاکت بوده و در این زمینه به احتمال زیاد افرادی در داخل حکومت به این طرح کمک کرده‌اند اما جمهوری اسلامی ایران برای جلوگیری از شرمساری خود ادعای شلیک موشک را مطرح کرده است.

ژنرال ذخیره یعکوو عمی‌درور، مشاور پیشین امنیت ملی اسرائیل، چهارشنبه شب به رسانه‌های کشورش گفت که برای از بین بردن سران حماس «دستکش‌ها از دست بیرون آمده است».

عودِد عیلم، فرمانده پیشین یگان عملیاتی موساد، نیز تأکید کرد که موساد سیستم و امکاناتی دارد که حتی با تدابیر امنیتی زیاد در اطراف هدف، به افراد مورد نظر دسترسی می‌یابد. او مرگ هنیه را نتیجهٔ «بهترین فرصت زمانی» دانست که در اختیار عاملان این حمله بوده است.

مقام‌های ایرانی اسرائیل را مسئول این حمله می‌دانند اما مقامات اسرائیلی چنین چیزی را تأیید نکرده‌اند.

بنیامین نتانیاهو پیش از این در آغاز جنگ غزه فرمان داده بود تا موساد و نهادهای امنیتی اسرائیل سران حماس را در هر کجا که بیابند، به تلافی حمله ۱۵ مهر پارسال و کشتار بیش از ۱۲۰۰ اسرائیلی و ربودن ۲۵۱ اسرائیلی به غزه، «به سزای عمل خود برسانند.»

روزنامه نیویورک تایمز شامگاه چهارشنبه به نقل از «سه منبع ایرانی» نوشت علی خامنه‌ای دستور داده که جمهوری اسلامی ایران کشته شدن اسماعیل هنیه در خاک ایران را با «حمله مستقیم به اسرائیل» تلافی کند.

هویت «سه منبع ایرانی» که با نیویورک تایمز گفت‌وگو کرده‌اند، در گزارش این روزنامه ذکر نشده است. به نوشته این گزارش، دو منبع از سه منبعی که با نیویورک تایمز گفت‌وگو کرده‌اند، از نیروهای سپاه پاسداران بوده‌اند.

نیویورک تایمز ترور هنیه در خاک ایران را «یک شکست امنیتی تحقیرآمیز» برای جمهوری اسلامی ایران نامیده است.

این گزارش از قول منابع خود می‌گوید که تهران قصد دارد «حملات ترکیبی با پهپاد و موشک به اهداف نظامی در نزدیکی تل‌آویو و حیفا» انجام دهد اما «از وارد کردن آسیب به اهداف غیرنظامی خودداری خواهد کرد».

به نوشته نیویورک تایمز جمهوری اسلامی ایران این احتمال را بررسی می‌کند که همزمان با حمله مستقیم از خاک ایران به اسرائیل، حملات از عرصه‌های دیگری از یمن، سوریه و عراق به سوی اسرائیل انجام شود.

کاخ سفید به دنبال ترور اسماعیل هنیه، رهبر گروه حماس که برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیس جمهور تازه ایران، به تهران آمده بود، نسبت به افزایش خطر گسترش جنگ در خاورمیانه هشدار داد.

جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید در شنسیتی با خبرنگاران گفت که اما با این حال، واشنیگتن اعتقاددارد که یک درگیری همه‌جانبه در منطقه قریب‌الوقوع یا امر اجتناب‌ناپذیری نیست و تلاش می‌کند تا از وقوع آن جلوگیری کند.

وی گفت، علیرغم نگرانی‌ها مبنی بر اینکه چنین رخدادی به تلاش‌ها برای دستیابی به توافق آتش‌بس ضربه‌ای جدی وارد کرده است، ایالات متحده همچنان معتقد است که یک فرآیند «معقول» برای دستیابی به این توافق و پایان دادن به بیش از ۹ ماه درگیری بین اسرائیل و حماس در نوار غزه وجود دارد.

سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نامه‌ای به شورای امنیت از این نهاد خواست که ترور اسماعیل هنیه، رهبر گروه حماس، را به شدت محکوم کند.

امیر سعید ایروانی در نامه‌ای که روز چهارشنبه به رئیس شورای امنیت و دبیرکل سازمان نوشته، اقدام اسرائیل در ترور آقای هنیه در تهران را «متجاوزانه به حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران» دانسته و یادآور شده که رهبر حماس به‌عنوان مهمان رسمی دولت ایران برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور جدید ایران، دعوت شده بود.

این نامه می‌گوید: «چنین جنایت فجیعی که یک مهمان رسمی بلندپایه را هدف قرار داده، تجاوز جدی علیه حاکمیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود و نقض آشکار اصول و موازین اساسی حقوق بین‌الملل، علی‌الخصوص اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد، از جمله ماده ۲(۴) که تهدید یا استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر دولتی را ممنوع می‌کند، به شمار می‌آید.»

آقای ایروانی در ادامه نوشته است: «با توجه به پیامدهای وخیم جنایات رژیم اسرائیل بر صلح و امنیت منطقه‌ای، جمهوری اسلامی ایران از شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌خواهد که به طور قاطع و شدید حملات تجاوزکارانه و حملات تروریستی رژیم اسرائیل به حاکمیت و تمامیت ارضی ایران، و همچنین اقدامات تجاوزکارانه اخیر علیه حاکمیت و تمامیت ارضی لبنان و جمهوری عربی سوریه را محکوم کند.»

بامداد چهارشنبه سپاه پاسداران اعلام کرد که اسماعیل هنیه به همراه یکی از محافظانش در حمله اسرائیل کشته شده‌اند. آقای هنیه بیشتر بین قطر و ترکیه در رفت و آمد بود، اگرچه اقامتگاه در طر و تحت حمایت امیر این کشور بود.

کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستار افزایش‌ تلاش‌های دیپلماتیک برای ممانعت از گسترش جنگ در خاورمیانه پس از ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس، شدند.

اسماعیل هنیه که برای مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیس جمهور جدید ایران، به تهران سفر کرده بود، بامداد چهارشنبه ترور شد، رخدادی که به نگرانی‌ها درباره گسترش جنگ غزه و تبدیل آن به جنگی منطقه‌ای در خاورمیانه دامن زده است.

این ترور به فاصله کمتر از ۲۴ ساعت پس از کشته شدن یکی از ارشدترین فرماندهان حزب‌الله در حمله هوایی اسرائیل به بیروت رخ داد که به تلافی حمله راکتی مرگبار به بلندی‌های اشغالی جولان انجام گرفته بود.

شینو میتسوکو، معاون نماینده ژاپن در سازمان ملل، روز چهارشنبه در نشست اضطراری شورای امنیت با تاکید بر تلاش‌های بین‌المللی برای جلوگیری از گسترش جنگ، گفت: «ما می‌ترسیم که منطقه در آستانه یک جنگ تمام عیار باشد.»

چین، روسیه و الجزایر در نشست شورای امنیت ترور هنیه را محکوم کردند. سفیر ایران در سازمان ملل نیز آن را اقدامی تروریستی خواند، اما ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه نسبت به آن‌چه حمایت ایران از نیروهای بی‌ثبات‌کننده در منطقه نامیده‌اند اظهار ناخشنودی کردند.

فو کونگ، سفیر چین در سازمان ملل متحد، عدم دستیابی به آتش‌بس در غزه را عامل تشدید تنش‌ها دانست و گفت: «کشورهای دارای نفوذ باید فشار بیشتری بیاورند و با شدت بیشتری تلاش کنند تا شعله‌های جنگ در غزه را خاموش کنند.»

باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل، ضمن تکرار درخواست لندن برای آتش‌بس فوری در غزه، خواستار آرامش و خویشتن‌داری طرفین شد. او گفت که اسرائیل و حماس باید دوباره روند صلح را که مبتنی بر راه‌حل دو کشوری است، آغاز کنند.

خانم وودوارد اظهار داشت: «صلح باید از طریق مذاکرات دیپلماتیک حاصل شود. صلح طولانی‌مدت با بمب و گلوله به دست نخواهد آمد.»

رابرت وود، معاون سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد، از آن دسته اعضای شورای امنیت که بر ایران نفوذ دارند خواست «فشار بر ایران را افزایش دهند تا از تشدید حملات گروه‌های نیابتی خود علیه اسرائیل جلوگیری کنند».

امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد، گفت که تهران همواره حداکثر خویشتنداری را اعمال کرده است، اما حق خود را برای پاسخ قاطع محفوظ می‌داند. وی از شورای امنیت خواست اسرائیل را محکوم کرده و آن را تحریم کند.

جاناتان میلر، معاون نماینده اسرائیل در سازمان ملل، نیز از شورای امنیت خواست تا ایران را به دلیل حمایت از تروریسم منطقه‌ای محکوم کند.

میلر با دعوت از جهان به حمایت از اسرائیل گفت: «ما از خود دفاع خواهیم کرد و با قدرت در برابر کسانی که به ما آسیب می‌زنند می‌ایستیم.»

هزاران معترض حامی فلسطین روز چهارشنبه در خیابان‌های شهر استانبول ترکیه حاضر شدند و در اعتراض به کشته شدن اسماعیل هنیه رهبر گروه افراطی حماس راهپیمایی کردند.

تظاهرکنندگان در استانبول پوسترها و بنرهایی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود: «شهید هنیه، بیت‌المقدس آرمان ما و راه تو راه ماست». معترضان در راهپیمایی در منطقه فاتح استانبول شعارهایی چون «اسرائیل قاتل، از فلسطین بیرون برو» و «هزاران درود از استانبول به مقاومت غزه» سر دادند. این افراد همچنین پرچم‌های ترکیه و فلسطین را به اهتزاز درآوردند.

هرچند برآوردها بر این است که اسرائیل این عملیات را انجام داده اما بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این کشور مسئولیتی در این خصوص برعهده نگرفته و اعلام کرده که در مورد کشته شدن هنیه اظهار نظر نمی‌کند.

هنیه که معمولاً در قطر مستقر بود، چهره دیپلماسی بین‌المللی حماس بود و در مذاکرات غیرمستقیم بین‌المللی برای دستیابی به آتش‌بس در غزه شرکت کرده بود.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه روز چهارشنبه ترور در تهران را محکوم کرد و گفت که این قتل نمی‌تواند اراده فلسطینی‌ها را در مبارزه تحت تأثیر قرار دهد.

اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی گروه افراطی حماس که در قهرست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده و اروپا هم قرار دارد، بامداد چهارشنبه در محل اقامتش در تهران کشته شد.

روزنامه جمهوری اسلامی در شماره صبح پنج‌شنبه، ۱۱ مرداد خود، نوشته: «اینکه رژیم صهیونیستی می‌تواند موشک خود را از پنجره اطاق خواب اسماعیل هنیه در نقطه کاملاً حفاظت شده‌ای در تهران عبور بدهد و او را به شهادت برساند، هیچ مفهومی غیر از این ندارد که این رژیم جنایتکار در داخل خودمان عوامل نفوذی دارد.»

این روزنامه خواستار «پاکسازی ریشه‌ای در مجموعه‌های اطلاعاتی و امنیتی» جمهوری اسلامی شده و افزوده: «تمام محکوم کردن‌ها و سرزنش‌هائی که متوجه رژیم صهیونیستی می‌کنیم کاملاً درست و لازمند ولی لازم‌تر از این کار، پاکسازی داخلی خودمان از عوامل نفوذی این رژیم است.»

جمهوری اسلامی با انتقاد از ترورهای مکرر نیروهای «جبهه مقاومت» در لبنان و سوریه و عراق و ایران، اضافه کرده که «از انتقام گرفتن مهم‌تر، بستن راه‌های نفوذ دشمن در هوا و زمین و شناسائی و مجازات عناصر وابسته است که از آن غفلت می‌کنیم.»

پس از ترور اسماعیل هنیه در یک ساختمان ویژه در تهران، انتقادهای بسیاری متوجه دستگاه‌های اطلاعاتی-امنیتی جمهوری اسلامی شده و برخی علت موفقیت این ترور و ترورهای پیشین را «نفوذ جدی و گستردهٔ» اسرائیل در نیروهای امنیتی ایران دانسته‌اند.