چند روز پس از عملیات کمسابقه منتسب به اسرائیل در یکی از مجتمعهای نظامی سوریه، در حالی که اسرائیل هنوز به سکوت کامل خود در این باره ادامه داده است، مقامات آمریکایی دیگری درستی این گزارشها را تأیید کردهاند.
به نوشته روزنامه آمریکایی «وال استریت جورنال»، عملیاتی «غیرعادی» از سوی اسرائیل در سوریه انجام شد که به گفته عضو یک اندیشکده آمریکایی در واشینگتن، از همان نوعی است که اسرائیل باید در صورت اقدام علیه تأسیسات نظامی مشابه در ایران آن را پیاده کند.
نام واحد کماندویی «شلداگ» در ارتش اسرائیل در ارتباط با عملیات انجام شده در مجتمع مصیاف سوریه مطرح شده است؛ واحدی که سابقه ۴۸ ساله دارد و تا حال جزئیات کمی در مورد آن در رسانههای جهانی منتشر شده است.
دیدهبان حقوق بشر سوریه شمار تلفات در حمله اسرائیل، در فاصله یکشنبهشب ۱۸ شهریور تا بامداد دوشنبه ۱۹ شهریور در مصیاف در غرب سوریه را تا ۲۵ نفر اعلام کرد، هر چند در اکثر گزارشهای منابع غربی به ۱۶ کشته در این عملیات اشاره شده است.
«مقامات آمریکایی» به وال استریت جورنال گفتهاند که «نیروهای ویژه اسرائیلی در یورش نادر خود در سوریه یک کارخانه موشکی ایران را هدف قرار دادند».
اسرائیل بیش از یک دهه است که با انجام حملات هوایی در سوریه، به گفته خود، در صدد جلوگیری از استقرار نظامی ایران در این کشور هممرز با اسرائیل است و همزمان تلاش دارد تا از انتقال موشک ایرانی و فناوری آن از راه سوریه به دست گروه حزبالله در لبنان جلوگیری کند.
اما به نوشته وال استریت جورنال، طرح هفته گذشته اسرائیل غیر از تکرار حملات هوایی، شامل حضور مستقیم نیروهای اسرائیلی در سوریه نیز بود که از این نظر یک عملیات جاهطلبانه گسترده محسوب میشود.
نیویورک تایمز نیز ۲۰ شهریور به نقل از منابع آمریکایی نوشته بود نیروهای اسرائیلیِ فرود آمده از بالگرد در مصیاف اسناد و موادی را از سایت ساخت موشک سوریه گردآوری کرده و با خود بردند.
به نوشته نیویورک تایمز، بهدلیل پیچیدگی عملیات و لزوم کسب اطلاعات دقیق از درون این سایت مخفی، اسرائیل تصمیم گرفت از نیروی زمینی استفاده کند و همه کماندوها هم در پایان عملیات، سالم به اسرائیل برگشتند.
رسانههای مخالف حکومت بشار اسد و برخی منابع خبری نزدیک به عربستان سعودی گزارش داده بودند که اقدام نیروی هوایی اسرائیل در بمباران سنگین جادهها و مناطق دور و نزدیک به مجتمع مصیاف با این هدف بود که مانع از دسترسی نیروهای نظامی سوریه به محل شود تا کماندوهای اسرائیلی بتوانند با فرود از بالگردها، کارخانه مورد نظر خود در مصیاف را بررسی کرده و اسناد و مدارک لازم را بردارند.
ادعای برخی از رسانههای منطقه در خصوص احتمال ربودن دو دانشمند سوری یا دو تا چهار مهره نظامی ایرانی از سوی کماندوهای اسرائیلی و انتقال آنها به اسرائیل، در رسانههای عمده غربی بازتاب نیافت و نادیده گرفته شد.
باراک راوید، گزارشگر اسرائیلی سایت اسرائیلی «والانیوز» و سایت آمریکایی «اکسیوس»، نوشته بود که کماندوهای اسرائیل در جریان عملیات هلیبرد خود در «کارخانه موشکی ایرانی» در اعماق زمین با برداشتن اسناد مورد نظر، منطقه را با بالگرد ترک کردند.
به نوشته آقای راوید، این بخش از مصیاف در برابر حملات هوایی مصون است و کماندوهای «واحد شلداگ» پس از عملیات «غیر معمول» و «به شدت خطرناک» خود آن را با بمب منفجر کردند.
این گزارشگر نوشت اسرائیل بیش از پنج سال این کارخانه را زیر نظر داشت و دو طرح پیشین برای انجام عملیات در آن بهدلیل ضریب بالای مخاطراتی که داشت، لغو شده بود. اما عملی کردن طرح در یکشنبه شب گذشته به تقلاهای پشت پرده ایران و حزبالله برای تولید موشکهای میانبرد دقیق در سوریه که حزبالله از آن علیه اسرائیل استفاده کند، «ضربه مهمی» وارد کرد.
مقامات اسرائیلی پیشین نیز به رسانههای اسرائیلی گفتند جامعه اطلاعاتی اسرائیل بیش از پنج سال تحرکات موشکی ایران و حزبالله در کارخانه مصیاف در دل کوه را در طرح رمزی با عنوان «لایه عمیق» دنبال کرده و به مشخصات دقیق محل دست یافته بود.
در فیلمهایی که برخی از ساکنان محلی در سوریه در شبکههای اجتماعی از شب حادثه منتشر کردند، صدای بالگردها نیز به گوش میرسید. این رویداد تا به حال سابقه نداشته است.
بیبیسی نیز گفته است پیکر قربانیان و زخمیهای این عملیات پس از انتقال به بیمارستانهای سوریه از اصابت گلوله از نزدیک به آنها نشان داشت که شک اولیه نسبت به حضور نیروهای اسرائیلی در محل را برانگیخت.
مقامات آمریکایی گفتهاند که اسرائیل پیش از عملی کردن طرحش در مصیاف، واشینگتن را از قصد خود آگاه کرد اما هیچ جزئیات بیشتری ارائه نکرد و آمریکاییها آگاه نبودند که این طرح اسرائیلی دقیقاً چیست و چه زمانی عملی خواهد شد.
به نوشته وال استریت جورنال، در جریان سفر ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده سنتکام، که یکشنبه گذشته (ساعاتی پیش از عملیات اسرائیلی در سوریه) در اسرائیل بود، او از مقر فرماندهی ارتش اسرائیل در شمال این کشور بازدید کرد و در آنجا برنامههای عملیاتی ارتش در قبال لبنان با وی در میان گذاشته شد.
هنگامی که خبرنگاران در نشست خبری سخنگوی پنتاگون در چهار روز بعد از عملیات سئوال کردند، پت رایدر آنها را به پرسش از دولت اسرائیل حواله داد؛ اما اسرائیل در تمامی سطوح خود در این باره سکوت کرده است.
این وزارت خارجه ایران بود که از ساعاتی پس از انتشار گزارشهای اولیه، با تکذیب وجود سایت نظامی ایرانی در سوریه این را نیز رد کرد که اساساً پرسنل ایرانی در محل حضور داشتهاند. سفارت ایران در دمشق نیز ۲۲ شهریور در توئیتی گزارش منابع خبری منطقهای در خصوص ربودن شهروندان ایرانی به دست کماندوهای اسرائیلی را تکذیب کرد.
اندرو تابلر، مسئول پیشین میز سوریه در شورای امنیت ملی کاخ سفید و تحلیلگر اندیشکده واشینگتن برای سیاست خاور نزدیک با تخصص در امور سوریه و لبنان، به وال استریت جورنال گفت: این «حمله دیدنی و غیرعادی» نشان میدهد که اسد و حکومت او همچنان بخشی از «محور مقاومت» محسوب میشوند.
چارلز لیستر، از اندیشکده یادشده در واشینگتن، نیز گفت حمله اسرائیل به این کارخانه در دل کوهی در سوریه که در آن موشک و راکت زیر نظر سپاه پاسداران تولید میشود، از نوع همان عملیات مورد نیاز اسرائیل در صورت در پیش گرفتن حمله علیه تأسیسات نظامی مشابه در خاک ایران است.
پس از آنکه باراک راوید نوشت واحد شلداگ ارتش اسرائیل عامل اجرای عملیات در سوریه بوده، برخی از فرماندهان ارشد نظامی پیشین ارتش اسرائیل در گفتوگو با رسانههای کشورشان جزئیاتی درباره این واحد را بیان کردند.
واحدی که در ارتش ۵۱۰۱ نیز نامیده میشود، بال هفتم نیروی هوایی ارتش اسرائیل به حساب میآید، برپایی آن در سال ۱۹۷۶ میلادی نتیجه درس عبرت جنگ «یوم کیپور» در سه سال پیش از آن میان در پی حمله غافلگیرانه ارتشهای سوریه و مصر به اسرائیل بوده و نیروهایش برای مأموریتهای حساس کماندویی از محل پایگاه خود در پالماخیم اعزام میشوند و «نشان ویژه واحد شاه ماهی است تا فرود آمدن بر دشمن مانند شاه ماهی را ثابت کند».
شلداگ که با الهام از سرویس ویژه نیروی هوایی بریتانیا تشکیل شده، خواهرخوانده «سیرت متکال» نیروی زبده کماندویی ارتش نیز هست؛ نیرویی که افرادی مانند اهود باراک و بنیامین نتانیاهو بخش مهمی از دوران نظامیگری خود را در آن سپری کردند.
از فرمانده کنونی شلداگ تنها با حرف کوچک نامش، «ب»، در رسانههای اسرائیل یاد شده و آمده است که عملیات این نیرو در جریان جنگ غزه به میزان زیادی گسترش یافته است. اما ظاهراً عملیات منتسب به این یگان در مصیاف سوریه یکی از غیرعادیترین مأموریتهای آن در ۴۸ سال موجودیت این واحد بوده است.