وزير امور خارجه ايران که به تفلیس سفر کرده است پس از دیدار با مقام های گرجی گفت که ايران قصد ميانجيگری در بحران ميان روسيه و گرجستان را ندارد.
منوچهر متکی روز سه شنبه، ۱۷ سپتامبر، پس از ملاقات با همتای گرجستانی خود از سفر خود به اين کشور با عنوان «ديپلماسی قفقاز» ياد کرد و گفت که «حادثه اخير موجب نگرانی همه گرديد و ما در راستای اهميتی که برای ثبات و امنيت منطقه قايل هستيم در صدد برآمديم تا تحرک خود را برای برقراری صلح و امنيت آغاز کنيم.»
با اين حال وزير امور خارجه ايران اظهار داشت: «کار ما يک اقدام ميانجيگرانه نيست اما طرح ايده هايی می تواند کمک کند که بحران، مسير برون رفت خود را پيدا کند.»
جمهوری اسلامی ايران پس از آغاز بحران ميان روسيه و گرجستان در ماه اوت بر سر منطقه اوستيای جنوبی، از طرفين خواست تا از خود خويشتنداری نشان دهند.
بر اساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، ايرنا، منوچهر متکی در جريان سفر خود به تفليس با ميخائيل ساکاشويلی نيز ديدار و گفت و گو کرده است.
آقای ساکاشويلی در اين ديدار گفته است: «هر قدرت منطقه ای که بتواند وضع را به شرايط عادی بازگرداند ما آمادگی داريم در فرايند منطقه ای با آن همکاری های لازم را به عمل آوريم.»
بحران گرجستان پس از آن رخ داد که روز هفتم اوت سربازان گرجی با حمله به تسخينوالی، مرکز اوستيای جنوبی تلاش کردند تا حاکميت دولت مرکزی را بر اين منطقه استقلال طلب اعمال کنند.
- «کار ما يک اقدام ميانجيگرانه نيست اما طرح ايده هايی می تواند کمک کند که بحران، مسير برون رفت خود را پيدا کند.»
اين اقدام با واکنش نيروهای روسی مواجه شد که تحت عنوان تامين امنيت اتباع روسيه و نيروهای صلحبان اين کشور به جنگ با نيروهای گرجی پرداختند. در نهايت، دو طرف پيشنهاد شش ماده ای فرانسه برای آتش بس را پذيرفتند.
ایران و استقلال مناطق جدایی طلب
گزارش ها حاکی است که وزير امور خارجه ايران در تفليس با اين پرسش خبرنگاران روبرو شده است که آيا تهران، استقلال اوستيای جنوبی و ابخازيا را به رسميت می شناسد؟
منوچهر متکی بدون ارائه پاسخی به اين پرسش صرفا اشاره کرده است که «همه جوانب اين بحران از سوی تهران در دست بررسی است.»
وی افزود: «در کليت موضوع و هر بخشی از مساله اگر به نظر و موضع خاصی برسيم اعلام می کنيم.»
جمهوری اسلامی ايران در بحران گرجستان مواضع متناقضی داشته است. در حالی که تهران در برخی موضعگيری ها خواستار حل و فصل مسالمت آميز بحران گرجستان شده است، هم محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری و هم منوچهر متکی در چندین اظهار نظر مختلف از گرجستان انتقاد کرده بودند.
آقای احمدی نژاد در سخنانی در حاشيه نشست ماه گذشته شانگهای، مناقشه قفقاز را ناشی از دخالت قدرت های خارج از منطقه دانست و گفت:« اين دولت گرجستان است که با دادن اجازه چنين دخالتی به آن دامن زده است.»
اظهارات رييس جمهوری اسلامی از سوی پاره ای از رسانه ها به معنای حمايت ايران از اقدام نظامی مسکو عليه گرجستان تعبير شد ولی سخنگوی وزارت امور خارجه ايران روز يازدهم شهريورماه گزارش های حاکی از جانبداری تهران از روسيه در قبال بحران جاری قفقاز را تکذيب کرد.
با اين حال، منوچهر متکی در اظهار نظری گفته بود که «تحولات گرجستان بايد هشدار و زنگ خطری برای کشورهای منطقه باشد.»
وی اين بحران را ناشی از « محاسبه اشتباه، تصور غلط از بازخوردها و استفاده از زور و نيروی نظامی توسط دولت گرجستان» دانست و بدون اشاره مستقيم به حمله نيروهای روسيه به داخل گرجستان گفت: « طبيعی است که هر اقدامی، عکس العمل خاص خود را دارد.»
اظهارات مقام های جمهوری اسلامی در انتقاد از گرجستان در حالی صورت می گيرد که تهران هيچ انتقادی از اقدام نظامی و حضور سربازان روسيه در گرجستان به عمل نیاورده است.
