دیدار از دهلی در آغاز سفر ۱۰ روزه آسیایی اوباما نشانه اهمیت فوق‌العاده هند در مناسبات خارجی آمریکا و همچنین علاقه خاص واشنگتن به گسترش روابط تجاری و توسعه همکاری‌های فنی و امنیتی با آن کشور است.
رئیس‌جمهور آمریکا در این سفر رسمی، تام دونیلون، مشاور تازه امنیت ملی کاخ سفید، و یک هیئت ۲۰۰ نفری از رهبران تجاری و اقتصادی را به همراه خود دارد.
اوباما طی ۱۰ سال گذشته و پس از بیل کلینتون و جورج دبلیو بوش، سومین رئیس جمهور آمریکا است که به هند سفر می‌کند. تاکنون شش رئیس‌جمهور آمریکا از هند دیدار کرده اند.
تا پیش از سقوط اتحاد شوروی و خاتمه جنگ سرد، هند در مناسبات خارجی خود به شوروی نزدیک بود. قرار داشتن در مرزهای مشترک طولانی و سه هزار ۲۲۵ کیلومتری با چین و تحمل یک شکست نظامی از آن کشور در سال ۱۹۶۲ از یک سو و از سوی دیگر تداوم خصومت‌های قومی و اختلاف‌های حدود ملی با پاکستان، بخصوص بر سر بخش جدایی‌طلب کشمیر، حفظ امنیت ملی را به نگرانی عمده دولت‌های مختلف در این بزرگترین دموکراسی جهان تبدیل کرده است.
اتحاد شوروی با استفاده از فقر اقتصادی و نگرانی‌های امنیتی هند، و به منظور تعادل بخشیدن به قدرت چین در شرق آسیا از راه ارائه کمک‌های نظامی گسترده به دهلی طی سه دهه بعد از استقلال آن کشور، به عنوان بزرگترین هم‌پیمان نظامی دهلی ظهور کرد.
در حال حاضر و در حدود ۲۰ سال پس از خاتمه جنگ سرد نیز همچنان ۸۵ درصد از تجهیزات نظامی هند ساخت شوروی سابق (روسیه) است و انتظار می‌رود روسیه برای حفظ این بازار و آمریکا به منظور نفوذ در آن به رقابت برخیزند.
روسیه در ادامه همکاری‌های باقیمانده از زمان اتحاد شوروی همچنان در صدد توسعه همکاری‌های نظامی با چین و گسترش این همکاری‌ها در زمینه‌های اتمی و افزایش حجم و ارزش مبادلات تجاری با آن کشور است. آمریکا در زمینه توسعه مناسبات و گسترش صادرات به هند، دست کم در زمینه‌های تسلیحاتی و اتمی با رقابت روسیه روبه‌رو است.
تغییر نگرش
بعد از دوران جنگ سرد نه تنها نگرش دنیای غرب نسبت به هند تغییر یافت که هند نیز با درک تغییرات بازار و شکست اقتصاد سوسیالیستی، نگاه خود را نسبت به اقتصاد آزاد تغییر داد. پیروزی‌های چین در زمینه توسعه اقتصادی با فاصله گرفتن از اقتصاد دولتی و سوسیالیستی، در تشویق هند به تکرار آن تجارب و تلاش برای جذب سرمایه و تکنولوژی پیشرفته غربی بسیار مؤثر واقع شد.
بیل کلینتون در میانه دوران ریاست جمهوری خود توجه واشنگتن به هند را افزایش داد و پس از انجام یک دیدار رسمی از دهلی مناسبات آمریکا و هند را به مسیر تازه‌ای هدایت کرد. مناسبات همه‌جانبه امریکا و هند در زمان جورج دبلیو بوش از ابعاد تازه‌ای برخوردار شد و در ادامه آن بوش طی سفری به هند در سال ۲۰۰۶ پیمان همکاری‌های اتمی با هند را به امضا رساند.
دیدار جاری اوباما از هند می‌تواند همکاری‌های دو کشور طی دو دهه اخیر را از دامنه‌ای وسیع‌تر از پیش برخوردار سازد.
هند با حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون جمعیت بعد از چین پرجمعیت‌ترین کشور جهان است. این کشور در سال ۲۰۳۰ از این لحاظ چین را پشت سر خواهد گذاشت. اقتصاد هند هم اکنون یازدهمین اقتصاد بزرگ دنیا است و طی ۱۰ سال آینده به یکی از پنج اقتصاد برتر جهان تبدیل خواهد شد. ترکیب این دو عامل هند را به یکی از بزرگترین بازارهای مصرفی جهان تبدیل خواهد کرد.
از این لحاظ توسعه مناسبات با هند برای کلیه کشورهای بزرگ جهان از اهمیت خاص برخوردار است. هند به زودی بعد از چین و ژاپن از لحاظ مصرف انرژی نیز در ردیف سوم آسیا قرار خواهد گرفت و از این جهت بیش از پیش نسبت به امنیت انرژی و ثبات اقتصادی در جهان آسیب‌پذیر و حساس خواهد شد.
هدف‌های آمریکا
بر خلاف چین که همچنان در مورد دوستانه ساختن مناسبات خود با هند تردید می‌کند، آمریکا مصمم به استفاده از شرایط موجود و توسعه مناسبات با هند است. به جز بازار بزرگ و رو به رشد هند که برای آمریکا و صادرات کالاها پیشرفته دارای اهمیت فراوانی است، واشنگتن می‌تواند از هند به عنوان عامل تعادل در برابر قدرت رو به افزایش چین استفاده کند.
اگرچه ذهنیت تعادل قدرت در برابر چین صرفاً امنیتی و نظامی و شبیه به ذهنیت و معادلات پیش از دوران جنگ سرد نیست. چنانکه قدرت افزوده و کنونی چین نیز ناشی از افزایش قدرت نظامی آن کشور نیست. قدرت کنونی چین ناشی از مازاد سرمایه و قدرت صادراتی آن کشور است. این عرصه‌ای است که از راه تقویت بنیه اقتصادی هند می‌توان با آن به رقابت پرداخت.
هند و چین هر دو از نیروی انسانی بی‌پایان و ارزان برخوردارند. قرار دادن هند در کنار چین می‌تواند انحصار تولید و صادرات کالاهای ارزان و فراوان چین را شکسته و قدرت صادراتی آن کشور را به چالش بخواند.
در عین حال بازار مصرف رو به گسترش هند می‌تواند سرمایه‌های غربی را در راه ایجاد نیازهای تازه و جذب کالاهای پیشرفته‌تر به خدمت بگیرد. با دور نگری و توجه به این تحول است که رئیس‌جمهور آمریکا در سفر جاری خود به هند بزرگترین هیئت تجاری تاریخ آن کشور را همراه خود ساخته و انتظار دارد ضمن اقامت سه روزه در هند با رهبران کشور میزبان ۱۸ قرارداد مختلف همکاری را به امضا برساند.
هند نیز متقابلاً انتظار دارد ضمن یافتن بازار کار برای نیروی انسانی تحصیل کرده خود در آمریکا، از حمایت سیاسی و امنیتی بیشتر آن کشور در منطقه بهره بگیرد. توسعه بازارهای صادراتی در آمریکا و استفاده از تعرفه‌های ترجیحی در آن کشور می‌تواند رشد تولید و در نهایت توسعه اقتصادی هند را سریع‌تر از پیش بسازد.
به جز فروش هواپیماهای مسافری و نهایی کردن همکاری‌های اتمی که در دوران جورج بوش مورد توافق قرار گرفت، آمریکا انتظار دارد که از راه افزایش رشد اقتصادی و قدرت خرید بیشتر هند، آن کشور نیز در آینده در ردیف خریداران تسلیحات غربی قرار گیرد.
آغاز دیدار آسیایی اوباما از هند، پیش از عزیمت وی به کره، ژاپن و اندونزی، به جز نشان دادن علامت خاص به چین، نشانه اهمیت فراوان مناسبات با دهلی در معادلات امنیت منطقه‌ای و جهانی واشنگتن است. انتظار نمی‌رود که تغییرات اخیر در ترکیب کنگره تأثیر محسوسی بر تغییر این دیدگاه باقی بگذارد.
--------------------------------------------------------------------------------------------
دیدگاه های ارائه شده در این مقاله الزاما بازتاب دهنده دیدگاه های رادیو فردا نیست.
رئیس‌جمهور آمریکا در این سفر رسمی، تام دونیلون، مشاور تازه امنیت ملی کاخ سفید، و یک هیئت ۲۰۰ نفری از رهبران تجاری و اقتصادی را به همراه خود دارد.
اوباما طی ۱۰ سال گذشته و پس از بیل کلینتون و جورج دبلیو بوش، سومین رئیس جمهور آمریکا است که به هند سفر می‌کند. تاکنون شش رئیس‌جمهور آمریکا از هند دیدار کرده اند.
تا پیش از سقوط اتحاد شوروی و خاتمه جنگ سرد، هند در مناسبات خارجی خود به شوروی نزدیک بود. قرار داشتن در مرزهای مشترک طولانی و سه هزار ۲۲۵ کیلومتری با چین و تحمل یک شکست نظامی از آن کشور در سال ۱۹۶۲ از یک سو و از سوی دیگر تداوم خصومت‌های قومی و اختلاف‌های حدود ملی با پاکستان، بخصوص بر سر بخش جدایی‌طلب کشمیر، حفظ امنیت ملی را به نگرانی عمده دولت‌های مختلف در این بزرگترین دموکراسی جهان تبدیل کرده است.
اتحاد شوروی با استفاده از فقر اقتصادی و نگرانی‌های امنیتی هند، و به منظور تعادل بخشیدن به قدرت چین در شرق آسیا از راه ارائه کمک‌های نظامی گسترده به دهلی طی سه دهه بعد از استقلال آن کشور، به عنوان بزرگترین هم‌پیمان نظامی دهلی ظهور کرد.
در حال حاضر و در حدود ۲۰ سال پس از خاتمه جنگ سرد نیز همچنان ۸۵ درصد از تجهیزات نظامی هند ساخت شوروی سابق (روسیه) است و انتظار می‌رود روسیه برای حفظ این بازار و آمریکا به منظور نفوذ در آن به رقابت برخیزند.
روسیه در ادامه همکاری‌های باقیمانده از زمان اتحاد شوروی همچنان در صدد توسعه همکاری‌های نظامی با چین و گسترش این همکاری‌ها در زمینه‌های اتمی و افزایش حجم و ارزش مبادلات تجاری با آن کشور است. آمریکا در زمینه توسعه مناسبات و گسترش صادرات به هند، دست کم در زمینه‌های تسلیحاتی و اتمی با رقابت روسیه روبه‌رو است.
تغییر نگرش
بعد از دوران جنگ سرد نه تنها نگرش دنیای غرب نسبت به هند تغییر یافت که هند نیز با درک تغییرات بازار و شکست اقتصاد سوسیالیستی، نگاه خود را نسبت به اقتصاد آزاد تغییر داد. پیروزی‌های چین در زمینه توسعه اقتصادی با فاصله گرفتن از اقتصاد دولتی و سوسیالیستی، در تشویق هند به تکرار آن تجارب و تلاش برای جذب سرمایه و تکنولوژی پیشرفته غربی بسیار مؤثر واقع شد.
بیل کلینتون در میانه دوران ریاست جمهوری خود توجه واشنگتن به هند را افزایش داد و پس از انجام یک دیدار رسمی از دهلی مناسبات آمریکا و هند را به مسیر تازه‌ای هدایت کرد. مناسبات همه‌جانبه امریکا و هند در زمان جورج دبلیو بوش از ابعاد تازه‌ای برخوردار شد و در ادامه آن بوش طی سفری به هند در سال ۲۰۰۶ پیمان همکاری‌های اتمی با هند را به امضا رساند.
دیدار جاری اوباما از هند می‌تواند همکاری‌های دو کشور طی دو دهه اخیر را از دامنه‌ای وسیع‌تر از پیش برخوردار سازد.
هند با حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون جمعیت بعد از چین پرجمعیت‌ترین کشور جهان است. این کشور در سال ۲۰۳۰ از این لحاظ چین را پشت سر خواهد گذاشت. اقتصاد هند هم اکنون یازدهمین اقتصاد بزرگ دنیا است و طی ۱۰ سال آینده به یکی از پنج اقتصاد برتر جهان تبدیل خواهد شد. ترکیب این دو عامل هند را به یکی از بزرگترین بازارهای مصرفی جهان تبدیل خواهد کرد.
از این لحاظ توسعه مناسبات با هند برای کلیه کشورهای بزرگ جهان از اهمیت خاص برخوردار است. هند به زودی بعد از چین و ژاپن از لحاظ مصرف انرژی نیز در ردیف سوم آسیا قرار خواهد گرفت و از این جهت بیش از پیش نسبت به امنیت انرژی و ثبات اقتصادی در جهان آسیب‌پذیر و حساس خواهد شد.
هدف‌های آمریکا
بر خلاف چین که همچنان در مورد دوستانه ساختن مناسبات خود با هند تردید می‌کند، آمریکا مصمم به استفاده از شرایط موجود و توسعه مناسبات با هند است. به جز بازار بزرگ و رو به رشد هند که برای آمریکا و صادرات کالاها پیشرفته دارای اهمیت فراوانی است، واشنگتن می‌تواند از هند به عنوان عامل تعادل در برابر قدرت رو به افزایش چین استفاده کند.
اگرچه ذهنیت تعادل قدرت در برابر چین صرفاً امنیتی و نظامی و شبیه به ذهنیت و معادلات پیش از دوران جنگ سرد نیست. چنانکه قدرت افزوده و کنونی چین نیز ناشی از افزایش قدرت نظامی آن کشور نیست. قدرت کنونی چین ناشی از مازاد سرمایه و قدرت صادراتی آن کشور است. این عرصه‌ای است که از راه تقویت بنیه اقتصادی هند می‌توان با آن به رقابت پرداخت.
هند و چین هر دو از نیروی انسانی بی‌پایان و ارزان برخوردارند. قرار دادن هند در کنار چین می‌تواند انحصار تولید و صادرات کالاهای ارزان و فراوان چین را شکسته و قدرت صادراتی آن کشور را به چالش بخواند.
در عین حال بازار مصرف رو به گسترش هند می‌تواند سرمایه‌های غربی را در راه ایجاد نیازهای تازه و جذب کالاهای پیشرفته‌تر به خدمت بگیرد. با دور نگری و توجه به این تحول است که رئیس‌جمهور آمریکا در سفر جاری خود به هند بزرگترین هیئت تجاری تاریخ آن کشور را همراه خود ساخته و انتظار دارد ضمن اقامت سه روزه در هند با رهبران کشور میزبان ۱۸ قرارداد مختلف همکاری را به امضا برساند.
هند نیز متقابلاً انتظار دارد ضمن یافتن بازار کار برای نیروی انسانی تحصیل کرده خود در آمریکا، از حمایت سیاسی و امنیتی بیشتر آن کشور در منطقه بهره بگیرد. توسعه بازارهای صادراتی در آمریکا و استفاده از تعرفه‌های ترجیحی در آن کشور می‌تواند رشد تولید و در نهایت توسعه اقتصادی هند را سریع‌تر از پیش بسازد.
به جز فروش هواپیماهای مسافری و نهایی کردن همکاری‌های اتمی که در دوران جورج بوش مورد توافق قرار گرفت، آمریکا انتظار دارد که از راه افزایش رشد اقتصادی و قدرت خرید بیشتر هند، آن کشور نیز در آینده در ردیف خریداران تسلیحات غربی قرار گیرد.
آغاز دیدار آسیایی اوباما از هند، پیش از عزیمت وی به کره، ژاپن و اندونزی، به جز نشان دادن علامت خاص به چین، نشانه اهمیت فراوان مناسبات با دهلی در معادلات امنیت منطقه‌ای و جهانی واشنگتن است. انتظار نمی‌رود که تغییرات اخیر در ترکیب کنگره تأثیر محسوسی بر تغییر این دیدگاه باقی بگذارد.
--------------------------------------------------------------------------------------------
دیدگاه های ارائه شده در این مقاله الزاما بازتاب دهنده دیدگاه های رادیو فردا نیست.
