پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، پاون با انتشار گزارشی اعلام کرد، ورودی آب به مخازن سدهای ایران، ۴۳ درصد کاهش داشته و انرژی تولیدی نیروگاههای برق آبی، بیش از ۶۱ درصد افت داشتهاست.
بر اساس نتایج این گزارش که روز دوشنبه، ۲۴ اردیبشتماه، منتشر شده است، افت بارندگیهای امسال موجب شده تا از میان ۱۷۷ سد بزرگ کشور، ۶۹ سد از جمله سدهای زایندهرود، شهیدرجایی، ساوه و ملاصدرا همچنان کمتر از ۴۰ درصد آب ذخیره شده داشته باشند.
بهگزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو (پاون)، کاهش بارندگیهای سال آبی جاری و در پی آن افت روان آبها موجب شده است تا حجم ذخیره آب ۱۷۷ سد بزرگ موجود در شش حوضه آبریز دریای خزر، خلیج فارس، دریاچه ارومیه، فلات مرکزی، هامون و سرخس به حدود ۲۵٫۴ میلیارد مترمکعب برسد که در مقایسه با سال گذشته آب موجود در مخازن سدهای ایران، کاهش ۲۴ درصدی پیدا کرده است.
ورودی و خروجی آب از سدها نیز متاثر از افت نزولات جوی با کاهشهای محسوسی مواجه شدهاند به طوری که ورودی آب به این سازهها در مقایسه با پارسال ۴۳ درصد و خروجی آب از آنها نیز نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد کمتر شده است و هم اکنون به طور میانگین ۵۱ درصد مخازن سدهای یاد شده دارای منابع آبی است.
رضا اردکانیان، وزیر نیرو، پیش از این سال ۱۳۹۷ را «خشکترین سال نیم قرن اخیر» توصیف کرده و گفته بود: « وضع آبی کشور خوب نیست و با اینکه از ۵۰ سال گذشته وارد چرخه های خشکسالی شده ایم؛ اما امسال شرایط سخت تری داریم که البته قابل مدیریت است.»
به گفته وزیر نیرو « سد زاینده رود از زمان تأسیس، چنین خشکی را به خود ندیده است.»
رضا اردکانیان ابتدای اردیبهشتماه امسال، پیش بینی کرده بود که « در تابستان امسال ۳۳۴ شهر با جمعیتی حدود ۳۵ میلیون نفر در معرض تنش آبی قرار خواهند گرفت.»
در بخش دیگری از گزارش وزارت نیرو، بر آثار کمآبی بر میزان تولید برق از نیروگاههای برق آبی اشاره شده است. بر این اساس، کاهش ارتفاع و ذخیره آب سدهای دارای نیروگاه برقابی موجب شده تا این مراکز نیز با کاهش تولید انرژی روبه رو شوند به طوری که برق تولیدی ۵۳ نیروگاه برقآبی کشور از ابتدای امسال تا ۲۱ اردیبهشتماه به هزار و یازده گیگاوات ساعت برسد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۶۱٫۳ درصد کاهش داشته است.
گزارش وزارت نیرو تاکید می کند که ادامه این روند، موجب خواهد شد تا در این بخش با کاهش سه هزار و ۳۰۰ مگاواتی کمبود تولید در نیروگاههای برقآبی مواجه باشیم.
بر اساس اعلام قبلی رضا اردکانیان، وزیر نیرو در دولت دوازدهم، امسال میزان برق تولیدشده از نیروگاههای برقآبی، ۴۳۰۰ مگاوات کمتر از پارسال است.
به گفته وزیر نیرو، «پارسال ۹۳۰۰ مگا وات برق از نیروگاههای برق آبی تولید شد که امسال با توجه به شرایط کمبود بارش پیش بینی می شود ۵ هزار مگاوات برق از نیروگاههای برق آبی تولید شود.»
رضا اردکانیان همچنین پیش بینی کرده بود که از هفته سیزدهم سال یعنی اوایل تابستان، ایران دچار کاهش تولید برق شود.
نتایج گزارش وزارت نیرو بیانگر آن است که در حال حاضر حجم ذخیره کنونی آب در سدهای پنجگانه استان تهران (لار، طالقان، امیرکبیر، لتیان و ماملو) ۶۸۴ میلیون مترمکعب بوده و فقط ۳۶ درصد حجم این سدها پر است.
بررسی این اعداد و ارقام حکایت از آن دارد که حجم مخازن سدهای پنجگانه استان تهران نسبت به مدت مشابه پارسال ۳۲ درصد کاهش نشان میدهد و ورودی آب به سدهای پنجگانه استان هم افت ۳۸ درصدی داشته است.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، هدایت فهمی، معاون مدیرکل دفتر برنامه ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو، هفته گذشته هشدار داده بود که یکی از مشکلات جدید در چند سال آینده «کیفیت آب» خواهد بود.
به گفته این مقام وزارت نیرو، «موضوع آب به خصوص در بحث کیفیت یکی از مسایلی است که تنش هایی به دنبال دارد و با شورش های بزرگ در شهرها مواجه خواهیم شد.»
هدایت فهمی، با «جدیتر» توصیف کردن موضوع کیفیت آب از برجام تأکید کرده بود: «در صورت بروز این مشکل استان های ما مثل کشورهای متخاصم با هم رفتار می کنند که این یک خطر داخلی است.»
در هفتههای گذشته، شماری از کشاورزان اصفهانی در اعتراض به سیاستهای انتقال آب زاینده رود از این استان به استان یزد، تجمع های اعتراضی دامنهداری را سامان داده بودند.
خشکسالی و افت بارندگی، افزایش دما، بهره وری پایین مصرف آب، سیاستهای نادرست در ساخت سد و بهرهبرداری از منابع آبی، اتخاذ سیاستهای نامتناسب با شرایط اقلیمی ایران در حوزه کشاورزی و تولید محصولات این بخش و آن طور که هدایت فهمی گفته رشد جمعیت بدون تناسب با منابع آبی از جمله مهمترین عوامل به وجود آمدن شرایط فعلی در حوزه آب در ایران به شمار میرود.
سازمان مطالعاتی «واترپالِتیکس» در آمریکا که ثبات راهبردی وضعیت آب در جهان را بررسی میکند، چندی پیش در گزارشی از بروز «ناامنی آبی در ایران» خبر داد.
در این گزارش آمده بود، حدود ۶۰۰ سد در ایران در راستای منافع سپاه پاسداران و پروژههای آنها ساخته شده که باعث افزایش بحران کمآبی شده است. سازمان مطالعاتی واترپالیتیکس، «ناامنی آب و ناامنی اقتصادی» را «شدیدترین و بزرگترین چالشهای ایران» معرفی کرده بود.