پس از دو روز مذاکره بین روسیه، ایران و ترکیه در شهر آستانه، روز جمعه در بیانیه مشترکی اعلام شد که نشستی با عنوان «کنگره گفتوگوی ملی سوریه» با هدف تسریع یک توافق صلح برای جنگ داخلی این کشور در روزهای ۲۹ و ۳۰ ژانویه در بندر سوچی روسیه برگزار خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه در بخشی از این بیانیه که در شهر آستانه قزاقستان صادر شد، گفته شده که «در کنگره گفتوگوی ملی سوریه نمایندگانی از تمام بخشهای جامعه [سوریه] شرکت خواهند داشت.
این بیانیه یادآور شده که برای فراهم کردن زمینههای برگزاری این نشست، سه کشور حامی این مذاکرات یعنی روسیه، ایران و ترکیه، در روزهای ۱۹ و ۲۰ ژانویه در سوچی تشکیل جلسه میدهند.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه، تلاش میکند دخالت نظامی کشورش در جنگ داخلی سوریه را به توافق سیاسی مورد نظرش در این کشور ارتقا دهد. او در ماه نوامبر نیز در بندر سوچی با رؤسای جمهور ایران و ترکیه در خصوص برنامههای مربوط به کنفرانس صلح سوریه مذاکره کرد.
با وجود آنکه مقامهای روسیه و بشار اسد با اشتیاق از این مذاکرات صحبت میکنند، نمایندگان گروههای معارض در سوریه به این طرح بدبین هستند و سازمان ملل متحد نیز تاکنون رسماً از آن حمایت نکرده است.
استفان د میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه، روز جمعه بدون اعلام حمایت از برگزاری کنفرانس ژانویه در سوچی به وجود چنین طرحی اذعان کرد.
دفتر آقای د میستورا در بیانیهای گفت: «سازمان ملل متحد بر موضع خود پافشاری می کند که هر طرحی که از سوی بازیگران بینالمللی ارائه شود بر اساس میزان حمایت آن از تلاشهای این سازمان در ژنو مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت».
آقای د میستورا روز پنجشنبه با سرگئی لاورف وزیر خارجه و سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه در مسکو دیدار و گفتوگو کرده بود.
نمایندگان گروههای معارض سوریه اظهار نگرانی کردهاند که مذاکرات در سوچی ممکن است توجه اصلی از گفتوگوهای صلح به میانجیگری سازمان ملل متحد را منحرف کند. مذاکرات آستانه در موازات با گفتوگوهای صلح سوریه در ژنو ادامه یافته ولی هیچیک از این دو روند تاکنون به نتیجه نرسیدهاند.
خبرگزاری فرانسه یادآوری میکند که از شروع جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ چندین اقدام دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ به شکست انجامیده و دلیل اصلی آن عدم توافق در مورد آینده بشار اسد بوده است.
در ماه نوامبر تلاش برای برگزاری کنفرانس مشابهی در شهر سوچی به دلیل عدم توافق بین شرکتکنندگان بالقوه در این نشست به شکست انجامید.
دولت ترکیه اعلام کرده با شرکت نمایندگان گروههای کرد سوریه در چنین نشستی مخالف است، ولی دولت روسیه تأکید کرده که این حساسیتهای آنکارا مانع برگزاری کنفرانس صلح بعدی نخواهد شد.
در همین حال به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان روز جمعه در یک تماس تلفنی در مورد طرحهای مربوط به روند صلح سوریه تلفنی گفتوگو کردند.
بر اساس اعلام کاخ کرملین، رؤسای جمهور روسیه و ترکیه در این تماس تلفنی با تأکید بر اهمیت همکاری دو کشور برای آنچه «دستیابی به یک توافق سیاسی پایدار» توصیف شده، ابزار امیدواری کردهاند که در گفتوگوهای آستانه بر سر دستور کار مذاکرات آتی در سوچی توافق شود.
در عین حال به گزارش خبرگزاری فرانسه، آتشبس شکنندهای که اواخر سال گذشته به ابتکار دولتهای روسیه و ترکیه برقرار شد، تحت تأثیر مذاکرات آستانه تا حدی تقویت شده است.
یکی از موضوعات مهم در مذاکرات آستانه، ایجاد مناطق عاری از درگیری برای متوقف کردن نبردها بین نیروهای دولتی و گروههای معارض بوده است.
اما هم دولت سوریه و هم گروههای معارض مرتب طرف مقابل را به نقض آتشبس در این مناطق متهم کردهاند.
روز دوم مذاکرات اخیر در آستانه همزمان بود با سالگرد پیروزی نیروهای دولتی سوریه در حلب که دومین شهر بزرگ این کشوراست و در گذشته یکی از پایگاههای مهم گروههای معارض بود.
از زمان پیروزی در حلب نیروهای دولتی سوریه کنترل بخش وسیعی از کشور را به دست گرفته و مناطق زیادی از قلمرو گروههای اسلامگرای تندرو از جمله گروه حکومت اسلامی را که جزو توافق آتشبس نیستند، بازپس گرفته اند.
به گفته دیدهبان حقوق بشر سوریه که مقر آن در بریتانیاست و اخبار جنگ داخلی سوریه را جمعآوری و منتشر میکند تاکنون بیش از ۳۴۰ هزار نفر در این جنگ جان خود را از دست دادهاند.