آخرین دور از جلسات استماع نمایندگان حقوقی ایران و آمریکا روز پنجشنبه هشتم شهریور در دیوان بین‌المللی دادگستری برگزار شد و بدین ترتیب روند چهار روزه طرح شکایت ایران از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه تهران در این دادگاه به پایان رسید.
جمهوری اسلامی ایران اقدام آمریکا در بازگرداندن تحریم‌ها را «ناقض عهدنامه مودت» که در سال ۱۹۵۵ بین دو کشور به امضا رسید دانسته و از این موضوع به لاهه شکایت کرده است.
در چهار روز گذشته تیم‌های حقوقی دو طرف، هر تیم در دو روز، به طرح استدلال‌های خود پرداخته و به استدلال‌های طرف مقابل پاسخ داده بودند.
آخرین جلسه در این مرحله صبح پنجشنبه، هشتم شهریور، به استدلال‌های تیم آمریکا اختصاص داشت و در آن، وکلای آمریکا اقدام ایران در توسل به پیمان مودت را «از روی نیت صادقانه» ندانستند.
تیم آمریکا در شرح استدلال خود از جمله به گفته‌های یک روز پیش عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، استناد کرد که گفته بود روند شکایت در لاهه صرفا به «فشاری سیاسی و روانی بر آمریکا» منجر خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، عباس عراقچی روز چهارشنبه گفته بود در پروسه طولانی بررسی شکایت ایران در دیوان بین‌المللی دادگستری «هر تصمیمی گرفته شود، از منظر حقوق بین‌الملل الزام‌آور نیست» بلکه به گفته او، فشارهای ناشی از این اقدام «مؤثر خواهد بود».
تیم وکلای ایران در روزهای دوشنبه و چهارشنبه استدلال کرده بود که آمریکا با بازگرداندن تحریم‌های اقتصادی علیه تهران و «فشارهایی که هدف از آن فلج شدن اقتصاد ایران و ایجاد مشکل برای مردم ایران است» پیمان مودت بین دو کشور را نقض کرده است.
با این حال وکیلان آمریکا در پاسخ به گفته‌های آیت‌الله خامنه‌ای اشاره کردند که گفته است مشکلات اقتصادی ریشه در «سوء مدیریت دارد نه تحریم‌ها».
یکی دیگر از استدلال‌هایی که تیم وکلای آمریکا در جلسه صبح پنجشنبه ارائه کرد اشاره به این موضوع بود که توافق هسته‌ای موسوم به برجام «ساز و کار سیاسی خاص خود را برای حل و فصل اختلافات دارد» و ازین رو، ایران با کشاندن این موضوع به لاهه، از دیوان بین‌المللی دادگستری «سوء استفاده کرده است».
در پایان چهارمین و آخرین روز از طرح شکایت ایران علیه آمریکا، رئیس جلسه اعلام کرد که رأی دیوان درباره این شکایت به زودی و در چند هفته آینده اعلام خواهد شد.
در صورتی که دیوان دادگستری بین‌المللی به صلاحیت خود در رسیدگی به این پرونده رأی بدهد، صدور حکم قضایی درباره این شکایت ممکن است سال‌ها به طول بینجامد.
پس از خروج دولت آمریکا از برجام که ۱۸ اردیبهشت صورت گرفت، دور نخست بازگشت تحریم‌ها علیه ایران از ۱۳ مرداد به اجرا درآمد و قرار است دور بعدی آن نیز از ۱۳ آبان آغاز شود.
دیوان بین‌المللی دادگستری، مستقر در شهر لاهه هلند، دادگاه ارشد سازمان ملل محسوب می‌شود. این دادگاه با اینکه احکامی الزام‌آور صادر می‌کند با این حال قدرت اجرایی ندارد.
