هشت کشور منطقۀ آمازون در نشستی که به‌تازگی در برزیل برگزار شد، نتوانستند در مورد چگونگی مقابله با جنگل‌زدایی در منطقه آمازون به توافق دست یابند و تنها دستاورد این نشست، تفاهم بر سر «گسترش همکاری‌های منطقه‌ای» اعلام شد.
لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس جمهور برزیل، که با هدف احیاء اعتبار بین‌المللی کشورش قصد دارد کارنامۀ زیست‌محیطی برزیل را بهبود دهد از آغاز دوران ریاست جمهوری خود کوشیده است تا سایر کشورهای منطقه آمازون را به پذیرش برنامه‌ای بلندپروازانه با هدف متوقف کردن جنگل‌زدایی تا سال ۲۰۳۰ قانع کند.
اما در اجلاس اخیر که روز ۱۷ مرداد در شهر بلم برزیل پایان یافت به جای برنامه پیشنهادی رئیس جمهور برزیل، تشکیل ائتلافی برای مقابله با تخریب جنگل‌ها را تصویب کرد که در چارچوب آن هر یک از کشورها به طور مستقل سیاست بهره‌برداری از آمازون را در قلمرو خود تنظیم و اجرا خواهند کرد.
عدم توافق هشت کشور منطقه آمازون در مورد سیاست مشترک برای حفاظت از این زیست‌بوم، نمونه دیگری از دشواری دستیابی به توافق‌های بین‌المللی برای مقابله با تغییرات اقلیمی قلمداد شده است.
سیاستگذاران و رهبران کشورهای جهان در سال‌های اخیر به دلیل کم‌کاری و کُندی در اجرای اقدامات ضروری برای مقابله با گرمایش زمین با واکنش‌های انتقادآمیز از سوی دانشمندان و فعالان محیط زیست روبه‌رو شده‌اند.
رهبران کشورهای حاضر در این نشست پس از پایان مذاکرات در مورد بیانیۀ پایانی و دستاوردهای گفت‌وگوها اظهار نظر نکردند.
روسای جمهور برزیل، بولیوی، کلمبیا و پرو در این اجلاس حضور داشتند ولی ونزوئلا، اکوادور، گویان و سورینام مقامات ارشد دیگری را به این اجلاس فرستادند.
وزیر خارجه برزیل در یک نشست خبری پس از پایان این اجلاس گفت: «مسئله بهره‌برداری از جنگل‌های آمازون به‌هیچ‌وجه میان کشورهای منطقه اختلاف ایجاد نخواهد کرد.»
او بدون ارائه جزئیات بیشتر افزود: «در بیانیه پایانی اجلاس توجه به معضل جنگل‌زدایی منعکس شده است.»
این اولین بار طی ۱۴ سال گذشته است که کشورهای عضو «سازمان همکاری آمازون» در یک اجلاس مشترک شرکت کردند. موضوعاتی چون مقابله با جنگل‌زدایی و وجه مالی توسعه پایدار از جمله محورهای اصلی مذاکرات اخیر بود.
حتی قبل از شروع مذاکرات رسمی اختلاف نظر کشورها در مورد مسائل گوناگون به‌ویژه مهار جنگل‌زدایی و نحوۀ بهره‌برداری از منابع نفت در منطقه مشهود بود.
سایر کشورهای عضو «سازمان همکاری آمازون» به‌طور علنی مخالفت خود را با کارزار دائمی گوستاوو پترو، رئیس جمهور کلمبیا، مبنی‌بر متوقف کردن بهره‌برداری از منابع جدید نفت اعلام کردند.
آقای پترو روز سه‌شنبه در سخنرانی خود در این اجلاس، تمایل دولت‌های چپ‌گرای منطقه به ادامۀ اکتشاف و بهره‌برداری از منابع نفت را به انکار تغییرات اقلیمی از سوی دولت‌های دست‌راستی تشبیه کرد.
برزیل مشغول بررسی اکتشاف و بهره‌برداری از منابع نفتی جدید در نزدیکی دلتای رود آمازون و سواحل شمالی این کشور است که هر دو در نزدیکی مناطق جنگلی هستند.
وزیر انرژی برزیل در واکنش به سخنرانی رئیس جمهور کلمبیا گفت: «آنچه که در برزیل در دست بررسی است به احتمال فراوان آخرین مورد از اکتشاف و بهره‌برداری منابع نفتی قبل از گذار کامل به انرژی‌های تجدید‌پذیر خواهد بود».
او تأکید کرد که قبل از تصمیم‌گیری در این زمینه، حجم نفت موجود در این منابع محاسبه خواهد شد.
یکی دیگر از ناکامی‌های این اجلاس، اختلاف نظر کشورها در مورد تعیین تاریخی مشخص برای پایان دادن به فعالیت معادن غیرقانونی طلا بود. اگرچه همه کشورها در مورد همکاری در این زمینه و بهبود مقابله با جرائم زیست‌محیطی در سطح منطقه توافق کردند.
در بیانیۀ پایانی این اجلاس، بر اهمیت حقوق بومیان آمازون و دفاع از زیست‌بوم و حیات آنها قویاً تأکید شده است.
هر هشت کشور همچنین بر سر همکاری در مدیریت منابع آب منطقه، امور بهداشتی، توسعۀ پایدار و اتخاذ موضع مشترک در اجلاس‌های اقلیمی بین‌المللی توافق کردند.
تشکیل یک نهاد علمی مرجع برای تنظیم گزارش‌های دوره‌ای از وضعیت جنگل‌های آمازون و جدیدترین دستاوردهای علمی برای حفاظت بهتر از این زیست بوم نیز از جمله مواردی است که در بیانیه پایانی این اجلاس لحاظ شده است.
