عفو بینالملل ضمن هشدار مجدد در مورد احتمال شکنجه و سوءرفتار با معترضان بازداشتشده در ایران، فراخوانی همگانی برای طرح درخواست آزادی کسانی که خودسرانه زندانی شدهاند، منتشر کرده است.
سازمان عفو بینالملل روز هفتم دی ماه گفته مقامهای امنیتی جمهوری اسلامی در راستای «سرکوب خشونتبار و مرگبار» اعتراضات در ایران، دست به بازداشت «خودسرانه» هزاران معترض زدهاند.
این سازمان فرادولتی ناظر بر حقوق بشر با انتشار فراخوانی برای امضا میگوید هزاران نفر در ایران بازداشت شدهاند، که در میان آنها روزنامهنگاران، دانشجویان یا کنشگران حقوق بشر هم حضور دارند.
به گفته عفو بینالملل کودکان ۱۵ ساله نیز در میان بازداشتشدگان هستند و در بین زندانیان بزرگسال و در زندانهایی که شکنجه در آنها رواج دارد، نگهداری میشوند.
این نهاد بینالمللی بار دیگر هشدار داده است که بازداشتشدگان نه تنها مورد ضرب و شتم قرار میگیرند که بسیاری از آنها به اعضای خانواده و وکیل نیز دسترسی ندارند.
عفو بینالملل در فراخوان خود از رئیس قوه فضائیه جمهوری اسلامی خواسته مانع از شکنجه شود، «فورا و بی قید و شرط» تمامی کسانی که خودسرانه بازداشت شدهاند را آزاد کند.
این فراخوان مجددا خواستار دسترسی فوری پژوهشگران ملل متحد به بازداشتگاهها و زندانها و نیز خانواده کسانی که کشته شدهاند و انجام تحقیقات در مورد رخدادهای مربوط به اعتراضات آبان ماه شدهاست.
مقامهای جمهوری اسلامی از ارائه شمار کشتهشدگان اعتراضات آبان ماه خودداری میکنند. اما اخیرا خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی و به نقل از مقامهای جمهوری اسلامی، این رقم را ۱۵۰۰ تن عنوان کرد. رویترز گفته علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، خواستار «انجام هرچه لازم است» برای توقف فوری اعتراضات شده بود. مقامهای جمهوری اسلامی گزارش رویترز را رد کردهاند.
گزارشها از ایران در عین حال حاکی از ادامه بازداشتهاست، آنهم در حالی که بیشتر از یک ماه از اعتراضات اولیه میگذرد.
در خود ایران نیز، با وجود برخوردهای قهرآمیز، نگرانیهایی از وضعیت بازداشتیها ابراز شدهاست. هلاله موسویان، حقوقدان و وکیل دادگستری در ایران، در مصاحبهای منتشرشده در روز شنبه توسط روزنامه اعتماد، به نکاتی اشاره کرده که بیانگر وضعیت «نگرانکننده» بازداشتشدگان است، از جمله این که بیشتر آنها «وضع معیشتی بسیار بدی» دارند و قادر به تامین وثیقه نیز نیستند.
خانم موسویان گفته در مواردی حتی خود بازداشتیها از محل نگهداری خود خبر ندارند.
بررسیهای رادیوفردا بر پایه دادهها و جمعبندی سخنان مقامهای رسمی جمهوری اسلامی و همچنین گزارش نهادهای حقوق بشری نشان میدهد، که دستکم ۸۶۰۰ نفر در ۲۲ استان ایران بازداشت شدهاند.