محوطه مسجدالاقصی در شرق بیتالمقدس/اورشلیم یکشنبه دوازدهم خرداد همزمان با روزی که اسرائیل آن را «روز اورشلیم» مینامد، برای ساعاتی شاهد درگیریهای گسترده میان فلسطینیان با نظامیان اسرائیلی بود.
درگیریها پس از آن آغاز شد که پلیس اسرائیل در اقدامی کمسابقه به یهودیان اجازه داد از محوطه الاقصی دیدار کنند؛ امری که با واکنش خشمگینانه فلسطینیان و سنگپرانیهای آنان روبهرو شد.
با وجود استقرار صدها نیروی امنیتی اسرائیل در صحن الاقصی و داخل مساجد عمر و قبهالصخره، درگیریها کماکان ادامه یافت. صندلیهای بسیاری در الاقصی شکسته و سنگها در سراسر محوطه مسجد و صحن بیرونی آن پراکنده شد.
به گزارش رسانههای اسرائیل، سرهنگ دورون یدید، فرمانده پلیس اورشلیم، دستور مقابله با متعرضان در الاقصی را صادر کرد.
فلسطینیان، مساجد اسلامی شرق بیتالمقدس و مجموعه «حرم شریف» را که قبله نخست مسلمانان بوده، مقدسترین مکان اسلامی میدانند. اما یهودیان مذهبی نیز بر این باور هستند که معبد مقدس یهودی در این مکان قرار داشتهاست.
به نوشته رسانههای اسرائیل، پلیس این کشور ارزیابی کرده بود که ورود یهودیان در «روز اورشلیم» به این اماکن «بی خطر» خواهد بود اما این ارزیابی یک سو محاسبه بود.
دولت اردن هاشمی که متولی اماکن مقدسه در شرق بیتالمقدس است، در بیانیهای با نکوهش این رخدادها، از وخیم شدن ماجرا و کشیده شدن آن به یک بحران خشونتبار تازه ابراز نگرانی کرد.
وزارت خارجه اردن در بیانیه خود «هجوم افراطیون» اسرائیلی به الاقصی را عامل آغاز این درگیریها دانست و به دولت اسرائیل «هشدار» داد که مراقب پیامدهای «سیاست تحریکآمیز» که ممکن است «همه منطقه را تهدید کند» باشد.
گروههای مختلف فلسطینی، از جمله حماس و جهاد اسلامی فلسطین نیز در بیانیههایی هشدار دادند که اسرائیل «بهای سنگین این فتنهانگیزی را خواهد پرداخت».
«روز اورشلیم» سالروز تسلط اسرائیل بر بخش شرقی بیتالمقدس در جریان جنگ شش روزه ۵۲ سال پیش میان اسرائیل و کشورهای عرب است. اسرائیل از آن زمان «اورشلیم یکپارچه» را «پایتخت جاودان» خود مینامد.
آمریکا یک سال و نیم پیش اورشلیم را به عنوان «پایتخت اسرائیل» به رسمیت شناخت.
«روز اورشلیم» در حالی برگزار میشود که در پی یک دوره آرامش نسبی، روز جمعه گذشته نیروهای پلیس اسرائیل یک نوجوان فلسطینی اهل کرانه باختری را که اقدام به چاقوکشی علیه یک نوجوان یهودی کرده بود، در نزدیکی الاقصی و در آخرین نماز جمعه ماه رمضان از پای درآوردند. نوجوان اسرائیلی در بیمارستان بهبود یافت.
با نزدیک شدن موعد احتمالی رونمایی از طرح صلح آمریکا موسوم به «معامله قرن» که قرار است بخش اقتصادی آن در همایشی در منامه در بحرین در هفته نخست تیر ماه ارائه شود، نزاع اسرائیلی- فلسطینی، از جمله حول سرنوشت شرق بیتالمقدس رو به وخامت دوباره نهادهاست.
در حالی که دولت اسرائیل در مورد طرح آمریکایی موسوم به «معامله قرن» سکوت کرده، محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردانی هفته پیش با خشم گفت «این طرح و نیز کنفرانس بحرین به درک واصل خواهد شد».