مدافعان حقوق بشر در مورد بحران ناشی از تعطیلی اردوگاه خارجی پناهجویانِ در راه استرالیا هشدار داده‌اند؛ دولت پاپوآ گینه‌نو می‌گوید استرالیا حق ندارد از مسئولیت‌های اخلاقی، حقوقی و مالی خود فرار کند. بسیاری از پناهجویان در اردوگاه‌های خارج استرالیا، ایرانی هستند.
دولت استرالیا در پایان مرداد ماه اعلام کرد اردوگاه دایرشده در جزیره مانوس را تعطیل خواهد کرد. خبر تعطیلی این اردوگاه، که برپایی و فعالیت آن با انتقادهای گسترده سازمان‌های مدافع حقوق بشر و سازمان ملل روبه‌رو شده بود، در آن زمان بدون ارائه جدول زمانی و حتی بدون ارائه سیاست مشخصی در زمینه انتقال پناهجویان اعلام شد.
رویترز هشتم آبان ماه گزارش داده‌است که مدافعان حقوق بشر در مورد افزایش بحران در اردوگاهِ رو به تعطیلی، و اسکان دوباره پناهجویان، هشدار داده‌اند. همزمان گزارش شده که صدها تن از افرادی که در این اردوگاه در مانوس (پ‌گ‌ن) هستند از ترس رویارویی با شهروندان ساکن در جزیره، از تـرک آن خودداری کرده‌اند.
وزارت مهاجرت پاپوآ گینه‌نو، «پ‌گ‌ن»، می‌گوید استرالیا همچنان در قبال پناهجویان مسئولیت دارد. پتروس توماس، وزیر مهاجرت «پ‌گ‌ن» می‌گوید موضع کشورش در این مورد روشن است و تا زمانی که حتی یک پناهجو در جزیره است، استرالیا باید تمامی وعده‌های مالی و دیگر حمایت‌های لازم برای «پ‌گ‌ن» را عملی کند.
استرالیا اعلام کرده‌است طی ۱۲ ماه پس از تعطیلی اردوگاه، مبلغی نزیک به ۲۰۰ میلون دلار آمریکا هزینه اسکان تقریبا ۸۰۰ پناهجو در پاپوآ گینه‌نو خواهد کرد.
در حال حاضر قرار بر این است که اردوگاه تا روز سه‌شنبه پیش‌رو (نهم آبان ماه) تعطیل شود؛ ۲۰۰ تن از پناهجویان به اردوگاه‌های جدیدی انتقال یافته‌اند و قرار است ۶۰۰ تن دیگر نیز به سه مرکز جدید انتقال پیدا کنند. خبرگزاری آلمان می‌گوید آب آشامیدنی در اردوگاه قطع شده و برق نیز قرار است روز سه‌شنبه قطع شود.
بنا بر گزارش‌ها انتقال پناهجویان به‌شکل موقتی انجام می‌شود تا زمان لازم برای بررسی پیشینه آن‌ها توسط ایالات متحده، و پذیرش آن‌ها طبق قرارهای دوطرفه میان واشینگتن و کانبرا، پایان گیرد.
ایالات متحده قبول کرده بود که ۱۲۵۰ پناهجوی قایق‌سوار در راه استرالیا را از مراکز برپاشده در جزایر اقیانوس آرام به خاک خود بپذیرد. پیش‌تر اعلام شده بود دو گروه مجموعا ۵۲ نفره از پناهجویان، از مانوس و نائورو، راهی ایالات متحده شده‌اند.
کانبرا می‌گوید آن‌دسته از پناهجویانی که به آمریکا پذیرفته نمی‌شوند اجازه خواهند یافت در «پ‌گ‌ن» یا جزیره نائورو مستقر شوند. دولت پ‌گ‌ن می‌گوید هیچ پناهجویی را مجبور نخواهد کرد در خاک آن کشور باقی بماند. تقریبا هیچ یک از پناهجویان نیز اسکان مجدد در پ‌گ‌ن را قبول نکرده‌اند.
پتروس توماس روز دوشنبه گفته این «وظیفه» استرالیا است که کشور سومی را برای این پناهجویان پیدا کند. دولت استرالیا نیز گفته به دنبال راه‌حلی برای اسکان مجدد است، اما «آن دسته از افرادی که [سازمان ملل] مشخص کند پناهجو نیستند، باید به خانه بازگردند».
تحقیقات پارلمان استرالیا نشان می‌دهد «اکثریت» پناهجویان (۲۰۱۴ و ۲۰۱۵)، چه در نائورو و مانوس را ایرانیان تشکیل می‌دهند. پس از شهروندان ایران، شهروندان سریلانکا، فاقد مدرک هویت، پاکستان، بنگلادش و افغانستان قرار دارند. در بازه‌ای از زمان بیش از ۲۲۰ تن از کسانی که در اردوگاه‌های نگه‌داری می‌شدند، کودک بودند. به گفته پارلمان استرالیا (دسامبر ۲۰۱۶) از منظر آن کشور ۷۹ درصد از ساکنان نائورو و ۸۲ درصد از ساکنان مانوس «پناهجو» محسوب می‌شوند.
