مشاور وزير بهداشت مىگويد سن شروع مصرف سيگار در مدرسهها به شدت كاهش پيدا كرده و اين يک زنگ خطر است.
۸۴ درصد سيگارىهاى دنيا در كشورهاى در حال توسعه زندگى مىكنند و اين طور كه حسن آقاجانى گفته در ايران چيزى كه بيش از هر چيز ديگر باعث نگرانى است، سن شروع مصرف سيگار در مدارس است.
سه درصد نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله ايرانى سيگارى هستند و بيش از ۴۰ درصد نوجوانان هم در معرض استنشاق دود تحميلى سيگار والدين خود. همه اينها در كنار آمار سالانه ۳۶ هزار مرگ بر اثر مصرف دخانيات شايد اين پرسش را رقم بزند كه چرا در مدارس نظارت و مراقبت بيشترى بر مصرف سيگار ميان دانشآموزان نمىشود؟ يا شايد بپرسيم آيا در كشورهاى ديگر جهان هم نوجوانان دبيرستانى رو به سيگار مىآورند؟
سعيد پيوندى، جامعه شناس حوزه آموزش پاسخ مىدهد: «مساله سيگارى شدن جوانان به خصوص در سن دبيرستانى يك پديده شناختهشده اى است. در همه جاى دنيا، كشورهاى مختلف كارهاى زيادى را انجام مىدهند براى اينكه جوانها در اين سن به طرف سيگار كشيده نشوند. آنچه در ايران به نظر من مىرسد اين است كه ما به اندازه كافى كار آگاهىبخشی يا كار روى جوانان را انجام نمىدهيم و يا اگر هم حتى انجام مىدهيم اين اعتماد لازم بين جوانها و رسانهها و دولت وجود ندارد.»
آگاهىبخشى و آگاهىبخشى مدام و مستمر همزمان با آغاز دوره نوجوانى اقدامى است كه سعيد پيوندى مىگويد در كشورهاى ديگر نتايج خوبى به دنبال داشته است.
«در نمونههاى تجربه كشورهاى اروپايى بخصوص اين چيزى كه خيلى مهم است اين است كه در سنين بعد از دوازده سيزده سال كه جوانها به سن بلوغ نزديك مىشوند و ميل به سيگار كشيدن در آنها مىتواند پيدا شود، اقدامات زيادى انجام مىدهند براى اين كه مضار و مشكلاتى كه سيگار مىتواند ايجاد كند از نظر سلامتى و آنچه كه به بهداشت تن برمىگردد، آنها را آگاه كنند. خيلى از جوانها اين كار را اول به صورت سرگرمى، بازى و شوخى شروع مىكنند. هيچكس جدى نمىخواهد سيگارى شود. ولى خيلى از اينها كه اين كار را به طور غيرجدى شروع مىكنند بعدش مىتوانند سيگارى شوند. براى همين هم كارهاى مهم آموزشى انجام مىشود چه در سطح كتابهاى درسى چه در سطح جلسات آموزشى در سطح نشان دادن عواقب سيگار كشيدن. اين دوره آگاهىسازى بايد ادامه پيدا كند، يعنى چهار پنج سال مداوم از دوازده سيزده سالگى تا هفده هجده سالگى، براى اينكه تعداد بيشترى از جوانها به طور دايم در معرض اين آموزش قرار گيرند.»
اين طور كه رئيس مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت مىگويد ايرانىها هر سال دو هزار ميليارد تومان فقط براى خريد دخانيات هزينه مىكنند؛موضوعى كه ناظران اجتماعى براى تغيير آن فكر مىكنند.