دیوان بین المللی دادگستری راتکو ملادیچ فرمانده سابق ارتش صرب‌های بوسنی را به جرم جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی در طول جنگ بوسنی (سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۵) به حبس ابد محکوم کرد.
این دادگاه که زير نظر سارمان ملل متحد فعاليت می‌کند و در لاهه مستقر است روز ۲۲ نوامبر برابر با اول آذر، از مجموع ۱۱ اتهام راتکو ملادیچ، ۱۰ مورد را تایید کرد.
زید راعد الحسین کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد صدور این حکم را «پیروزی تاریخی برای عدالت» توصیف کرد و راتکو ملادیچ را «تجسم اهریمن» خواند.
راتکو ملادیچ به خاطر فرماندهی نیروهای صرب که مرتکب جنایات جنگی متعددی شدند از جمله محاصره سه ساله و مرگبار شهر سارایوو پایتخت بوسنی و قتل عام حدود ۸ هزار مرد و پسر مسلمان در سربرنیستا، محکوم شناخته شد.
قاضی پس از اخراج ملادیچ از محل دادگاه به خاطر برهم زدن نظم جلسه حکم نهایی را قرائت کرد. ملادیچ قبل از آن که توسط ماموران انتظامی از دادگاه بیرون برده شود فریاد می‌زد: «آنها دروغ می‌گویند. شما هم دروغ می‌گویید... حالم خوب نیست.»
راتکو ملادیچ از یک مورد از اتهامات که مربوط به تصفیه و پاکسازی قومی در روستاها و شهرهای بوسنی بود تبرئه شد.
وکیل او گفت تقاضای فرجام خواهند کرد و افزود: «قطعا به این حکم اعتراض خواهیم کرد و تقاضای فرجام ما موفقیت آمیز خواهد بود.»
دادستان این پرونده گفت حکم صادر شده علیه تمامی صرب‌ها نیست و «جرایم و گناهان ملادیچ فقط و فقط مربوط به اوست.»
صرب‌های ناسیونالیست مدعی‌اند که این ديوان بین المللی علیه صرب‌ها عمل می‌کند چون اکثر افرادی که در این دیوان محکوم شده‌اند صرب هستند.
بدون در نظر گرفتن موارد تقاضای فرجام، صدور حکم راتکو ملادیچ آخرین حکمی است که این دیوان صادر خواهد کرد. این دادگاه در سال ۱۹۹۳ در لاهه برای بررسی جرایم در طول جنگ‌های ناحیه بالکان در دهه ۹۰ میلادی تاسیس شد.
راتکو ملادیچ ۷۵ ساله که دشمنانش او را «قصاب بوسنی» می‌نامیدند به خاطر سازماندهی و صدور دستور اعدام بیش از ۸ هزار مرد و پسر بوسنیایی در ژوئیه ۱۹۹۵ در سربرنیستا به ارتکاب نسل‌کشی متهم شده بود. این حادثه بزرگ‌ترین نسل‌کشی پس از هولوکاست در اروپا تلقی می‌شود.
دنیس زویزدیک نخست وزیر بوسنی ضمن استقبال از این حکم در بیانیه‌ای گفت: «این نشان می‌دهد که جنایتکاران جنگی هر چقدر هم که پنهان شوند نخواهند توانست از اجرای عدالت بگریزند.»
دبیرکل ناتو نیز در بیانیه‌ای گفت: «این حکم نشان می‌دهد که حکم قانون اجرا می‌شود.»
در عین حال الکساندار ووسیچ رییس جمهور صربستان که ظاهرا از صدور این حکم تعجب نکرده بود گفت: «همه ما می‌دانستیم که نتیجه چه خواهد بود.»
او که درگذشته از ناسیونالیست‌های افراطی طرفدار ملادیچ بوده و اکنون مدعی است که یک اصلاح‌طلب طرفدار اتحادیه اروپاست «از مردم صربستان خواست تا به آینده بنگرند».
با توجه به اتهامات سنگین علیه راتکو ملادیچ محاکمه او از زمان محاکمه سران آلمان نازی در پایان جنگ جهانی دوم در دادگاه نورمبرگ تاکنون مهم‌ترین محاکمه مربوط به جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت بود.
دادگاه رسیدگی به جرایم جنگی در ناحیه بالکان در سال ۱۹۹۵ حکم بازداشت راتکو ملادیچ را صادر کرد اما او مدت‌ها در صربستان مخفیانه زندگی می‌کرد تا اینکه بالاخره در سال ۲۰۱۱ حکومت صربستان او را بازداشت کرده و به دادگاه تحویل داد.
همین دیوان در سال ۲۰۱۶ رادووان کارادیچ رهبر سیاسی صرب‌های بوسنی و رییس راتکو ملادیچ را به خاطر ارتکاب جرایم مشابهی از جمله نسل‌کشی به ۴۰ سال زندان محکوم کرد. او تقاضای فرجام کرده است.
اسلوبودان میلوشویچ رییس جمهور وقت صربستان نیز که یکی دیگر از متهمان اصلی پرونده جنایات جنگی در بوسنی بود در سال ۲۰۰۶ و در سلول زندانش در لاهه درگذشت تا محاکمه او بدون صدور حکم خاتمه یابد.
