شواهد حاکی است که هزاران کودک اویغور با فرستاده شدن والدینشان به اردوگاههای کار اجباری یا زندانها و سایر بازداشتگاهها، تنها و بیسرپرست به حال خود رها شدهاند.
روزنامه بریتانیایی گاردین، روز جمعه ۲۵ مهر، گزارش داد بر اساس اسناد حکومتی ایالت سین کیانگ که به تازگی افشا شده است، در سال ۲۰۱۸ بیش از ۹۵۰۰ کودک – عمدتا – اویغور در شهرستان یارکند، به دلیل بازداشتهای گسترده حکومت از حضور پدر یا مادر خود و یا همزمان هر دو والدشان محروم ماندهاند.
این سوابق توسط مقامات در جنوب سین کیانگ جمعآوری شده و آدریان زنتس، محقق آلمانی حوزه انسانشناسی، کار بررسی و تحلیل این دادهها را به انجام رسانده است.
بر همین اساس، تمام کودکان یارکند، دست کم یکی از دو والد خود را به دلیل فرستاده شدن به انواع بازداشتگاههای حکومتی از دست دادهاند. در فهرستی که منتشر شده است، هیچ کودکی به قومیت «هان» تعلق ندارد و همگی اویغور هستند.
سازمان ملل متحد حدود یک سال پیش اعلام کرد که گزاشهای مستند نشان میدهند بیش از یک میلیون نفر از مسلمانان اویغور در اردوگاههایی شبیه به بازداشتگاه، نگهداری میشوند و به کار اجباری مشغولند.
دولت آمریکا در اکتبر ۲۰۱۹ برای تعدادی از مقامات دولت چین که «مسئول» بازداشت مسلمانان در ایالت سین کیانگ تلقی میشوند محدودیتهایی در زمینه صدور روادید وضع کرد.
علاوه بر این، بیش از ۲۰ شرکت و موسسه چینی را به جرم مشارکت در نقض حقوق و آزار اقلیت اویغور تحریم کرد.
زنتس در مصاحبه با گاردین در توضیح تحلیل دادههای به دست آمده گفت که پکن به منظور کنترل و سرکوب اقلیتهای قومی در حال تغییر راهبردهای خود است و به جای فرستادن افراد به اردوگاههای کار اجباری، به استفاده از سازوکارهای تسلط اجتماعی بلندمدت روی آورده است.
در همین حال، موسسه سیاست راهبردی استرالیا به تازگی اعلام کرد که بیش از ۳۸۰ «بازداشتگاه مشکوک» را در شمال غرب چین، در منطقه مسلماننشین سین کیانگ، شناسایی کرده است.
به گفته محققان استرالیایی، به رغم ادعاهای چین مبنی بر آزادی بسیاری از اویغورها، تعداد تاسیسات بازداشتگاهی ساختهشده در این ناحیه حدود ۴۰ درصد بیشتر از برآوردهای قبلی است و شمار آنها در حال افزایش است.
دولت چین بدرفتاری با اقلیت اویغور را تکذیب کرده و میگوید این اردوگاهها «مرکز بازآموزی و اقدامی ضروری برای مقابله با افراطگرایی» هستند.