«حرم شریف»، شامل مسجدالاقصی و مسجد عمر در شرق بیتالمقدس/اورشلیم، از بامداد یکشنبه بیستم مرداد شاهد درگیریهای شدیدی میان نیروهای امنیتی اسرائیلی با فلسطینیان است.
این درگیریها همزمان با نماز عید قربان و روز مذهبی نهم ماه عبری «آو» که یهودیان باورمند آن را روزه میگیرند، آغاز شدهاست.
پلیس بیتالمقدس/اورشلیم تأیید کرده که حدود هشتاد هزار فلسطینی برای برگزاری مراسم عید قربان در «حرم شریف» بودند اما تقصیر را متوجه گروهی از آنها کرده که ظاهراً «برای به خشونت کشاندن رخدادها از قبل آماده شده بودند».
برخی منابع خبری فلسطینی، از جمله وابسته به حماس، تأیید میکنند که عواملی از نمازگزاران مسلمان خواستند بعد از نماز عید در «حرم شریف» بمانند و مساجد را ترک نکنند تا مانع از ورود یهودیان به این محوطه شوند.
پلیس اسرائیل میگوید با وجود اراده گروههایی از یهودیان برای ورود به «حرم شریف» در این روز، از قبل تصمیم گرفته بود که به دلیل تقارن آن با عید قربان و حساسیت امر، یهودیان را به این مکان راه ندهد اما بعد از ساعاتی به آنها اجازه ورود داد.
یهودیانی که پلیس ابتدا مانع از ورود آنها شده، دولت و فرماندهان انتظامی را متهم کردند که رفتاری «جبونانه» از خود نشان دادهاند.
شمار زیادی از سیاستمداران راستگرای اسرائیلی نیز از دولت و فرماندهان پلیس بهشدت انتقاد کردند که چرا تمهیدات لازم را برای حضور یهودیان در روز مذهبی نهم ماه عبری «آو» در «تپه معبد مقدس» فراهم نکردهاست.
آیلت شاکد رهبر حزب «راست متحد» گفت تصمیم نتانیاهو در بستن محوطه «تپه معبد مقدس» در این روز مذهبی مهم برای یهودیان «یک لکه ننگ است».
این انتقادها به تغییر تصمیم پلیس در ساعات ظهر یکشنبه ضمن موافقت دولت بنیامین نتانیاهو منجر شد و دهها یهودی وارد محوطه شدند. فرمانده پلیس اورشلیم، دورون یادید ،گفت دولت حامی تصمیمات اوست و در ساعات بعدی نیز گروههای بیشتری از یهودیان اجازه ورود میگیرند.
در ساعات اولیه درگیریها، از انتقال دستکم ۱۵ فلسطینی مجروح به بیمارستانها و نیز زخمی شدن ۴ عضو پلیس اسرائیل و یک مرد اسرائیلی دیگر خبر رسید اما تنش کماکان ادامه دارد.
«تپه معبد مقدس» یا معبد تاریخی ویرانشده یهودیان، از نظر یهودیان باورمند جایی است که «حرم شریف» اسلامی بر روی آن بنا شده و آنها نیز باید حق حضور در آن را داشته باشند.
این مکان همواره محل حساسیت زیاد از نظر مسلمانان و فلسطینیان بودهاست؛ پاییز سال ۲۰۰۰ میلادی حضور آریل شارون، رهبر وقت اپوزیسیون اسرائیل، در این مکان به «انتفاضه الاقصی» منجر شد که سالها ادامه یافت و فصلی بهشدت خونین در مناسبات طرفین بود.
تنش در مرزهای غزه؛ دستگیری مظنونین عامل قتل جوان اسرائیلی در کرانه باختری
همزمان با رخدادهای روز یکشنبه در اورشلیم، یک فلسطینی ۲۶ ساله به نام مروان خالد عبدالغنی ناصر سحرگاه این روز در مرز غزه کشته شد؛ شمار کشتههای فلسطینی در این منطقه در یک شبانهروز به پنج تن افزایش یافت.
ارتش اسرائیل میگوید عبدالغنی ناصر مسلح بود و با نزدیک شدن به موانع مرزی در نزدیکی «بیت حانون» در شمال غزه اقدام به آتشباری کرد اما فلسطینیان میگویند او در آتش تانکهای اسرائیلی کشته شد.
ارتش اسرائیل شنبه تأیید کرده بود که چهار فلسطینی را در نزدیکی حائل مرزی غزه با جنوب اسرائیل کشته و آنها را «تروریستهای مسلح حماس« توصیف کرد «که قصد رخنه به هدف انجام یک عمل تروریستی داشتهاند».
فلسطینیان مدعی بودند که سه تن از کشتهها نیروی حماس در یگان «مهار مرزی» بودند که خواسته بودند فلسطینی مسلح چهارم را کنترل کنند و مانع از حمله او به مرز شوند.
با تشدید تنش در مرزهای غزه، آویو کوخاوی فرمانده ارتش اسرائیل یکشنبه از منطقه بازدید کرد.
اسرائیل کاتز وزیر خارجه این کشور نیز یکشنبه در مصاحبه با رادیوی ارتش، حماس را به عملیات گسترده نظامی در غزه تهدید کرد.
در این میان، شاباک، سازمان امنیت داخلی اسرائیل، شامگاه جمعه اعلام کرد دو فلسطینی را که مظنونین اصلی در قتل یک جوان اسرائیلی بودند، در دهکدهای در کرانه باختری شناسایی و دستگیر کردند.
«دویر یهودا سورک» ۱۹ ساله شامگاه چهارشنبه در راهِ رفتن به کالج مذهبی در یهودینشینهای موسوم به «گوش عتصیون» کشته شد.